ခ်ာခ်ာလည္စရာ

(သင္းျမတ္ကို)

မနက္ေစာေစာပိုင္း တစ္ရက္မွာ လူတစ္ေယာက္က သတင္းစာေကာက္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ‘ျပႆနာ ေျဖရွင္း ေပးႏိုင္သူ အလိုရွိသည္’ ဆိုတဲ့ အလုပ္ ေၾကာ္ျငာ တစ္ခု ေတြ႔တယ္။ လစာက တစ္လ ေဒၚလာတစ္သိန္းလို႔ ဆိုေတာ့ အေတာ္ကို မက္ေလာက္စရာ ျဖစ္တာေပါ့။

အျမန္ေျပးၿပီး အလုပ္ ေလွ်ာက္လိုက္တာနဲ႔ အလုပ္ရွင္က တစ္ခါတည္း အလုပ္ ခန္႔လိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔စိတ္ထဲ မွာေတာ့ မရွင္းမလင္းနဲ႔ပါ။ အလုပ္ရွင္ကလည္း အလုပ္ခန္႔တဲ့ ကိစၥၿပီးတာနဲ႔ သူနဲ႔ စကား ေျပာပါတယ္။

“ကဲ...ခင္ဗ်ား ဘာမ်ား ေမးစရာရွိေသးလဲ”

“တစ္ခုပဲ ေမးခ်င္တာပါ ခင္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္ လစာေငြ ဒီေလာက္မ်ားတာ လူႀကီး မင္းအေနနဲ႔ ဘယ္လို လုပ္ေပးႏိုင္ ပါ့မလဲ ဆိုတာပါပဲ ”

“ခင္ဗ်ား ပထမဦးဆံုး ေျဖရွင္းရမယ့္ ျပႆနာက အဲဒါပါပဲ” ရွင္းေရာမို႔လား သန္းႂကြယ္သူေဌးႀကီး ။ ။ ဒီမွာငါ့သား၊ လုပ္ငန္းႀကီး တစ္ခု လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကိုင္စဲြထားရမယ့္ အေျခခံ သေဘာတရားႀကီး ႏွစ္ခု ရွိတယ္ကြ။ အဲဒါကေတာ့ ရိုးသားျခင္းနဲ႔ အေျမာ္အျမင္ႀကီးျခင္း ဆိုတာပဲ။ သား ။ ။ ဘယ္လုိ အဓိပၸာယ္လဲ ဒက္ဒီ။ သန္းႂကြယ္သူေဌးႀကီး ။ ။ လုပ္ငန္းအေပၚမွာ ရိုးသားျခင္းဆိုတာက မင္းအေနနဲ႔တစ္ေယာက္ေယာက္ကို လုပ္ေပးပါမယ္လို႔ ကတိ ေပးထားရင္ အဲဒီ ကတိ တည္ရမယ္။ အုိကြာ... မင္းမွာ ေဒ၀ါလီ ခံရပါေတာ့မယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ ျဖစ္ေအာင္ကို လုပ္ေပး ရမယ္။ သား ။ ။ အေျမာ္အျမင္ႀကီးျခင္း ဆိုတာကေရာ။ သန္းႂကြယ္သူေဌးႀကီး ။ ။ မွတ္ထား... အဲဒီ ကတိမ်ဳိး ဘယ္ေတာ့မွ မေပးနဲ႔။ တူတယ္ မွတ္လို႔လား ႏြားႏို႔ အမ်ားဆံုး ညွစ္ႏိုင္တဲ့ ႏြားညွစ္သမား ၿပိဳင္ပဲြႀကီး တစ္ခုပါ။ စည္းကမ္းအရ ၿပိဳင္ပဲြဝင္သူေတြဟာ ႏို႔ညွစ္မယ့္ ႏြားမႀကီး တစ္ေကာင္နဲ႔အတူ အခန္း တစ္ခန္းထဲ အလွည့္က် ႀကိဳက္သေလာက္ အခ်ိန္ ယူႏိုင္ပါတယ္။ အခန္းကို တံခါးပိတ္ ေသာ့ခတ္ထားပါမယ္။ ပထမဆံုး ၿပိဳင္ပဲြဝင္သူက အေမရိကန္ လူမ်ိဳးပါ။ ႏွစ္နာရီၾကာ ႏို႔ညွစ္ၿပီး ျပန္ထြက္လာေတာ့ ႏြားႏို႔ လီတာ သံုးဆယ္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယလူက ရုရွားလူမ်ိဳး၊ ေလးနာရီ အၾကာမွာ ႏြားႏို႔လီတာ ေလးဆယ္နဲ႔အတူ ျပန္ထြက္ လာပါတယ္။ ေနာက္ ဂ်ပန္နဲ႔ ၾသစေၾတးလ် လူမ်ဳိးေတြက အရင္လူ ႏွစ္ေယာက္ထက္ ပိုအစြမ္း ျပႏိုင္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆံုးအလွည့္က်သူက ဟိႏၵိဴလူမ်ိဳး ဘန္တာဆင္း၊ အခန္းထဲ ဝင္သြားၿပီး တစ္ေနကုန္တဲ့ အထိ ျပန္ထြက္ မလာဘဲ၊ ဟိႏၵဴ ဘာသာစကားနဲ႔ ေငါက္ငမ္း ႀကိမ္းေမာင္းေနတဲ့ အသံသာ အျပင္က လူေတြ ၾကားေနရပါတယ္။ တစ္ေန႔နဲ႔ တစ္ဝက္အၾကာမွာ ႏြားႏို႔ ဖန္ခြက္ ေသးေသးေလး ကိုင္ၿပီး ထြက္လာတဲ့ ဘန္တာဆင္းကို ေတြ႕လိုက္ရေတာ့၊ လူအားလံုးက ဟားတိုက္ ရယ္ၾကေတာ့တာေပါ့။ ဒီေတာ့ ဘန္တာဆင္းက ဒီလို ျပန္ေျပာလိုက္ေလရဲ႕။ “မင္းတို႔ အားလံုး ႏြားႏို႔ ညွစ္ခဲ့တာက ႏြားမေတြကိုးကြ။ ငါ ႏို႔ညွစ္ရတာက ႏြားသိုးႀကီး၊ ဒါေလာက္ပဲ ရမွာေပါ့။” ေလခၽြန္ေတာင္ မပ်က္ဘူး ကုမၸဏီ ဥကၠဌႀကီး တစ္ေယာက္က အေဆာက္အအံု အသစ္ တစ္ခုအတြက္ ေစ်းၿပိဳင္ တင္ဒါတင္သြင္းဖို႔ ေခၚလိုက္ပါတယ္။ ပထမဆံုး ကန္ထရိုက္တာက ပိုလန္လူမ်ိဳးပါ။ “ဒါ ေဆာက္လုပ္ဖို႔ ေငြဘယ္ေလာက္ ကုန္က်မလဲ ေျပာ” “ေဒၚလာ ႏွစ္သန္း ကုန္ပါမယ္။ တစ္သန္းက ကုန္ၾကမ္းပစၥည္း စရိတ္၊ ေနာက္တစ္သန္းက အလုပ္သမားခ” ဒုတိယက အီတာလ်ံ ကန္ထရိုက္တာပါ။ “ကုန္ၾကမ္း ပစၥည္းက ေဒၚလာ ႏွစ္သန္းနဲ႔ အလုပ္သမားခက ေဒၚလာ ႏွစ္သန္းပါ” တတိယက ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ကန္ထရိုက္တာ - “ကဲ၊ ခင္ဗ်ားကေရာ …” “ေဒၚလာ ေျခာက္္သန္း” “ဗ်ာ ေဒၚလာ ေျခာက္္သန္း၊ ဟုတ္လား” “ေဒၚလာ ႏွစ္သန္းက ကၽြန္ေတာ့္ အတြက္၊ ေနာက္ ေဒၚလာ ႏွစ္သန္းကို ဆရာသမား ယူလိုက္။ က်န္တဲ့ ေဒၚလာ ႏွစ္သန္းကိုေတာ့ ပိုလန္ ကန္ထရိုက္တာကို အလုပ္အပ္လိုက္ေပါ့”

ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံတြင္ လုပ္၍ စင္ကာပူ၌ ေရာင္းမည္

	ကီဆံုး (ေျမာက္ကိုရီးယား) စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ ကိုခ်စ္မန္း (Koh Chit Meng) သည္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံသို႔ တစ္ႀကိမ္ တစ္ခါမွ မေရာက္ခဲ့ဖူးေပ။ သို႔ေသာ္ သူ ေနထုိင္သည့္ စင္ကာပူ ႏုိင္ငံ၏ ကုန္ပေဒသာဆိုင္ မ်ား၌ ေရာင္းခ်မည့္
ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွ မွာယူ တင္သြင္း၍ ေရာင္းခ် ေနခဲ့သည္မွာ ႏွစ္အတန္ ၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
သူ၀ယ္ယူ ေရာင္းခ်သည့္ ကုန္ပစၥည္း အမ်ားစုကလည္း အလူမီနီယမ္ႏွင့္ စတီး ပစၥည္းမ်ားခ်ည္း ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ စတီး ခြက္၊ စတီး အိုးႏွင့္ စတီး ေရေႏြးကရားမ်ား ျဖစ္ၿပီး ယင္း ပစၥည္းမ်ား အားလံုးသည္ ေကဆြန္စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းကို Kaesong Industrial Complex မွ ထုတ္လုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေကဆြန္း စက္မႈလုပ္ငန္းသည္ ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ လံုၿခံဳေရး အလြန္ တင္းက်ပ္စြာ ရွိသည့္ နယ္စပ္ တစ္ေနရာ၌ ရွိသည္။
အသက္ ၅၀ ရွိၿပီ ျဖစ္သည့္ Hong Kwang Entp မွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဒါရိုက္တာ Koh က ေျပာျပခဲ့သည္။ တရုတ္ျပည္က တခ်ဳိ႕ ကုန္ပစၥည္း ေတြနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ Kaesong စက္မႈ လုပ္ငန္းက အရည္အေသြး ပိုျမင့္တယ္။
Koh သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္က ေဟာင္ေကာင္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ ကုန္သြယ္ေရး ျပပဲြ တစ္ခု၌ ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးႏွင့္ ေတြ႕ခဲ့ၿပီး Kaesong လုပ္ငန္း အေၾကာင္းကို စတင္ ၾကားဖူးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္းကုန္သြယ္ေရး ျပပဲြ၌ ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံ စက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားမွ ကုမၸဏီေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္တို႔ ပါ၀င္ျပသ ခဲ့ၾကသည္။ Koh သည္ ယင္းျပပဲြမွ ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို သေဘာက်၍ Kaesong ကုန္မ်ားကို တင္သြင္းကာ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။
Koh သည္ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္း ကြန္တိန္နာ ႏွစ္လံုးျဖင့္ ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူကာ ေရာင္းခ်ေလ့ ရွိ၏။ ယင္း ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အလားသ႑ာန္တူ ပစၥည္းမ်ားကို ဥေရာပ၊ တရုတ္ (တိုင္ေပ) ႏွင့္ ေဟာင္ေကာင္ကၽြန္း မ်ားမွ မွာယူ တင္သြင္းသည္ထက္ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း သက္သာသည္။ ထို႔ျပင္ ယင္းပစၥည္း မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စားသံုးသူမ်ား ထံမွ မည္သို႔ေသာ မေက်နပ္မႈ အျပစ္တင္မႈမ်ားမွ မရရွိခဲ့ေပ။
Kaesong စက္မႈလုပ္ငန္းရွိ လုပ္သားမ်ား၏ လုပ္ခ လစာမွာ အလြန္ နည္းသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Kaesong လုပ္ငန္း ထုတ္ကုန္ ပစၥည္းမ်ား၏ ေစ်းမွာ သက္သာေနျခင္း ျဖစ္၏။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ စက္ရံု လုပ္သားမ်ား၏ တစ္လ ၀င္ေငြမွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၇၀ သာ ရၾကသည္။ ေတာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံ လုပ္ငန္းတူ လုပ္သားမ်ားထက္ ဆယ္ပံုတစ္ပံုပင္ မရၾကေပ။
Kaesong လုပ္ငန္းကို ေတာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံက ေငြေၾကး၊ ကုန္ၾကမ္းႏွင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ နည္းပညာမ်ား တာ၀န္ယူၿပီး၊ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံက ေျမေနရာႏွင့္ လုပ္ခ သက္သာေသာ အလုပ္သမားမ်ား ပံ့ပိုး၍ လုပ္ကိုင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
စင္ကာပူႏုိင္ငံမွ ကုန္သည္ Koh သည္ လုပ္ငန္း အစည္းအေ၀းမ်ား၌ ေဖာက္သည္မ်ား မွာယူသည့္ အေရာင္၊ အရြယ္၊ အသံုးျပဳေသာ ပစၥည္း အမ်ဳိးအစားမွ စ၍ အေသးစိတ္ တင္ျပေလ့ ရွိသည္။
“တရုတ္နုိင္ငံမွာဆုိရင္ သူတို႔ လုိခ်င္တဲ့ အေရာင္နဲ႔ ဒီဇိုင္းက အစ အေသးစိပ္နဲ႔ အေရအတြက္ အနည္းဆံုးကိုပဲ ေျပာၾကတယ္။ Kaesong လုပ္ငန္း ကေတာ့ သူတို႔ဘက္က အေကာင္းဆံုး မျဖစ္၊ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးတယ္”
ပစၥည္းမ်ား၏ ေစ်းႏႈန္းတြင္လည္း Kaesong လုပ္ငန္းက ပို၍ သက္သာသည္။ ၁.၂ လီတာ ေရေႏြးအိုး တစ္လံုးလွ်င္ Kaesong လုပ္ငန္းမွ ေရာင္းေစ်းမွာ စင္ကာပူ ေဒၚလာ ၂၀ သာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွ ထုတ္လုပ္ပါက ေဒၚလာ ၃၀ ေပးရတတ္သည္။
၀ယ္ယူ သံုးစဲြသူမ်ား အေနျဖင့္ ယင္းပစၥည္း ႏွစ္ခု၌ ျခားနားမႈ မရွိေၾကာင္း မည္သို႔မွ မေျပာႏိုင္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွ ထုတ္လုပ္ေသာ ကုန္ပစၥည္း မ်ားသည္ ထုပ္ပိုးမႈ ေသသပ္ လွပသည္။ အေရာင္အေသြး စံုသည္။ ဂ်ပန္ ႏိုင္ငံထုတ္ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ မျခားနားလွေပ။
Koh ေရာင္းခ်ေနေသာ Kaesong ပစၥည္းမ်ားကို နာမည္ႀကီး ကုန္တိုက္ႀကီးမ်ား၏ စင္ေပၚ၌ ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွ ျပဳလုပ္သည္ Made in Korea ဆိုေသာ စာတန္း ရိုက္ႏွိပ္ထား၏။
စင္ကာပူ ႏိုင္ငံသည္ Kaesong ထုတ္ကုန္ ပစၥည္းမ်ားကို ပထမဦးဆံုး အသိအမွတ္ ျပဳေသာ ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ ေတာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံထုတ္ ပစၥည္းအျဖစ္ လက္ခံကာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာ တူညီမႈ FTA အရ လက္ခံခဲ့၏။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ အပါ၀င္ အျခားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္လည္း ေတာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံသည္ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီမႈ ရခဲ့၍ Kaesong ပစၥည္းမ်ား တင္ပို႔ ႏုိင္ခဲ့သည္။ စင္ကာပူ ႏုိင္ငံမွ လက္ တစ္ဆုပ္စာေသာ ကုမၸဏီမ်ားက Kaesong လုပ္ငန္းမွ ထုတ္လုပ္ေသာ အ၀တ္ အထည္မ်ား တင္သြင္းကာ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။
လြန္ခဲ့သည့္ လက စင္ကာပူ ႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ကိုရီးယားႏုိင္ငံထုတ္ ပစၥည္းမ်ား ျပပြဲတြင္ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံမွ ဖက္ရွင္ ကုမၸဏီ တစ္ခု ျဖစ္ေသာ J.Fashion Corp က ေခတ္မီ လွပေသာ ေျခအိတ္ပံုစံ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ျပသခဲ့သည္။ ယင္းပစၥည္းမ်ား အားလံုးသည္ Kaesong လုပ္ငန္း ထုတ္ကုန္ ပစၥည္းမ်ားခ်ည္း ျဖစ္၏။
စင္ကာပူ ႏုိင္ငံအျပင္ အျခားေသာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားမွ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ကားအပို ပစၥည္းမ်ား၊ ေလဖိအားသံုး ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူရန္ ကမ္းလွမ္းလ်က္ ရွိေနသည္။
ယင္းျပပဲြသည္ Kaesong လုပ္ငန္း၏ ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္ ျပပဲြမ်ားတြင္ ဒုတိယ အႀကိမ္ ျပသျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေစာေစာပိုင္း ကာလက တရုတ္ႏိုင္ငံ၌ ပထမဦးဆံုး ျပသ ခဲ့ဖူးသည္။
Kaesong လုပ္ငန္း၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာမႈေၾကာင့္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ကိုရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းအရ ေျမာက္ကိုရီးယား အလုပ္သမား ႏွစ္ေသာင္းခန္႔ အလုပ္ ရခဲ့သည္ ဆို၏။
Hyundai Asan ဆိုသည့္ Hyundai Group မွ လက္ခဲြ လုပ္ငန္း တစ္ခုသည္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွ စ၍ ထုိေနရာ၌ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ လ်က္ ရွိသည္။
ယင္းေနရာသည္ အျခားေသာ စက္မႈဇုန္မ်ားႏွင့္ မျခားနားလွဘဲ ၀န္ထမ္း အိမ္မ်ား၊ စက္ရံုမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနသည္။ လူေန အိမ္ခန္းမ်ားကမူ ၁၅ ထပ္ ထက္ မျမင့္ေပ။
အစိမ္းရင့္ေရာင္ ၿခံစည္းရိုး ခတ္ထားေသာ ယင္း စက္မႈဇုန္ အတြင္းသို႔ မသက္ဆိုင္သူမ်ား ၀င္ခြင့္ မရေပ။
Stafild ဖိနပ္ စက္ရံု တစ္ခုလံုး၌ ကိုရီးယား ႏိုင္ငံ၏ ေတးသီခ်င္း သံမ်ားက စက္ယႏၱရား သံမ်ား ေအာက္၀ယ္ ေပ်ာက္ကြယ္ေနသည္။
ေသသပ္ လွပေသာ ၀တ္စံု ၀တ္ဆင္ထားေသာ အလုပ္သမားမ်ားသည္ စက္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ ေကာ္ကပ္ျခင္းျဖင့္ အားကစား ဖိနပ္မ်ားကို ခ်ဳပ္လုပ္လ်က္ ရွိ၏။
စက္ရံု ၾကည့္ၾကပ္သူ ေတာင္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံမွ အဆင့္ျမင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားက ထိုစက္ရံု၌ တစ္ႏွစ္ၾကာ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေျမာက္ ကိုရီးယား ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ အေဆြ ခင္ပြန္း ဖြဲ႕၍ မရဟု ဆိုသည္။
“ေျမာက္ကိုရီးယား အလုပ္သမားေတြကို ေတာက္ကိုရီးယား ေတြနဲ႔ သီးျခား ေတြ႕ဆံုလုိ႔ မရဘူး။ အစားအစာ စားေတာ့လဲ သူတို႔က သပ္သပ္၊ ကၽြန္မ တို႔နဲ႔အတူ မစားရဘူးေလ” ဟု ၀န္ထမ္း တစ္ဦးက ေျပာျပ၏။
Kaesong စီးပြားေရး၏ ပထမ အဆင့္သည္ ယခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ၌ ၿပီးဆံုး သြားခဲ့သည္။ တတိယႏွင့္ ေနာက္ဆံုး အဆင့္သည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ တြင္ စီမံကိန္း အဆံုးသတ္မည္။ လုပ္ငန္းခဲြ ၂၀၀၀ ခန္႔ ရွိၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား ၀န္ထမ္း ၇ သိန္းခန္႔ ရွိေနသည္။
ယင္းစက္မႈဇုန္၌ ဟိုတယ္၊ ေဂါက္ကြင္းႏွင့္ အပန္းေျဖ ေနရာမ်ား ရွိသည္။ ယခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ေဂ်ာ့ယိုးသည္ ထုိစက္မႈ ဇုန္သို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကုိရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေပါင္းစီး ၿပီးသည္ႏွင့္ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား လုပ္ငန္းသစ္မ်ား ခ်ဲ႕ထြင္ႏုိင္မည္ဟု ဆို၏။
Hyundai မွ အေထြေထြ မန္ေနဂ်ာ Byun Ha Jung က သတင္းသမားအား ေျပာျပရာ၌ “ဒီႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းသြားမယ္ ဆိုရင္ ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ တိုးတက္လာၿပီး ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးကို နားလည္ သေဘာေပါက္လာမယ္” ဟု ဆိုသည္။

Have good reason to start drinking?

BEIJING, March 10 (Xinhuanet) -- A new study shows non-drinkers who begin taking the occasional tipple live longer and are less likely to develop heart disease, according to the American Journal of Medicine reports Monday.

Many previous studies have shown that light to moderate drinkers are healthier than teetotalers, but researchers have cautioned that there is no reason for the abstinent to start drinking.

Dr. Dana King of the Medical University of South Carolina in Charleston and colleagues found that people who started drinking in middle age were 38 percent less likely to have a heart attack or other serious heart event than abstainers -- even if they were overweight, had diabetes, high blood pressure or other heart risks.

King's team studied the medical records of 7,697 people between 45 and 64 who began as non-drinkers as part of a larger study. Over 10 years, 6 percent of these volunteers began drinking.

The researchers tracked the new drinkers and compared them to the persistent non-drinkers, and found there was a 38 percent drop in new cardiovascular disease, Dr. King said.

The findings held even when the researchers factored in heart disease risks such as smoking, high blood pressure, obesity, race, education levels, exercise and cholesterol.

Thrift store worker finds $30,000 in old clothes

BEIJING, March 10 (Xinhuanet) -- A thrift store worker in Southern California says she didn't think twice about returning 30,000 U.S. dollars she found in donated clothing.

Barbarita Nunez was sorting clothes on Tuesday at the Veterans Thrift Store when she found a small box. Inside was an envelope of cash. Nunez said at first she thought the money was fake. But just in case, she gave it to her supervisor.

The money turned out to belong to a woman who had recently died. It was returned to her family, who gave Nunez a cash reward.

Nunez said she will send some of the reward to Mexico so her mother can have an eye operation and will use the rest to buy a digital camera.

Accident ruins 383-kg man's big date

BEIJING, March 11 (Xinhuanet) -- An 800-pound (383 kg) man was so sad that his big date was ruined by an accident just halfway to celebrate a budding romance and his success in losing about 440 pounds (200 kg), media reported Tuesday.

Manuel Uribe from Mexico city, 42, was to have a picnic near his Monterrey-area home on Sunday when one of the posts holding a sun-shielding tarp over his bed on his tow truck hit an overpass.

Uribe's blood pressure dropped so much his doctors advised him not to go on, and the celebration -- being documented by about two dozen photographers and reporters from around the world -- was consequently canceled.

"We were going to celebrate that I've been losing weight for two years and that it was my girlfriend's birthday," Uribe was quoted as saying in a telephone interview. "The saddest part was that I couldn't fulfill my dream of taking my girlfriend out to eat."

The man has been bedridden since the summer of 2002. He once weighed 1,235 pounds (560 kg) and had to rely on his mother and friends to feed and clean him.

He began on a high-protein diet two years ago, which cut his weight down to about 800 pounds.

Uribe said he still hopes to go out with his girlfriend on June 11, when he will turn 43.

(Agencies)

ေလယာဥ္ေတြကုိ ဘယ္ေမာင္ ေမာင္းပါ့မယ္

ဦးလွျမင့္(မားကက္တင္း)

ေလေၾကာင္းခရီးသြားလာေရးမွာ စည္ပင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေနသည္။ ဒါဆုိလွ်င္ ဖိလစ္ ပုိင္ေလေၾကာင္းလုိင္းမွ အမႈေဆာင္အရာ ရွိမ်ားက ဘာ့ေၾကာင့္ပူပန္ေၾကာင့္ၾကျဖစ္ ေနၾကရပါသလဲ။ အေၾကာင္းက ေထြေထြ ထူးထူးေတာ့မဟုတ္။ ၂ဝဝ၃ခုႏွစ္မွစ၍ ထုိး တက္လာခဲ့သည့္ေလေၾကာင္းသြားလာမႈ ေၾကာင့္ ယင္းေလေၾကာင္းလုိင္းအေနႏွင့္ ယင္းတုိ႔၏အဖုိးတန္အေတြ႕အႀကဳံရင့္ ေလ ယာဥ္မွဴး(ပုိင္းေလာ့မ်ား)ကုိ ဆုံး႐ႈံးေနရ သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ေလးႏွစ္အတြင္း ပ်ံ သန္းေရးဘက္ဆုိင္ရာဝန္ထမ္းမ်ား ႏုတ္ ထြက္မႈ ၁ဝ၄ခုရွိခဲ့သည္။ အျခားေလ ေၾကာင္းလုိင္းမ်ား၏ဆြဲယူျခင္းခံရသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ဒါေၾကာင့္လည္း ဖိလစ္ပုိင္ေလေၾကာင္းက လစာကုိ ၆ဝရာ ခုိင္ႏႈန္းအထိ တုိးျမႇင့္ေပးရသည္။

ဖိလစ္ပုိင္ေလေၾကာင္းတစ္ခုတည္း က ယင္းအျဖစ္ႏွင့္ႀကဳံသည္မဟုတ္။ ေဟာင္ေကာင္အေျခစုိက္ ၿပိဳင္ဘက္ျဖစ္ သည့္ Dragonair ကလည္း ယင္းတုိ႔၏ ေလယာဥ္မွဴးမ်ား အစုလုိက္ အၿပဳံလုိက္ ထြက္ခြာမႈေၾကာင့္ ေလေၾကာင္းပ်ံသန္းမႈ မ်ားကုိ ေလွ်ာ့ခ်ရသည္။ လစာႏွင့္ပ်ံသန္း မႈအစီအစဥ္မ်ားကို မေက်နပ္၍ ထြက္ကုန္ ျခင္းျဖစ္သည္။ ‘လက္ရွိမွာက ေလယာဥ္ပ်ံ သန္းမႈ လုပ္ငန္းတစ္ခုလုံးမွာ ေလယာဥ္မွဴး အေရအတြက္ထက္ လြတ္လပ္ေနရာေတြ က ပုိမ်ားေနတာျဖစ္တယ္’ ဟု Drago-nair မွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက ေျပာသည္။

စီးပြားေရးေကာင္းေနသည့္ အာရွ တြင္ ယင္းကိစၥ မွန္သည့္နည္းတူ အထူး သျဖင့္ ေလယာဥ္မွဴးမ်ား ရွားပါးမႈအက်ပ္ အတည္းသည္ ကမၻာႏွင့္ခ်ီသည့္ကိစၥပင္ ျဖစ္သည္။ လုိအပ္ခ်က္ႏွင့္ျပည့္မီရန္ လာ မည့္ႏွစ္၂ဝအတြင္း ေလေၾကာင္းလုိင္းမ်ား သည္ တစ္ႏွစ္ေလယာဥ္မွဴးသစ္ ၁၇ဝဝဝ ခန္႔ လုိလိမ့္မည္ဟု ဂ်ီနီဗာအေျခစုိက္ ႏုိင္ငံ တကာေလေၾကာင္းသယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး အသင္း(IATA)၏ ႏုိဝင္ဘာလ အစီရင္ခံ စာထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ အာရွေလ ေၾကာင္းလုိင္းမ်ား တစ္ခုတည္းက ႏွစ္စဥ္ ေနာက္ထပ္ေလယာဥ္မွဴး ၆ဝဝဝ လုိအပ္ မွာျဖစ္သည္။ ဂ်က္ေလယာဥ္ျဖင့္ ခရီးသြား လာေရးစတင္ခဲ့သည့္ ၁၉၅ဝျပည့္လြန္ႏွစ္ မ်ားမွစၿပီး ယခုကာလေလာက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ဖူးေပ။ လက္ရွိခန္႔မွန္း ခ်က္သာ မွန္ကန္မည္ဆုိလွ်င္ လာမည့္ ၁ဝ ႏွစ္အတြင္း ေလေၾကာင္းလုိင္းမ်ားသုိ႔ ဝင္ ေရာက္မည့္ ေလယာဥ္မွဴးအေရအတြက္ မွာ လက္ရွိအႀကီးဆုံး ေလေၾကာင္းယူနီယံ ရွိ အဖြဲ႕ဝင္ ၆ဝဝဝဝ ထက္ သုံးဆနီးပါးရွိ ႏုိင္သည္။ ‘ယခုအခ်ိန္က သတိေပးေခါင္း ေလာင္းထုိးရမယ့္အခ်ိန္ပါ’ ဟု IATA ၏ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ႏွင့္ စီအီးအုိျဖစ္သူက ေျပာသည္။

ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းရွင္းေရးအတြက္ ပူပန္ရမႈမွာ ႀကီးမားသည့္အေၾကာင္းကိစၥ ျဖစ္လာေနသည္။ ေလယာဥ္ထုတ္လုပ္သူ တုိ႔က ဂ်က္ေလယာဥ္သစ္မ်ားကုိ လပုိင္း အတြင္း ထုတ္လုပ္ေပးႏုိင္ေသာ္လည္း Airbus 340 သို႔မဟုတ္ Boeing 777 စသည့္ ကုိယ္ထည္က်ယ္ေလယာဥ္တစ္ စင္းကုိ ကြၽမ္းက်င္ပုိင္ႏုိင္စြာ ေမာင္းႏွင္ႏုိင္ မည့္ ေလယာဥ္မွဴးတစ္ဦး ရရွိေရးမွာ ႏွစ္ မ်ားစြာ လက္သပ္ေမြးယူရေပသည္။ သည္ တြင္ ေလေၾကာင္းလုိင္းမ်ားက ေလယာဥ္ မွဴးမ်ားရရွိေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပး မည့္အစား ၿပိဳင္ဘက္မ်ားဆီမွ ဝန္ထမ္းမ်ား အား ဆြဲယူသိမ္းသြင္းသည့္နည္းကို ေရြး ခ်ယ္ေလ့ရွိသည္။ အဆင့္အျမင့္ဆုံး ေလ ေၾကာင္းလုိင္းမ်ားက ဒုတိယအဆင့္ေလ ေၾကာင္းလုိင္းမ်ားမွ ဝန္ထမ္းမ်ားကုိ စု ေဆာင္းရယူသည္။ ဒုတိယေလေၾကာင္း လုိင္းမ်ားက တစ္ဖန္ ဘတ္ဂ်က္ သုိ႔မဟုတ္ အိပ္စ္ပရက္သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးယာဥ္ မ်ားမွ အလားအလာရွိသူ၊ ထူးခြၽန္သူတု႔ိကုိ စုေဆာင္းသိမ္းသြင္းသည္။ အက်ဳိးခံစားရ သူမ်ားက ေလယာဥ္မွဴးမ်ားျဖစ္သည္။ ဂ်က္ေလယာဥ္ႀကီးေမာင္းႏွင္သူ ဝါရင့္ ေလယာဥ္မွဴးႀကီးမ်ားမွာ တခ်ဳိ႕ေနရာတြင္ လစာေဒၚလာ ၁၅ဝဝဝ ရရွိႏုိင္သည္။

ယင္းျဖစ္ရပ္သည္ စက္တင္ဘာလ ၁၁ရက္ အၾကမ္းဖက္မႈေနာက္ပုိင္းကာလ ႏွင့္ အႀကီးအက်ယ္ ကြာျခားသြားသည္။ အၾကမ္းဖက္မႈေနာက္ပိုင္း ေလယာဥ္လုိင္း မ်ားက အစုလုိက္ အၿပဳံလုိက္ အလုပ္ျဖဳတ္ ျခင္းႏွင့္လစာေလွ်ာ့ျခင္း ျပဳလုပ္သည္။ ေလယာဥ္မွဴးအမ်ားအျပားမွာ ေလယာဥ္ ပ်ံသန္းျခင္းအလုပ္ကုိ လုံးဝရပ္ဆုိင္းပစ္ လုိက္ၿပီး အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအသစ္ မ်ားရွာၾကသည္။ ယခုအခါ ေလယာဥ္မွဴး မ်ားလုိအပ္ခ်က္မွာ ဆုိးဆုိးရြားရြားျဖစ္လာ သည့္အတြက္ အေတြ႕အႀကဳံမရင့္ေသး သည့္ ေလယာဥ္မွဴးမ်ားကုိ ေလယာဥ္ ေမာင္း ထုိင္ခုံေပၚ တင္ေပးေနၾကသည္။ ေလယာဥ္မွဴးျဖစ္ေရးအတြက္ ေထာက္ခံ ခ်က္မ်ားကုိ ေလွ်ာ့ေပါ့စဥ္းစားရန္အတြက္ ေတာင္းဆုိေနသည္။ တကယ္အားျဖင့္ တစ္ဖက္တြင္ ေဝဟင္ႏွင့္ေျမျပင္ရွိ ေလ ယာဥ္ကြင္းမ်ားတြင္ ေလယာဥ္မ်ားက ပုိမုိ မ်ားျပား>ပတ္က်ပ္လာလ်က္ရွိသည္။ ေလ ယာဥ္မွဴးမ်ားကုိ သင္တန္းမွေလယာဥ္ ေမာင္းခန္းထဲအေဆာတလ်င္ပို႔ေဆာင္ျခင္း က ေဘးကင္းေရးကိစၥအတြက္ ေမးစရာ ေမးခြန္းေပၚလာေစေၾကာင္း ႏုိင္ငံတကာ ေလေၾကာင္းပုိင္းေလာ့မ်ားအသင္းဥကၠ႒၊ ကပၸတိန္ဂြၽန္ပရက္တာက ေျပာပါသည္။

အၿငိမ္းစား အသက္ ၆၅ႏွစ္သုိ႔ တုိး

ေလယာဥ္လုိင္းမ်ားက တည့္မတ္ျပဳ ျပင္မႈ အလွည့္အေျပာင္းတခ်ဳိ႕ကုိ စတင္ခဲ့ သည္လည္းရွိပါသည္။ အမ်ားက်င့္သုံး သည့္ မူတစ္ရပ္မွာ ေလယာဥ္မွဴးမ်ား၏ အၿငိမ္းစားအသက္ကုိ ၆ဝႏွစ္မွ ၆၅ႏွစ္သုိ႔ တုိးျမႇင့္ျခင္းပဲျဖစ္သည္။ ဒါက ၁၉၉၆ခုႏွစ္ ဥေရာပသမဂၢကက်င့္သုံးခဲ့သည့္နည္းလမ္း ျဖစ္သည္။ ယင္းလမ္းစဥ္ကုိ ႏုိင္ငံတကာ အရပ္ဘက္ေလေၾကာင္းအဖြဲ႕(ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု)ကလည္း ေျခရာခံ လုိက္ခဲ့သည္။ ယင္းမူျဖင့္ ဖိလစ္ပုိင္ေလ ေၾကာင္းလုိင္းက အနားယူၿပီးသူ ေလယာဥ္ မွဴးအမ်ားအျပားကုိ ကန္ထ႐ုိက္စနစ္ျဖင့္ ငွားရမ္းအသုံးခ်ခဲ့သည္။ US ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ကလည္း US အေျခစုိက္ေလ ယာဥ္မွဴးမ်ား၏ အၿငိမ္းစားအသက္ကုိ ၆၅ ႏွစ္သုိ႔ တုိးရန္ မဲေပးဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ အထက္လႊတ္ေတာ္(ဆီးနိတ္)တြင္အတည္ ျပဳခ်က္ရယူရန္ရွိေနသည္။

သင္တန္းစနစ္ေျပာင္းလဲရန္လုိ

ေလယာဥ္မွဴးမ်ား၏အၿငိမ္းစားယူ သည့္ အသက္ဥပေဒမ်ားကို ျပဳျပင္႐ုံျဖင့္ ေလယာဥ္မွဴးမ်ား ရွားပါးသည့္ကိစၥက သက္သာမႈမရရွိႏုိင္ေသး။ သည့္အတြက္ ဆန္းစစ္သူမ်ားက ၁၉၅ဝျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ား ကထူေထာင္ထားခဲ့သည့္ ေလ့က်င့္ေရး စနစ္မ်ားက ေခတ္မမီေတာ့ဟု ဆင္ေျခ ေပးသည္။ ယင္းေလ့က်င့္ေရးစနစ္တြင္ သင္တန္းသားတစ္ဦး၏စက္တစ္လုံးတပ္ ေလယာဥ္တြင္ တစ္ဦးတည္းစီးနင္းေမာင္း ႏွင္သည့္ နာရီအေရအတြက္က အခရာက် သည္။ ဆန္းစစ္သူတုိ႔က ယင္းအစား ‘ခြင္ တုစက္’ (simulator)ကုိ ပုိမုိသုံးစြဲရန္ လုပ္ ငန္းခြင္အတြင္း သင္တန္းအစီအစဥ္မ်ား ထက္ ပ်ံသန္းေရးသင္တန္းေက်ာင္းမ်ား အေပၚ ပုိမုိအေလးထားရန္ႏွင့္ေလ့က်င့္ ေရးမွေလယာဥ္မွဴးအခန္းသုိ႔ အခ်ိန္တုိတုိ အတြင္း ေရာက္ရွိေရး အျခားနည္းလမ္း မ်ားကုိ ေထာက္ခံတင္ျပသည္။

အုပ္စုလိုက္ ပုိင္းေလာ့လုိင္စင္စနစ္

ဥေရာပက အုပ္စုလုိက္ ပုိင္းေလာ့ လုိင္စင္စနစ္ကုိ စတင္က်င့္သုံးသည္။ ယင္း စနစ္အရ သင္တန္းသားမ်ားသည္ ပုိင္း ေလာ့တစ္ဦးခ်င္း လိုအပ္ခ်က္တခ်ဳိ႕ကုိ ေရွာင္ကြင္းႏုိင္သည္။ တကယ့္ ေလယာဥ္ ႏွင့္ပ်ံသန္းခ်ိန္နာရီကုိ ေလွ်ာ့ခ်ၿပီး ယင္း အစား ခြင္တုစက္ေပၚတြင္ အခ်ိန္ပုိမ်ား ေစသည္။ သင္တန္းခန္းမွ ေလယာဥ္မွဴး ခန္းသုိ႔ တစ္ႏွစ္ေလာက္ႏွင့္ကူးေျပာင္း ေရာက္ရွိႏုိင္သည္။ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံမွ ယင္း ကဲ့သုိ႔ လုိင္စင္ရသူ ေလယာဥ္မွဴးမ်ား ေလ ယာဥ္လုိင္းအခ်ဳိ႕တြင္ အလုပ္ခြင္ထဲေရာက္ ေနသည္။ သုိ႔ေသာ္ ပုိင္းေလာ့ယူနီယံမ်ား က ယင္းစနစ္အရ ထုတ္လုပ္လုိက္သည့္ ေလယာဥ္မွဴးမ်ားမွာပ်ံသန္းခ်ိန္လုံေလာက္ မႈမရွိဟု ေဝဖန္ျပစ္တင္သည္။

ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ျပႆနာပုိႀကီး

ျပႆနာမွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ပုိ၍ႀကီးမားသည္။ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံကုိ ၾကည့္ပါ။ ၂ဝဝဝျပည့္ႏွစ္မွစတင္ၿပီး ယင္း ႏုိင္ငံ၏ေလယာဥ္ခရီးသြား အေရအတြက္ မွာ ႏွစ္စဥ္ သုံးဆတုိးလ်က္ရွိၿပီး သန္း၃ဝ ရွိလာသည္။ ေလယာဥ္လုိင္းမ်ားမွာ ၅ခုမွ ၂၅ခုအထိ တုိးလာသည္။ ၂ဝ၁ဝျပည့္ႏွစ္ ေရာက္လွ်င္ ေလယာဥ္ေျပးဆြဲသည့္ အေခါက္ေရမွာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္ဆတုိးလာဖြယ္ ရာရွိသည္ဟု အစုိးရကေမွ်ာ္မွန္းသည္။ ေလယာဥ္မေတာ္တဆျဖစ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈမ်ားမွာ ျဖစ္သင့္သည္ထက္ ပုိ မ်ားသည္ဟု ကြၽမ္းက်င္သူတုိ႔ကမွတ္ယူ သည္။ Lion Air မွ ေလယာဥ္ႏွစ္စင္းႏွင့္ Garuda Indonesia မွ ၆စင္းပါဝင္ သည္။ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္၊ မတ္လက ပ်က္က် သည့္ Garuda Indonesia မွေလယာဥ္ မွာ ဝါရင့္ေလယာဥ္မွဴးတစ္ဦးႏွင့္သူ၏ အေတြ႕အႀကဳံမရွိသည့္ လက္ေထာက္ေလ ယာဥ္မွဴးတုိ႔၏အမွားတသီႀကီးေၾကာင့္ဟု ဌာနဆုိင္ရာစူးစမ္းမႈမွ သိရွိသည္။

ေလေၾကာင္းသြားလာေရးဆက္လက္ဖြံ႕ၿဖိဳး ဖြယ္ရွိ

ေလေၾကာင္းသြားလာေရးစန္းပြင့္မႈ မွာ အဆုံးသတ္မည့္အခ်ိန္ မေတြ႕ျမင္ရ ေသး။ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္၊ ႏုိဝင္ဘာလ ဒူဘုိင္းေလ ယာဥ္ျပပြဲတြင္ Emirates Airline က အဲ ယားဘတ္စ္ေလယာဥ္အမ်ဳိးအစား ၈၁ စင္းႏွင့္ Boeing 777 ၁၂စင္းကုိ ေအာ္ဒါ ေပးခဲ့သည္။ ယင္းတုိ႔ထဲတြင္ ကုန္းပတ္ႏွစ္ ထပ္ပါသည့္ အဲယားဘတ္စ္ A380 ၁၁ စင္း ပါဝင္သည္။ တန္ဖုိးအားျဖင့္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၃ဘီလ်ံရွိသည္။ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္ စာရင္းပိတ္ခ်ိန္တြင္ အဲယား ဘတ္စ္ႏွင့္ဘုိးရင္းကုမၸဏီႏွစ္ခုက ကမၻာ အႏွံ႔ စံခ်ိန္တင္ေလယာဥ္အစင္း ၂၁ဝဝ ေရာင္းခ်ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္။ ေလ ယာဥ္ထုတ္လုပ္မႈတုိးတက္သည္ႏွင့္အမွ် ေလယာဥ္မွဴးမ်ား၏လစာကလည္း ဆက္ လက္ေကာင္းေနမည္သာျဖစ္သည္။

ကမၻာ့စူပါ ပါဝါႀကီးျဖစ္လာသည့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ

ဦးလွျမင့္(မားကက္တင္း)

၂ဝဝ၈ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံအမ်ားစု သည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအား ကမၻာ့ဇာတ္ခုံ၏ အခ်က္အခ်ာေနရာသုိ႔ ေရြ႕လ်ားေရာက္ရွိ လာျခင္းကုိ ေတြ႕ရဖြယ္ရွိေနသည္။ ႏုိင္ငံ၏ ၾကာရွည္စြာ ေစာင့္စားေနခဲ့ရသည့္ အုိလံ ပစ္ႏွင့္ပြဲထြက္မည္ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ သည္ ကမၻာ့ပါဝါႀကီးတစ္ခုျဖစ္လာမည္ဆုိ သည့္ေျပာဆုိခ်က္မွာ ယခုအခါ ခန္႔မွန္း ခ်က္တစ္ရပ္မဟုတ္ေတာ့။ တကယ္ျဖစ္ လာၿပီျဖစ္သည္။ ကိစၥရပ္တစ္ခုၿပီးတစ္ခု တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ကမၻာႀကီးတြင္ ဒုတိယ အေရးအႀကီးဆုံးႏုိင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။ ကုန္ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ဝဝ၇ခုႏွစ္ကုိပဲၾကည့္ပါ။ ကမၻာႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုထက္ ပုိ၍အေရး ပါသည္။ ၁၉၃ဝျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားမွစၿပီး အေမရိကန္ကိုေက်ာ္တက္ႏုိင္သည့္ႏုိင္ငံမွာ ဒါက ပထမဆုံးအႀကိမ္ပဲျဖစ္သည္္။ ကမၻာ ၏အႀကီးမားဆုံး စားသုံးသူလည္းျဖစ္ သည္။ အေျခခံစားေသာက္ကုန္ ၅မ်ဳိးႏွင့္ စြမ္းအင္စက္မႈဆုိင္ရာကုန္စည္တု႔ိတြင္ US ထက္ တ႐ုတ္က စားသုံးမႈတြင္ ပုိႀကီးမား သည္။ လြန္ခဲ့သည့္လအနည္းငယ္ခန္႔မွစၿပီး ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္ဆုိဒ္ထုတ္လႊတ္မႈတြင္ အေမရိကန္ကိုေက်ာ္ၿပီး တ႐ုတ္က ကမၻာ့ ေရွ႕ေဆာင္ႏုိင္ငံျဖစ္လာသည္။ ကုန္သြယ္ ေရး၊ ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈ၊ ဒါဖာ သုိ႔မဟုတ္ ေျမာက္ကုိရီးယားအေရးကိစၥတုိ႔တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အေျခခံအေၾကာင္းအရာ သစ္တစ္ခု('X' factor)ျဖစ္လာသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမပါဘဲႏွင့္ ခုိင္ၿမဲတည္တံ့သည့္ ေျဖရွင္းခ်က္ ရွာေတြ႕ႏုိင္ဖြယ္မရွိဟုဆုိ ၾကသည္။

သုိ႔ေသာ္ တ႐ုတ္တု႔ိက သူတုိ႔ကုိယ္ သူတုိ႔ သည္ကဲ့သုိ႔မျမင္ဟုဆုိသည္။ ဆူစန္ ရွပ္ခ္(Susan Shirk)က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ‘The Fragile Superpower’ ေခါင္းစဥ္တပ္ထားသည့္ စာအုပ္တစ္အုပ္ မၾကာေသးမီက ေရးသား ခဲ့သည္။ မခုိင္ခံ့ေသးသည့္ စူပါပါဝါ’ ဟူ၍ အဓိပၸာယ္ရသည္။ တ႐ုတ္လူထုက သူတုိ႔ ကုိယ္သူတုိ႔ စူပါပါဝါဟူ၍ မယူဆၾကေခ်။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက စူပါပါဝါျဖစ္သကဲ့သုိ႔ မခုိင္ခံ့ေသးသည္၊ အထိမခံေသးသည့္ သေဘာလည္းပါေၾကာင္း ေဝဖန္သူတခ်ဳိ႕ ကေျပာသည္။ ယင္းႏုိင္ငံ၏ ‘မခုိင္ခံ့ေသး သည့္သေဘာ’ မွာ ယင္း၏ထူးျခားသည့္ ထိပ္ပုိင္းေရာက္ေအာင္ တက္လွမ္းႏုိင္မႈႏွင့္ တုိက္႐ုိက္သက္ဆုိင္သည္။ စက္မႈေတာ္လွန္ ေရးကာလအတြင္း ဥေရာပသားတို႔၏ ပ်မ္းမွ်လူေနမႈအဆင့္အတန္းမွာ သူ႔ဘဝ တစ္သက္တာအတြင္း(ႏွစ္ ၄ဝနီးပါး)၅ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔တက္ခဲ့ေၾကာင္း ေလာရင့္ ဆန္းမားစ္ကဆုိသည္။ အာရွတြင္ အထူး သျဖင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္ လူတစ္ဦး၏ပ်မ္းမွ် လူေနမႈအဆင့္အတန္းသည္ လက္ရွိဘဝ သက္တမ္းထဲမွာပင္ ၁ဝဝဝဝရာႏႈန္းခန္႔ တက္လာႏုိင္စရာ ရွိေနသည္ဟုဆုိသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအတြင္း ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ပမာဏႏွင့္ႏႈန္းမွာ ေၾကာက္ဖြယ္လိလိပင္ ျဖစ္သည္။ သမုိင္းတြင္ မႀကဳံဖူးေသးသည့္ ျဖစ္ရပ္ပင္။ ယင္းႏွင့္အတူေၾကာက္ဖြယ္ လိလိ အေျပာင္းအလဲမ်ားလည္း ေပၚ ေပါက္လာခဲ့သည္။ ႏွစ္၂ဝအတြင္း တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံ၏စက္မႈႏုိင္ငံထူေထာင္ျခင္း၊ ၿမိဳ႕ျပ ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းႏွင့္လူမႈေရးအသြင္ေျပာင္းလဲ မႈဒီဂရီပမာဏမွာ ဥေရာပတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝအတြင္းေျပာင္းလဲခဲ့သည့္ ဒီဂရီ ပမာဏႏွင့္တူညီသည္။

အတိတ္ႏွစ္ေပါင္း၃ဝကာလက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ ျပန္ၾကည့္ပါ။ ကမၻာ့အဆင္း ရဲဆုံးႏုိင္ငံမ်ားထဲက တစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ခဲ့သည္။ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္း တကၠသုိလ္မ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္စက္႐ုံ အမ်ားအျပား ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည္။ ယင္း ကာလေနာက္ပုိင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္ လူ သန္း၄ဝဝကုိ ဆင္းရဲတြင္းမွဆြဲတင္ႏုိင္ခဲ့ သည္။ ႏုိင္ငံက ၿမိဳ႕သစ္မ်ား၊ လမ္းမ်ား၊ ဆိပ္ကမ္းမ်ားကုိတည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အနာဂတ္အတြက္လည္း အထင္ႀကီးဖြယ္ ေကာင္းသည့္စီမံကိန္းႀကီးမ်ားရွိေနသည္။

ယခုအထိေတာ့ ေဘဂ်င္းသည္ အလြန္ကုိင္တြယ္ရခက္သည့္ဝန္းက်င္ အတြင္း စီးပြားေရးႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္လူမႈ ေရးတည္ၿငိမ္မႈကုိ ခ်ိန္ညိႇထားႏုိင္ခဲ့သည္။ ရင္ဆုိင္ရသည့္စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္ လုိက္လွ်င္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ႏုိင္ငံေရးေခါင္း ေဆာင္မ်ားတြင္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာ ကြၽမ္းက်င္မႈရွိေၾကာင္း ေပၚလြင္သည္။ ႏုိင္ငံအာဏာကုိ လူနည္းစုကထိန္းခ်ဳပ္ ထားမႈရွိေနေသးေသာ္လည္း လူတစ္ဦး ခ်င္းစီ၏လြတ္လပ္မႈမွာ နည္းလမ္းမ်ားစြာ ႏွင့္တုိးတက္လာေနသည္။ တ႐ုတ္ျပည္သူ မ်ားသည္ ယခုအခါ သူတုိ႔စိတ္ႀကိဳက္ အလုပ္လုပ္ႏုိင္သည္၊ ခရီးသြားလာႏုိင္ သည္၊ အိမ္ရာေျမပုိင္ဆုိင္ခြင့္ရွိလာသည္။ ဘာသာေရးကုိးကြယ္ယုံၾကည္မႈတြင္လည္း ပုိ၍လြတ္လပ္မႈရွိလာေနသည္။ ယင္း အခ်က္မွ်ႏွင့္မလုံေလာက္ေသးဟုဆုိႏုိင္ ေသာ္လည္း အေရးမပါဟုေျပာ၍မရႏုိင္ ေၾကာင္းဆန္းစစ္သူတခ်ဳိ႕ကေျပာဆုိသည္။

စီးပြားေရး ႀကီးထြားတုိးတက္လာမႈက ျပည္တြင္းတြင္ ျပႆနာတခ်ဳိ႕ျဖစ္ေပၚလာ ေစသည္။ စီးပြားေရးႏွင့္အဖြဲ႕အစည္း အစိတ္အပုိင္းအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ၏ခ်ဳပ္ကုိင္မႈ ျပင္ပသုိ႔ေရာက္ရွိေန သည္။ ယင္းႏုိင္ငံေရး၊ စက္မႈလုပ္ငန္းက႑ တြင္အေရးပါသည့္ သိပၸံ၊ စက္မႈပညာရွင္ အသုိင္းအဝန္း(Tech-nocrats)မွာ လူဦး ေရ ၁ဒသမ၃ဘီလ်ံ၏ အထက္တြင္ ေနရာ ယူထားသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ယင္း၏ကုိယ္ပုိင္အား နည္းခ်က္ကုိ ခံစားမိျခင္းက ယင္း၏ႏုိင္ငံ ျခားေရး မူဝါဒအေပၚတြင္ အရိပ္ထုိးလ်က္ ရွိသည္။ ေခတ္သစ္သမုိင္းတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ကမၻာ့ပါဝါႀကီးတစ္ခုျဖစ္လာျခင္းမွာ တစ္မူ ထူးျခားသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံသည္ စုစုေပါင္းဝင္ေငြစကားရပ္(in aggregate terms)အရခ်မ္းသာႂကြယ္ဝ သည္ဟု ေျပာႏုိင္သကဲ့သုိ႔ တစ္ဦးခ်င္း ဝင္ ေငြစကားရပ္(in per capita terms)အရ မူ ဆင္းရဲသည္ဟု ေျပာႏုိင္သည္။ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံက မိမိကုိယ္ကုိ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံတစ္ခု အျဖစ္ ႐ႈျမင္ေနဆဲပဲရွိသည္။ သန္းေပါင္း ရာခ်ီေသာ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား အတြက္ ေၾကာင့္ၾကပူပန္စရာရွိေနေသး သည္။ ႏုိင္ငံအေပၚ ဖိအားသက္ေရာက္ ေနသည့္ ကမၻာႀကီးပူေႏြးမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး စသည့္ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ခ်မ္းသာသည့္ႏုိင္ငံ တုိ႔၏အေရးအရာဟူ၍ျမင္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ခုံတြင္မူ ယင္း၏ေျပာင္းလဲ လာေနမႈမ်ားကုိ ျမင္ေနရသည္။ ေျမာက္ ကုိရီးယား၊ ဒါဖာမွသည္ အီရန္ေရးရာအထိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံတကာစနစ္တြင္ တာ ဝန္ရွိသူတစ္ဦးအျဖစ္ တျဖည္းျဖည္းျပသ လ်က္ရွိသည္။

ပရင့္စတန္တကၠသုိလ္မွ ဂြၽန္အိခင္န္ ဘာရီဆုိသူ ေရးသားထားသည့္ ႏုိင္ငံျခား ေရးရာ အက္ေဆးတစ္ပုဒ္တြင္ လက္ရွိ ကမၻာ့ဖြဲ႕စည္းပုံစနစ္(world order)က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ၿငိမ္းခ်မ္းစြာတက္လွမ္းေရး ကုိ အႀကီးအက်ယ္ အေထာက္အကူျပဳ လ်က္ရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။ ယင္းကမၻာ့ဖြဲ႕စည္းပုံစနစ္မွာ စည္းမ်ဥ္းစည္း ကမ္းေပၚအေျခခံၿပီး ေပါင္းစည္းထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး အေျခခံမ်ားမွာ က်ယ္ျပန္႔နက္႐ႈိင္း ေၾကာင္း သူကဆင္ေျခေပးသည္။ ယင္း စနစ္အတြင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက လႈပ္ရွားျခင္း ျဖင့္ သူ႔အတြက္ ႀကီးမားသည့္စီးပြားေရး အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားရရွိႏုိင္ေၾကာင္းဆုိသည္။ ‘ယေန႔ကာလ အေနာက္တုိင္းဖြဲ႕စည္းပုံ စနစ္ကုိ ေမွာက္လွန္ပစ္ဖုိ႔ ခဲယဥ္းတယ္။ ဆက္သြယ္လုပ္ကုိင္ဖုိ႔ေတာ့လြယ္တယ္’ ဟု အိခင္န္ဘာရီကဆုိသည္။

တ႐ုတ္တုိ႔က ယင္းအေျခအေနမ်ား ကုိ သိထားပုံရသည္။ ‘ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ တက္ လွမ္းေရး’ (peaceful rise)ဆုိသည့္ ေဝါ ဟာရကုိ တီထြင္သုံးစြဲခဲ့သူ မဟာဗ်ဴဟာရွင္ အႀကီးအကဲကြၽဲန္းႀကီးယဲန္းက ေဘဂ်င္း အေနႏွင့္လက္ရွိဖြဲ႕စည္းပုံစနစ္ကို ေမွာက္ လွန္ပစ္မည့္အစား အလုိက္သင့္စီးေမ်ာ သြားရန္ကုိေဖာ္ျပသည္။ တ႐ုတ္အစုိးရက ယင္းကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ ျပည္သူမ်ားအား ပညာေပးသည့္အေနႏွင့္လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္က ‘ႏုိင္ငံႀကီးမ်ား ေပၚထြန္းလာျခင္း’ (The Rise of Great Nations)ဆုိသည့္ ၁၂ ပုိင္းပါ သတင္းမွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကုိ ႐ုိက္ကူး ထုတ္လုပ္ျပသသည္။ ယင္းသတင္းမွတ္ တမ္း႐ုပ္ရွင္၏ အႏွစ္သာရသင္ခန္းစာမွာ အင္ပါယာမဟုတ္ဘဲ ေဈးကြက္မ်ားကသာ ကမၻာ့ပါဝါႏုိင္ငံႀကီးတစ္ခု၏ရက္ရွည္ေအာင္ ျမင္မႈကုိ ျပ႒ာန္းေပးမွာျဖစ္ေၾကာင္းအခ်က္ ပင္။

Ref:Newsweek, Dec 31,2007, Jan 7,2008.

လူငယ္လူရြယ္ႏွင့္က်န္းမာေရး

သုက္ရည္စစ္ေဆးျခင္း (Semen Analysis)

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္(ဇီဝကမၼေဗဒ)

M.B.,B.S, D.A Psychology, Dip.Med.Sc.Gp (Family Medicine), MPA: DAE.,

ေဒါက္တာဦးေအးေက်ာ္ခင္ဗ်ာ၊ အမ်ဳိးသားတခ်ဳိ႕ကုိ ဆရာဝန္မ်ားက သုက္ရည္စစ္ေဆးခုိင္းတာမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္မွတ္သားဖူးသေလာက္ကေတာ့ သားသမီးမရႏုိင္တဲ့အမ်ဳိးသားမ်ားကုိ လမ္းၫႊန္တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္ဆရာ။ အဲဒီသုက္ရည္စစ္ေဆးျခင္းအေၾကာင္း သိပါရေစ။

သုက္ရည္စစ္ေဆးျခင္း(Semen analysis) ဟာ အမ်ားအားျဖင့္ သား သမီးမရႏုိင္တဲ့ ဇနီးေမာင္ႏွံမ်ားအတြက္ အမ်ဳိးသားကုိစစ္ေဆးဖုိ႔ လမ္းၫႊန္တာျဖစ္ ပါတယ္။ အျခားေရာဂါေဝဒနာမ်ား ရွာေဖြ စစ္ေဆးဖုိ႔လည္း လုိအပ္ရင္ စစ္ေဆးႏုိင္ ပါတယ္။

ဟုတ္ကဲ့ပါဆရာ။ သုက္ရည္စစ္ ေဆးရင္ သားသမီးရႏိုင္၊ မရႏုိင္သိႏုိင္ ပါသလား။

အလားအလာကုိေတာ့ ခန္႔မွန္းလုိ႔ရ ပါတယ္။ အေသးစိတ္ကုိေတာ့ သုက္ရည္ အေၾကာင္းေျပာရင္းနဲ႔ရွင္းျပေပးပါမယ္။ သုက္ရည္ကုိစစ္ေဆးရာမွာ(က)သုက္ရည္ ပမာဏ၊ (ခ)အေရာင္၊ (ဂ)သုက္ရည္ရဲ႕ ခဲ သြားႏုိင္တဲ့သတိၱ၊ (ဃ)အရည္ျပန္ျဖစ္ႏုိင္မႈ၊ (င)ပီအိပ္ခ်္ဓာတ္(pH)၊ (စ)သုက္ပုိးအေရ အတြက္၊ (ဆ)သုက္ပုိးမ်ားရဲ႕လႈပ္ရွားႏုိင္မႈ စြမ္းရည္၊ (ဇ)သုက္ပုိးမ်ားရဲ႕အသြင္ သဏၭာန္နဲ႔(ဈ)အျခားထူးျခားမႈမ်ားကုိၾကည့္ ႐ႈေလ့လာရပါတယ္။

ဆက္ၿပီး ရွင္းျပေပးပါဦးခင္ဗ်ာ။

သုက္ရည္ပမာဏဆုိပါေတာ့ဗ်ာ။ အမ်ဳိးသားတစ္ဦး တစ္ႀကိမ္ သုက္ရည္ လႊတ္ရင္ သုက္ရည္ ၂မီလီလီတာမွ ၅ မီလီ လီတာၾကား ထြက္ရွိၾကပါတယ္။ သာမန္ ပမာဏေပါ့ဗ်ာ။ ပ်မ္းမွ်ေတာ့ ၃မီလီလီတာ ခန္႔ေပါ့။

အေရာင္ကေတာ့ အၾကမ္းသေဘာ ေျပာရရင္ အျဖဴေရာင္ပါ။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕ ဝါက်င့္က်င့္အေရာင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္း အဝါေရာင္ပါ။

သုက္ရည္ဟာ ေသြးလုိပဲ။ အျပင္ ေရာက္ရင္ ခဲဲသြားတယ္။ Coagulation လုိ႔ ေခၚတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၅မိနစ္၊ မိနစ္၃ဝ ၾကာရင္ အရည္ျပန္ျဖစ္သြားတယ္။ သုက္ ရည္ရဲ႕ ပီအိပ္ခ်္(pH)ဓာတ္ကေတာ့ ၇ ဒသမ၃၅ကေန ၇ဒသမ၅ၾကားမွာရွိတယ္။ သုက္ပုိးရဲ႕ရွင္သန္မႈႏွင့္လႈပ္ရွားမႈစြမ္းရည္ အတြက္ ပီအိပ္ခ်္က အေရးႀကီးတယ္။

သုက္ပုိးရဲ႕အေရအတြက္လည္း စစ္ေဆးရတယ္လုိ႔ ဆရာေျပာခဲ့ပါတယ္။ အေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္မ်ား ရွိပါ သလဲ။

သုက္ပုိးအေရအတြက္က သုက္ရည္ တစ္မီလီလီတာမွ သန္း၁ဝဝေလာက္ရွိ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားတစ္ဦး တစ္ ႀကိမ္ ထုတ္လႊတ္တဲ့ သုက္ရည္မွာ သုက္ ပုိးစုစုေပါင္း အေရအတြက္ သန္း၃ဝဝ ဝန္း က်င္ရွိတယ္။

အဲဒီအေရအတြက္ကေတာ့ သိပ္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အေရအတြက္နည္း လြန္းရင္ ကေလးမရႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ဒါက လည္း ေဆးပညာသေဘာအရေျပာရ တာ။ အမွန္ေတာ့ဗ်ာ၊ တစ္ေကာင္တည္း ေသာ သုက္ပုိးကသာ ‘မ’ မ်ဳိးဥအိမ္နဲ႔ေပါင္း စပ္ဖုိ႔လုိတာ။ အဲဒီေတာ့ သုက္ပုိး သန္း၃ဝဝ ထဲက တစ္ေကာင္ပဲလုိတာ။ အေရ အတြက္နည္းေတာ့ အခြင့္အလမ္းနည္း တာေပါ့ဗ်ာ။

ေနာက္သုက္ပုိးေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားႏုိင္တဲ့ စြမ္းရည္က အေရးႀကီးပါတယ္။ သုက္ပုိး မ်ားရဲ႕ ၆ဝမွ ၇ဝရာခုိင္ႏႈန္းဟာ သုံးနာရီ အတြင္း တက္ႂကြစြာလႈပ္ရွားႏုိင္စြမ္းရွိရပါ တယ္။ ဒါမွ ‘မ’ မ်ဳိးဥရဲ႕ေပါင္းစပ္မယ့္ သား အိမ္>ပန္(မ်ဳိးဥ>ပန္)ဆီကုိ ေအာင္ျမင္စြာ ေရာက္ႏုိင္မွာ။ လႈပ္ရွားႏုိင္စြမ္းအားနည္း ေနျပန္လည္း သေႏၶတည္ဖုိ႔၊ သားသမီးရ ႏုိင္ဖုိ႔ မလြယ္ျပန္ေတာ့ဘူးေပါ့ဗ်ာ။

သုက္ပုိးရဲ႕အသြင္သဏၭာန္ကိုလည္း စစ္ေဆးၾကရပါေသးတယ္။ သုက္ပုိးမ်ားရဲ႕ ၈ဝရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အသြင္သဏၭာန္အားျဖင့္ ပုံမွန္ျဖစ္သင့္တယ္။ မူမမွန္တဲ့၊ အသြင္ သဏၭာန္မမွန္တဲ့သုက္ပုိးေတြမ်ားရင္ သား သမီးရဖို႔ အခက္အခဲျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ပုံ သဏၭာန္မမွန္ဘူးဆုိရာမွာ ေခါင္းအလြန္ ႀကီးတဲ့သုက္ပုိး၊ ေခါင္းႏွစ္လုံးနဲ႔သုက္ပုိး၊ အၿမီးႏွစ္ခြနဲ႔သုက္ပုိး စသျဖင့္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီလုိ မူမမွန္တာမ်ားေလ သားသမီးရဖုိ႔ မလြယ္ကူေလေပါ့။

သုက္ရည္စစ္ေဆးမႈေၾကာင့္ အမ်ဳိး သားေတြ သားသမီးရႏုိင္၊ မရႏုိင္ သိႏုိင္ တာေပါ့ေနာ္ ဆရာ။ ကြၽန္ေတာ္ အရင္က ထင္ခဲ့တာက သားသမီးမရႏုိင္တာဟာ အမ်ဳိးသမီးရဲ႕ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေၾကာင့္ တစ္ နည္းေျပာရရင္ အမ်ဳိးသမီးၿမဳံလုိ႔ပဲထင္ခဲ့ မိတယ္။ အမ်ဳိးသားရဲ႕ခ်ဳိ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ သားသမီးမရႏုိင္တဲ့အေၾကာင္းကုိ ေဆး ပညာေပးဂ်ာနယ္ေတြ၊ မဂၢဇင္းေတြ၊ စာ ေစာင္ေတြ ဖတ္မိေတာ့မွသိခဲ့ရတယ္။ အခုေတာ့ ဆရာရွင္းျပလုိ႔ ပုိၿပီးအျမင္ က်ယ္သြားရပါၿပီဆရာ။ ဆရာ အခုလုိ ေသေသခ်ာခ်ာရွင္းျပေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာပါရေစ ခင္ဗ်ာ။

သုက္ရည္စစ္ေဆးျခင္း

(၁) သုက္ရည္ပမာဏ-၂မွ ၅ မီလီလီတာ

(၂) အေရာင္-အျဖဴ၊ အဝါႏု၊ အဝါ

(၃) ခဲႏုိင္စြမ္းသတိၱ-သုက္ရည္သည္ ေသြး ကဲ့သုိ႔ ခဲသြားႏုိင္သည္။

(၄) အရည္ျပန္ျဖစ္ျခင္း-ခဲၿပီး ၁၅မိနစ္မွ မိနစ္ ၃ဝအတြင္း အရည္ျပန္ျဖစ္ႏုိင္သည္။

(၅) ပီအိပ္ခ်္-၇.၃၅ မွ ၇.၅

(၆) သုက္ပုိးအေရအတြက္-သန္း၁ဝဝ (တစ္ မီလီလီတာ)

(၇) လႈပ္ရွားႏုိင္စြမ္း-၆ဝမွ ၇ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း

(၈) မူမွန္မႈ-၈ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း။

စတုိးဆုိင္တြင္း တီဗီေၾကာ္ျငာ ဘယ္ေလာက္တြင္က်ယ္လာႏုိင္မလဲ

ဦးလွျမင့္(မားကက္တင္း)

စတုိးဆုိင္ႀကီးမ်ားအတြက္ ဆုိင္တြင္း ႐ုပ္ျမင္သံၾကား(in-store television) ေၾကာ္ျငာျခင္းမွာ အေသးအမႊားအရာ အျဖစ္ ထား၍မရေတာ့ပါ။ လူသုံးကုန္ ပစၥည္းထုတ္လုပ္သည့္ကုမၸဏီမ်ားအေပၚ ယင္းစတုိးဆုိင္မ်ဳိးမွာ ဆြဲေဆာင္မႈပိုမုိရရွိ ေစသည္။ အေၾကာင္းမွာ ယင္းကုမၸဏီမ်ား အေနႏွင့္ယင္းတုိ႔၏ထုတ္ကုန္မ်ားကုိ ပိတ္ မိေနသည့္ပရိသတ္သုိ႔ တုိက္႐ုိက္ေၾကာ္ျငာ ႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ပင္။ လက္လီေရာင္းခ်သူ မ်ားအေနႏွင့္လည္း ယင္းတုိ႔၏ကုိယ္ပုိင္ ေၾကာ္ျငာမ်ားႏွင့္ အေရာင္းျမႇင့္တင္မႈတုိ႔ကုိ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရရွိေစသည္။ ဆုိင္တြင္းကြန္ ရက္တြင္ အရင္းအႏီွးျပဳၿပီးေနာက္ပိုင္း ယင္းသည္ ေၾကာ္ျငာဝင္ေငြေကာင္း ေကာင္းရွိရာ အရင္းအျမစ္တစ္ခုျဖစ္လာ ႏုိင္ေပသည္။

သုိ႔တုိင္ စတုိးဆုိင္တြင္း႐ုပ္ျမင္သံၾကား မွာႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕ႏွင့္လက္လီဆုိင္တခ်ဳိ႕အတြက္ သာ လုပ္ငန္းေကာင္းမြန္သည္ကုိသာေတြ႕ ရွိရေသးသည္။ ကမၻာ့အႀကီးဆုံး လက္လီ အေရာင္းဆုိင္ျဖစ္သည့္ အေမရိကမွ Wal-Mart သည္ ဆန္ဖရန္စစၥကုိ အေျခစုိက္ ျပင္သစ္နည္းပညာကုမၸဏီ Premier Retail Network(PRN)ကုမၸဏီႏွင့္ပူး ေပါင္းၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ၁ဝႏွစ္မွစ၍ စတုိး ဆုိင္တြင္း ႐ုပ္ျမင္သံၾကားထုတ္လႊင့္မႈကို စတင္ခဲ့သည္။ ယင္းသည္ ကမၻာ့အႀကီးဆုံး ကြန္ရက္ျဖစ္သည္။ အေမရိကရွိ ဆုိင္ႀကီး ၃ဝဝဝေက်ာ္တြင္ တီဗီစကရင္မ်ားရွိသည္။ ကမၻာ့စားသုံးကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္သည့္ အႀကီးဆုံးကုမၸဏီမ်ားျဖစ္သည့္Procter & Gamble(P&G)ႏွင့္ ယူနီလီဗာတုိ႔အပါ အဝင္ ကုမၸဏီ၁၄ဝခန္႔က Wal-Mart တီဗီ တြင္ အခေၾကးေငြေပး၍ ေၾကာ္ျငာတင္ၾက သည္။ စတုိးဆုိင္တြင္ တီဗီေၾကာ္ျငာျခင္း က စုစုေပါင္းေရာင္းရျခင္းတြင္ ၂ရာခုိင္ႏႈန္း တုိးျမႇင့္ရရွိေစေၾကာင္း အတုိင္ပင္ခံကုမၸဏီ တစ္ခု၏ စစ္တမ္းေကာက္ခ်က္တစ္ခုမွ သိရွိရသည္။

‘ခ်န္နယ္’ တစ္ခုတည္းႏွင့္စတင္ခဲ့ သည့္ Wal-Mart သည္ ယခုအခါ ခ်န္နယ္ ေျခာက္ခုရွိလာသည္။ အစားအစာ၊ အီ လက္ထေရာနစ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္က်န္းမာေရး ဆုိင္ရာ ထုတ္ကုန္ပစၥည္းအေၾကာင္းအရာ ကုိ စတုိးဆုိင္၏ဌာနအသီးသီးတြင္ ဧရာမ စကရင္မ်ားေပၚတြင္ ျပသသည္။ အခ်ိန္ လုေနရသည့္ ေဈးဝယ္သူမ်ား၏အာ႐ုံစုိက္ ႏုိင္မႈသက္တမ္းမွာတုိသည့္အေလ်ာက္ ယင္းတုိ႔၏ျပကြက္မ်ားမွာ ပုံမွန္႐ုပ္ျမင္သံ ၾကားႏွင့္ေတာ့ ကြာျခားသည္။ ပုံမွန္တီဗီ တြင္ ၃ဝစကၠန္႔ ေၾကာ္ျငာျပကြက္သည္ ရွည္လြန္းသည္။ ၅စကၠန္႔မွ ၁၅စကၠန္႔စာ ‘မက္ေဆ့ခ်္’ တစ္ခု၊ ႏွစ္ခုမွ်သာရွိသည့္ ေၾကာ္ျငာျပကြက္သည္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ သည္။ ေၾကာ္ျငာခ်ည္း တရစပ္ျပသလွ်င္ လည္း ေဈးဝယ္သူမ်ားကို ေၾကာ္ျငာမွ ခြာ ေစသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေၾကာ္ျငာမ်ားႏွင့္ ေဖ်ာ္ေျဖေရး၊ မုိးေလဝသခန္႔မွန္းခ်က္မ်ား၊ ခ်က္ျပဳတ္နည္းျပကြက္မ်ားကုိ ၾကားညႇပ္ တင္ဆက္သည္။ တစ္ခါလာေရာက္လွ်င္ ေဖာက္သည္က ယင္းအစီအစဥ္ကို ပ်မ္းမွ် တစ္မိနစ္စာမွ် ၾကည့္႐ႈသည္ဟုဆုိသည္။ အသံက်ယ္လွ်င္ ေဖာက္သည္မ်ားက စိတ္ တုိတတ္သည့္အတြက္ ဆုိင္တြင္ လူပါး သည့္အခါ အသံကို တုိးေပးထားရသည္။

ၿဗိတိန္တြင္ စတုိးဆုိင္တြင္းကြန္ရက္ ကုိ ကမၻာ့တတိယအႀကီးဆုံး လက္လီ ဆုိင္လုပ္ငန္းျဖစ္သည့္ Tesco က တည္ ေဆာက္သည္။ စဦးအေျခအေန၌သာရွိ ေသးသည္။ ၂ဝဝ၄ခုႏွစ္တြင္ ျပင္သစ္ ေၾကာ္ျငာကုမၸဏီတစ္ခုႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပဲြမ်ားျဖင့္ စခဲ့သည့္ Tesco သည္ ေၾကာ္ျငာမည့္သူ မ်ားမ်ားစားစား မရရွိသည့္အတြက္ လုပ္ငန္းပ်က္လုျဖစ္ခဲ့ရ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၂ဝဝ၆ခုႏွစ္တြင္ ၿဗိတိသွ် မားကက္တင္းကုမၸဏီတစ္ခု၏ အကူအညီ ျဖင့္ ယင္းလုပ္ငန္းကို တစ္ဖန္ျပန္စတင္ သည္။ ‘Tesco TV’ ကုိ ယင္း၏စူပါမား ကက္ ၁ဝဝတြင္ စတင္သည္။ တီဗီစကရင္ ေပၚ ျပကြက္ႏွင့္ စတုိးဆုိင္တြင္း ေရာင္း အားျမႇင့္တင္ျခင္းတုိ႔ကုိ ပုိမုိဆက္စပ္ထား သည့္အတြက္ တခ်ဳိ႕ထုတ္ကုန္ပစၥည္း ေရာင္းခ်ရမႈမွာ ၂၅ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ပုိမုိ တုိးတက္လာေၾကာင္းဆုိသည္။

စတုိးဆုိင္တြင္းတီဗီေၾကာ္ျငာျပသ ျခင္းမွာ ထြက္ျပဴစေဈးကြက္မ်ား(Emerg-ing Markets) တြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အႀကီး မားဆုံးရွိေနသည္။ အေၾကာင္းမွာ ယင္း ေဈးကြက္မ်ားအတြင္းရွိ စားသုံးသူမ်ား သည္ ခ်မ္းသာသည့္ႏုိင္ငံမ်ားရွိ စားသုံးသူ မ်ားထက္ စားသုံးကုန္ဝယ္ယူရာတြင္ အမွတ္တံဆိပ္အေပၚ ပုိ၍အာသာျပင္းျပမႈ ရွိျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ PRN က ၎ သည္ ကမၻာ့ဒုတိယအႀကီးဆုံးလက္လီ အေရာင္းဆုိင္ကုမၸဏီႀကီးျဖစ္သည့္ Car-refour အား ဘရာဇီးႏုိင္ငံအတြင္းရွိ Car-refour ပုိင္ ဟုိက္ပါမားကက္အားလုံးကို ေၾကာ္ျငာတီဗီမ်ားျဖင့္ တပ္ဆင္ရန္စီစဥ္ ေနေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ ႏိုဝင္ဘာလက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည္။ ပိုလန္ႏုိင္ငံရွိ Carrefour ဆုိင္ အားလုံးမွာ ဆုိင္တြင္း ေၾကာ္ျငာတီဗီမ်ားတပ္ဆင္ၿပီးျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္ ေဒသခံကုမၸဏီျဖစ္သည့္ Focus Media က လက္လီဆုိင္ေလာက ႐ႈခင္းကို ဧရာမေၾကာ္ျငာတီဗီမ်ားျဖင့္ ေနရာခ် ပုံေဖာ္ေနသည္။

ဆုိင္တြင္းေၾကာ္ျငာတီဗီထားရွိသည့္ လုပ္ငန္းေမာ္ဒယ္မွာ တစ္ေနရာႏွင့္တစ္ ေနရာ မတူေခ်။ တစ္ခါတစ္ရံ(ပမာအား ျဖင့္ PRN လုိမ်ဳိး)ကုမၸဏီစကရင္မ်ား အတြက္ အကုန္အက်ခံသည္။ ေၾကာ္ျငာ ကြက္မ်ားကုိ ေရာင္းခ်ၿပီး ဝင္ေငြအမ်ားစု ကုိ အိတ္ထဲထည့္သည္။ အနည္းစုဝင္ေငြ သာ လက္လီဆုိင္သုိ႔ေရာက္ရွိသည္။တစ္ခါ တစ္ရံတြင္ေတာ့ လက္လီဆုိင္သမားက စကရင္မ်ားအတြက္ အကုန္အက်ခံၿပီး ယင္းတုိ႔ကုိလုပ္ကုိင္မည့္သူကုိ ငွားရမ္းၿပီး ဝင္ေငြကုိ ၎ကိုယ္တုိင္က ရယူသည္။ ဆုိင္တြင္းေၾကာ္ျငာတီဗီကြန္ရက္ထားရွိျခင္း မွာ လက္လီဆုိင္ႀကီးမ်ားအတြက္ ပုိ၍ အဓိပၸာယ္ရွိသည္ဟု ေဝဖန္သူတစ္ဦးက ေထာက္ျပသည္။ အေၾကာင္းမွာ စကရင္ မ်ားကုိတပ္ဆင္ရသည့္စရိတ္(ဆုိင္တစ္ဆုိင္ လွ်င္ သာမန္အားျဖင့္ ေဒၚလာ၄ဝဝဝခန္႔ က်သည္)ႏွင့္ အေၾကာင္းအရာကုိ အၿမဲ ဆန္းသစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရသည့္စရိတ္ ျမင့္မားမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္းဆုိသည္။ သည့္အျပင္ ဆုိင္ခြဲမ်ားသည့္လက္လီဆုိင္ လုပ္ငန္းႀကီးမ်ားအေနျဖင့္ ေနရာမ်ားမ်ား တြင္ စကရင္မ်ားမ်ားခ်ေပးႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ေၾကာ္ျငာမည့္သူမ်ားကုိ ပိုမုိဆြဲေဆာင္အား ရွိသည္။

စတုိးဆုိင္တြင္းေၾကာ္ျငာတီဗီ ေအာင္ ျမင္မႈမွာ စားသုံးကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္သူ မ်ား၏ေၾကာ္ျငာကြက္မ်ားဝယ္ယူလုိသည့္ ဆႏၵအေပၚ မူတည္ေနသည္။ ေၾကာ္ျငာ ရွင္ ၈ဝရာခုိင္ႏႈန္းမွာ သူတုိ႔၏ေၾကာ္ျငာမ်ား ကုိ ေနာက္ထပ္ေၾကာ္ျငာၾကေသာ္လည္း သူတုိ႔၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္အေပၚ အျပည့္ အဝယုံၾကည္အားထားပုံမရေသးၾကပါ။ P&G မွ ေပါလ္ေဖာက္စ္ဆုိသူက ယခုမီဒီ ယာအသစ္အတြက္ အဆုံးအျဖတ္ေပးရန္ မွာ ေစာလြန္းေနေသးေၾကာင္းဆုိသည္။ ဆုိင္တြင္းေၾကာ္ျငာတီဗီက ပုိမုိက်ယ္ျပန္႔ သည့္မားကက္တင္းအေရာ(Marketing mix)ႏွင့္ ဘယ္နည္းဘယ္ပုံ အံဝင္မႈရွိႏုိင္ သည္ကုိ ကုမၸဏီဘက္မွ အေသအခ်ာ မသိရွိေသးပါ။ သုိ႔ေသာ္ တစ္စုံတစ္ရာကုိ ဝယ္ယူရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မႈ၏ေလးပုံ သုံး ပုံမွာ ဆုိင္အတြင္း၌ပင္ ခ်မွတ္ေၾကာင္း ေလ့လာမႈမ်ားကၫႊန္ျပထားသည့္အတြက္ မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ပါလွ်င္ ဆုိင္ အတြင္းတီဗီေၾကာ္ျငာျခင္းသည္ သီအုိရီ သေဘာအရ ႀကီးမားသည့္ျခားနားခ်က္ကုိ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မွာျဖစ္ေၾကာင္းပါ။

Ref:The Economist/5-11,

အလွမႀကိဳက္ လူမုိက္

လူထုစိန္ဝင္း

ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ေက်ာင္းဖြင့္စာသင္ေနစဥ္က ေန႔စဥ္ ဝတၱရားမပ်က္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့အလုပ္ တစ္ခုရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းသားထုိင္ စားပြဲရွည္ႀကီးသုံးလုံးနဲ႔ ဆရာထုိင္ ႐ုံး စားပြဲတစ္လုံးမွာ အလွစုိက္ပန္းအုိးေတြ ထုိးတဲ့အလုပ္ပါ။ ကိုယ္တုိင္အခ်ိန္ယူ ၿပီး စိတ္ရွည္လက္ရွည္လုပ္ပါတယ္။

မုန္ညင္းပြင့္လည္း ပန္းပဲ

ပန္းထုိးဖုိ႔ ပန္းအုိးမ်ဳိးစုံလည္းစု ေဆာင္းထားပါတယ္။ အရြယ္စုံ ပန္း စုိက္ဆူးအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ေရျမႇဳပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ အပု၊ အရွည္၊ အဝုိင္း၊ ေလးေထာင့္၊ သုံးေျမႇာင့္စသျဖင့္ ပန္းအုိးေတြလည္း အလဲလဲအလွယ္လွယ္နဲ႔သုံးပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ေတာင္ႀကီးအိမ္ကပုိ႔ လုိက္တဲ့အထဲမွာ တစ္ေတာင္ေလာက္ ရွည္တဲ့ မုန္လာဥႀကီးနဲ႔မုန္ညင္းေတြပါ လာရင္ မုန္ညင္းပြင့္ေတြနဲ႔မုန္လာဥကုိ တျခားပန္းေတြနဲ႔ေရာၿပီး ထုိးထား တတ္ပါတယ္။ မုန္ညင္းပြင့္ဝါဝါ ကေလးေတြကုိ ဘာပန္းေလးေတြ လည္း လွလုိက္တာလုိ႔ အံ့ဩၾကသလုိ မုန္လာဥႀကီးၾကည့္ၿပီး အထူးအဆန္း လည္းျဖစ္ေနတတ္ၾကပါတယ္။

လူ႔စ႐ုိက္ကုိသိဖုိ႔

စားပြဲတုိင္းမွာ ပန္းေတြေဝေန ေအာင္ ထုိးထားတာဟာ အလွကုိ ၾကည့္ဖို႔၊ စိတ္ၾကည္ႏူးေစဖုိ႔ သက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ပညာသင္ၾကားျခင္းရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။ စားပြဲေတြမွာထုိင္ေနတဲ့ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေပါင္းစုံရဲ႕စိတ္ဓာတ္ေတြကုိ ေလ့လာလုိ႔ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေက်ာင္း သား၊ ေက်ာင္းသူေတြက ပန္းကေလး ေတြ ႏွစ္သက္စုံမက္စြာ နမ္းၾကည့္ တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ႏြမ္းေရာ္ေန တဲ့အရြက္ကေလးေတြကုိ ဂ႐ုတစိုက္ ေႁခြပစ္တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ စကားေျပာရင္း အမွတ္မထင္ လက္က ပန္းပြင့္ကေလးေတြကုိ ကုိင္လုိက္၊ ဆြ လိုက္နဲ႔ လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။

အ႐ုိင္းအစုိင္းဘဝ ျပန္ေရာက္မယ္

သူတုိ႔တစ္ေတြရဲ႕သဘာဝကုိ သိရတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘာသင္ေပး သင့္တယ္ဆုိတာ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ခါက်ေတာ့လည္း ေယဘု ယ်သေဘာနဲ႔အလွရဲ႕တန္ဖုိးကုိေျပာျပ ရပါတယ္။ အလွနဲ႔ရသက လူ႔ေလာက ႀကီးကုိ သာယာလွပၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ထားပုံနဲ႔ အလွနဲ႔ရသ ဆိတ္သုဥ္းရင္ ေလာကႀကီးလည္း အ႐ုိင္းအစုိင္းဘဝကုိ ျပန္ေရာက္သြား ၿပီး ႀကီးႏုိင္ငယ္ညႇဥ္း လုပ္ၾကရင္းနဲ႔ လုံးဝဆိတ္သုဥ္းသြားႏုိင္ပုံတုိ႔ကုိေျပာျပ ရပါတယ္။

တစ္ထြာျပ တစ္လံျမင္

ဒီေခတ္က အလွေပ်ာက္တဲ့ ေခတ္မဟုတ္လား။ ေတာ္ၾကာ အယ္လ္နီညိဳနဲ႔၊ ေတာ္ေတာ္ၾကာ လာနီညာနဲ႔ ပူခ်င္ရင္ တအားပူလုိက္၊ ေအးခ်င္ရင္ တအား ေအးလုိက္နဲ႔ လူတုိင္းကုိယ္ေတြ႕ႀကဳံေနၾကရတာ။ တစ္ကမၻာလုံးမွာလည္း သစ္ေတာ ႀကီးေတြျပဳန္းတီးလုိ႔ ဖုန္းဆုိးေတာေတြ က်ယ္ျပန္႔လာလုိ႔၊ မုိးေခါင္လုိ႔၊ ေရႀကီး လုိ႔၊ စားနပ္ရိကၡာေတြ ရွားပါးလုိ႔ စတဲ့ စတဲ့အသံေတြ ေန႔တုိင္းမၾကားခ်င္ အဆုံးျဖစ္ေနတာမဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ အလွရဲ႕တန္ဖုိးကုိ တစ္ထြာျပလုိက္ တာနဲ႔ တစ္လံေလာက္ ျမင္ေနၾကၿပီ ေလ။ သိပ္ေျပာလုိ႔ေကာင္းတာ။

ဆည္းလည္းသံ တလြင္လြင္

ဒါကုိ သေဘာေပါက္နားလည္ တဲ့ႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ အလွနဲ႔ရသ ပညာအေၾကာင္းကုိ မူလတန္းပညာ သင္႐ုိးၫႊန္းတမ္းမွာကတည္းကထည့္ သြင္းေရးဆြဲထားတာ။ ေက်ာင္းေနစ ကေလးငယ္ေတြကုိ ပန္းပြင့္ေလးေတြ ကုိ စုံမက္တတ္ေအာင္၊ လိပ္ျပာေလး ေတြ၊ ငွက္ကေလးေတြကုိ ခ်စ္တတ္ ေအာင္ သင္ေပးၾကတယ္။ ဂီတရသ ကုိခံစားတတ္ေအာင္လည္း ၫႊန္ၾကား ျပသတယ္။ ဒါမ်ဳိးကုိ လူငယ္ေတြသိ ေအာင္ေျပာျပရတယ္။ ေဒါသအမ်က္ တေခ်ာင္းေခ်ာင္းထြက္ေနတဲ့သူေတာင္ သာယာညင္းေျပာင္းတဲ့ေတးသံ၊ ဂီတ သံကုိ ၾကားလုိက္ရတဲ့အခါ အခုိက္ အတန္႔ေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ စိတ္ဟာ ႐ုတ္တရက္ ၿငိမ္သက္သြားတတ္တဲ့ သေဘာ၊ စိတ္ဆင္းရဲဒုကၡႀကီးစြာခံစား ရၿပီး ေသာကမီးေတြနဲ႔ဘယ္ေလာက္ပဲ ေလာင္ၿမိဳက္ေနပါေစ ေလတုိးလုိ႔ တခြၽင္ခြၽင္နဲ႔ဘုရားဆည္းလည္းသံေလး ေတြ ၾကားလုိက္ရတဲ့ တဒဂၤမွာ ရင္ထဲ ေအးခနဲျဖစ္ၿပီး အပူမီးေလ်ာ့ပါးသြား ရတဲ့ သေဘာေတြ ေျပာျပရတယ္။

ရမ္ဘုိယဥ္ေက်းမႈလႊမ္းမုိး

လူငယ္ေတြ အလွကုိခ်စ္ေစခ်င္ တယ္။ ရသကုိ ခံစားေစခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါေတြကုိ မၾကာမၾကာ ေျပာျပရပါတယ္။ တစ္ေန႔ကပဲ သတင္းစာထဲဖတ္လုိက္ရတယ္။ အေမ ရိကန္လူငယ္ေလးတစ္ေယာက္က ေသနတ္ကုိင္ၿပီး မူလတန္းေက်ာင္း စာသင္ခန္းထဲကုိ တရစပ္ပစ္သြင္းလို႔ ကေလးေတြ ေသၾကရတဲ့အေၾကာင္း၊ ဂ်ပန္မွာလည္း ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ စီး ေဘ့စ္ေဘာတုတ္ကုိင္လူငယ္ေတြ က လမ္းမွာေတြ႕သမွ် ေမာ္ေတာ္ကား မွန္ေတြ ႐ုိက္ခြဲသြားၾကတဲ့အေၾကာင္း သတင္းစာဖတ္ဖတ္၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ၾကည့္ၾကည့္ ေနရာတကာမွာ ရမ္ဘုိ ယဥ္ေက်းမႈ လႊမ္းမုိးေနတာခ်ည္းေတြ႕ ေနရတယ္။ လူေတြဟာ ေက်ာက္ ေခတ္အ႐ုိင္းအစုိင္းဘဝကုိ ျပန္သြား ေနၾကၿပီလားလုိ႔ေတာင္ ေတြးစရာ ျဖစ္တယ္။

အလွကုိ ခ်စ္တတ္မွ လူယဥ္ေက်း

ဒါေၾကာင့္ အလွအေၾကာင္း၊ ရသအေၾကာင္း လူငယ္ေတြကုိ မ်ား မ်ားေျပာေပးဖုိ႔လုိပါတယ္။ အလွကုိ ခ်စ္တတ္မွ၊ ရသကုိ ခံစားတတ္မွ လူယဥ္ေက်း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အလွကုိ မခ်စ္တတ္သူ၊ ရသကုိ မခံစားတတ္သူ ဟာ လူ႔ေလာကအတြက္ အႏၲရာယ္ ႀကီးပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ပန္းကေလးေတြကုိ နင္းေျခပစ္ဖုိ႔ ဝန္ မေလးသူေတြ ျဖစ္ေနၾကလုိ႔ပဲ။

EPS စနစ္နဲ႔ ကုိရီးယားမွာ အလုပ္သြားလုပ္မလား...

ႏွင္းပြင့္

ျမန္မာႏွင့္ေတာင္ကုိရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ၾကား အလုပ္သမားေခၚယူမႈ စာခြၽန္လႊာ (Employment Permit System-EPS)ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၿပီး EPS-KLT စနစ္ကုိ ၂ဝဝ၈ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလမွ စတင္က်င့္သုံးခဲ့သည္။ EPS စနစ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစိုးရႏွင့္ ကုိရီးယားသမၼတ ႏုိင္ငံအစုိးရတုိ႔ တုိက္႐ုိက္ဆက္သြယ္၍ Memorandum of Understanding-MoU ထုိးၿပီး Government to Govern-ment ေဆာင္ရြက္ေသာစနစ္ျဖစ္သည္။

EPS-KLT စာေမးပြဲကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရဘက္မွ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန ႏွင့္အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန၏ Proxy Agency ျဖစ္သည့္ ေရႊအင္းဝ ဝန္ေဆာင္မႈ ေအဂ်င္စီကုမၸဏီလီမိတက္မွ ေဆာင္ရြက္ရ မည္ျဖစ္ၿပီး ကုိရီးယားသမၼတႏုိင္ငံဘက္မွ ကုိရီးယားအလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ ကုိရီးယားလူ႔အရင္းအျမစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ ေရး ဝန္ေဆာင္မႈအဖြဲ႕(Human Reso-urces Development Service of Korea)တုိ႔က လာေရာက္စစ္ေဆးမည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာ၊ ကုိရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံအစုိးရ အခ်င္းခ်င္း တုိက္႐ုိက္ဆက္သြယ္ေဆာင္ ရြက္သည့္လုပ္ငန္းျဖစ္၍ ပုဂၢလိကကုမၸဏီ မ်ားႏွင့္အက်ဳိးေဆာင္ပြဲစားမ်ား ေဆာင္ ရြက္ခြင့္မရွိေၾကာင္း၊ ေရႊအင္းဝ ဝန္ေဆာင္ မႈ ေအဂ်င္စီကုမၸဏီလီမိတက္မွလည္း EPS စနစ္ျဖင့္ ကုိးရီးယားသုိ႔ အလုပ္ သမားေစလႊတ္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ မည္သည့္ကုမၸဏီ၊ မည္သည့္အက်ဳိး ေဆာင္ပြဲစားကုိမွ တာဝန္ေပးထားျခင္းမရွိ သည့္အတြက္ ကုိရီးယားတြင္ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္လုိေသာ ျမန္မာအလုပ္သမား မ်ားသည္ အလုပ္သမားဦးစီးဌာနႏွင့္ေရႊ အင္းဝ ဝန္ေဆာင္မႈေအဂ်င္စီကုမၸဏီလီမိ တက္သုိ႔ တုိက္႐ုိက္ဆက္သြယ္စုံစမ္း၍ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။

EPS စနစ္ျဖင့္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ အဓိကလုိအပ္ခ်က္တစ္ ရပ္မွာ ကုိရီးယားအလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန မွ ဦးစီးက်င္းပမည့္ ကုိရီးယားဘာသာ ကြၽမ္းက်င္မႈစာေမးပြဲ(Korea Languag Proficiency Test)ကုိ ေအာင္ေအာင္ေျဖ ဆုိႏုိင္မွသာ ကုိရီးယားႏုိင္ငံတြင္ သြား ေရာက္အလုပ္လုပ္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

၎စာေမးပြဲေျဖဆုိႏုိင္ရန္ ေလွ်ာက္ လႊာတစ္ေစာင္လွ်င္ က်ပ္၅ဝဝႏႈန္း သတ္ မွတ္ေရာင္းခ်ေပးၿပီး ေလွ်ာက္လႊာမ်ားကုိ ေဖေဖာ္ဝါရီလကုန္အထိသာ လက္ခံမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

EPS စနစ္ျဖင့္ ကုိရီးယားႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကုိင္မည့္သူမ်ား သည္ အသက္၁၈ႏွစ္မွ ၃၅ႏွစ္အတြင္း သတ္မွတ္ထားၿပီး ျပစ္မႈကင္းရွင္းရမည့္ျပင္ ႏုိင္ငံေရးကင္းရွင္းရမည္။ ထုိ႔ျပင္ က်န္းမာ ေရးေကာင္းမြန္ၿပီး ေဆးစစ္ခ်က္ေအာင္ ျမင္ရမည္ျဖစ္သည္။ ေဆးစစ္ခ်က္မ်ားကုိ KLT စာေမးပြဲမေျဖခင္ စစ္ရမည့္ျပင္ ေရႊ အင္းဝမွတာဝန္ခံ၍ ထပ္မံစစ္ေဆးသည့္ ေဆးေအာင္မွသာ ကုိရီးယားႏုိင္ငံတြင္ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

ထုိ႔ျပင္ သင္တန္းေက်ာင္းလက္မွတ္ မလုိဘဲ ကုိရီးယားဘာသာစကား အမွန္ တကယ္တတ္ကြၽမ္းလွ်င္ မည္သူမဆုိ EPS, KLT စာေမးပြဲကုိ ဝင္ေရာက္ေျဖဆုိ ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

EPS, KLT စာေမးပြဲ၌ လုပ္ငန္းခြင္ ပုိင္းဆုိင္ရာ ဘာသာစကား စစ္ေဆးခ်က္ ျဖစ္သည့္ အေျခခံဘာသာစကားနားလည္ မႈ၊ ကုိရီးယားႏုိင္ငံႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အေထြေထြဗဟုသုတ၊ လုပ္ငန္းခြင္ပုိင္း ဆုိင္ရာ အသုံးအႏႈန္းမ်ားကုိ စာေမးပြဲတြင္ စစ္ေမးမည္ျဖစ္သည္။ ၎အေၾကာင္း သုံးရပ္ကုိ ေျဖဆုိႏုိင္ရန္အတြက္ Basic Course ကုိ တတ္ထားရမည္ျဖစ္သည္။ Basic မွာ Level 1,2 ရွိၿပီး Grade ႏွင့္ Level မတူဘဲ Level တစ္ခုေျဖလွ်င္ ႏွစ္ခု စီ ေျဖရမည္ျဖစ္သည္။ သံ႐ုံးမွ ႏွစ္စဥ္ က်င္းပေနသည့္ Level Test မ်ားႏွင့္ မတူ သည္ကုိ ကြဲကြဲျပားျပားသိရန္ အေရးႀကီး ပါသည္။

KLT ေျဖဆုိႏုိင္မည့္အဆင့္တြင္ Basic Level တတ္ထားလွ်င္ပင္ ေျဖဆုိ ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ စာေမးပြဲတြင္ ေမးသည့္ အပိုင္းႏွစ္ပုိင္း ခြဲျခားေမးထားၿပီး Listen-ing ႏွင့္ Reading ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးေမးထား မည္ျဖစ္သည္။ Listening ကုိ ေမးခြန္း ၂၅ပုဒ္ေမးထားၿပီး ေျဖဆုိရမည့္အခ်ိန္မွာ မိနစ္၉ဝျဖစ္သည္။ Reading မွာလည္း ေမးခြန္းေပါင္း ၂၅ပုဒ္ႏွင့္ ေပးခ်ိန္က မိနစ္ ၉ဝပင္ျဖစ္သည္။ ေပးမွတ္အေနႏွင့္ Listening ကို ေပးမွတ္၁ဝဝ ေပးၿပီး Reading ကို ေပးမွတ္ ၁ဝဝ စုစုေပါင္း ေပးမွတ္၂ဝဝ မွတ္ ေပးသည္ဟုသိရသည္။

‘အခု သင္တန္းေက်ာင္းေတြ အမ်ား ႀကီး ဖြင့္ေနၾကပါၿပီ။ နဂိုက ဒီလုိေက်ာင္း ေတြ သိပ္မရွိပါဘူး။ ပုံမွန္ဖြင့္ေနတဲ့ ကုိရီး ယားဘာသာစကားသင္တန္းေက်ာင္းေတြ ပဲရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေနာက္ပုိင္း ကုိရီး ယားသြားမယ့္သူေတြမ်ားတာရယ္၊ EPS ေခၚ တုိက္႐ုိက္အလုပ္သမားေခၚယူမႈစနစ္ ေၾကာင့္ အကုန္လုံးက လုိက္ဖြင့္ၾကတာ ေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ေနရပါတယ္’ လို႔ Asian Group KLT Centre မွ တာဝန္ ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ကုိရီးယားႏုိင္ငံသုိ႔သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကုိင္မည့္သူတစ္ဦးက ‘ကြၽန္ ေတာ္ EPS ေခၚ တုိက္႐ုိက္အလုပ္သမား ေခၚယူမႈစနစ္နဲ႔တရားဝင္သြားေရာက္ႏုိင္ၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကုိရီးယားႏုိင္ငံကုိ သြားမွာ ပါ။ အခု EPS, KLT စာေမးပြဲေျဖႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ကုိရီးယားသြားမယ့္သူတစ္ေယာက္အတြက္ ကုိရီးယားဘာသာစကား အေျခခံကြၽမ္း က်င္မွသာ EPS, KLT ေျဖဆုိၿပီး ကုိရီး ယားသြားႏုိင္မယ္’ လို႔ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ကုိရီးယားသြားမယ့္သူေတြ အဓိက ဆင္ျခင္ရမွာက ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က အလုပ္ သမားျဖစ္တဲ့အတြက္ အလုပ္သမားစိတ္ ေမြးရပါမယ္။ အလုပ္လုပ္တဲ့အခါမွာ ေစတနာထားရပါမယ္။ သူတုိ႔သတ္မွတ္ ထားတဲ့ကုိရီးယားစကားကြၽမ္းက်င္မႈပုိင္းကုိ ႀကိဳးစားပါ။ မိမိႏုိင္ငံ၊ မိမိလူမ်ဳိးရဲ႕ဂုဏ္ကုိ ထိန္းသိမ္းရပါမယ္။ EPS, KLT စနစ္ျပဳ လုပ္ရျခင္းဟာ အဓိကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ထင္တယ္၊ လုပ္ငန္းခြင္မွာ အဆင္ေျပေနဖုိ႔ ပါ။ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ လုပ္ငန္း ခြင္မွာေျပာဆုိဆက္ဆံတဲ့အခါမွာ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ဘာသာစကား မတတ္ဘူးဆုိ ရင္ ဒီကြန္ျမဴနီေကးရွင္းကုိ တည္ေဆာက္ လုိ႔ရမွာမဟုတ္တဲ့အတြက္ ကုိရီးယားဘာ သာစကားတတ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္’ လို႔ ကုိရီးယားႏုိင္ငံမွ ျပန္လာသူတစ္ဦးမွေျပာ ၾကားခဲ့သည္။

‘ကြၽန္ေတာ္ ၁၉၉၇ခုႏွစ္က စသြား တယ္။ ဟုိတုန္းက over stay နဲ႔ လုပ္ရ တယ္။ အခုေနာက္ပုိင္းမွာ over stay ေတြ အတြက္ ေနရာသိပ္မက်န္ေတာ့ပါဘူး။ အရင္က ႏုိင္ငံျခားသားအလုပ္သမားေတြ ကုိ အားထားၿပီး လုပ္ရတဲ့အတြက္ အဖမ္း အဆီး ဘာညာသိပ္မရွိဘူး။ အခုေနာက္ ပုိင္းက training ေတြရွိတယ္။ permit worker ေတြရွိတဲ့အတြက္၊ over stay သမားေတြအတြက္ ေနရာသိပ္မရွိေတာ့ ဘူး၊ တျဖည္းျဖည္းၾကပ္လာတယ္။ လုိ အပ္ခ်က္အေနနဲ႔ ကုိရီးယားမွာ အဂၤလိပ္ စကား ဘယ္လုိမွေျပာလုိ႔မရဘူး။ ကုိရီး ယားႏုိင္ငံသား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လည္း အဂၤလိပ္စကား သိပ္မေျပာၾကဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ကုိရီးယားကုိ သြားမယ္ဆုိ ရင္ အဂၤလိပ္စကားတတ္စရာမလုိဘူး၊ အဓိကက ကုိရီးယားစကား တတ္ဖုိ႔ပဲလုိပါ တယ္။ EPS စနစ္ မေပၚခင္တုန္းက training worker ဆုိတာေတာ့ရွိတယ္။ training worker ကေတာ့ permit worker ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ လစာ၊ ရပုိင္ခြင့္ ေတြ နည္းတယ္။ အခု EPS စနစ္ ေပၚ လာတဲ့အတြက္ ရပုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးေရာ၊ လစာေတြေရာ ပုိမ်ားလာမယ္၊ အလုပ္ သမားအခ်င္းခ်င္း တန္းတူရည္တူ ဆက္ ဆံမႈေတြျဖစ္လာလိမ့္မယ္။ အဂၤလိပ္စကား တစ္ခုတည္းကုိပဲ အားကုိးမယ္ဆုိရင္ သိပ္ အဆင္မေျပဘူး။ အဲဒီအတြက္ ကုိရီးယား ဘာသာစကားကုိ တတ္မွ အခက္အခဲမရွိ ဘဲ ကုိရီးယားမွာ သြားအလုပ္လုပ္ႏုိင္မွာ ပါ’ လို႔ ကုိးရီးယားမွ ျပန္လာသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။

‘ကုိရီးယားဘာသာစကားအနည္း ငယ္တတ္႐ုံျဖင့္ သင္တန္းေက်ာင္း ဖြင့္လုိ႔ မရေၾကာင္း၊ ဘာသာစကားကုိ ေလး၊ ငါး ႏွစ္ အာ႐ုံစုိက္သင္ထားတဲ့ ဆရာတစ္ ေယာက္ သင္ေပးရင္ေတာ့ သိပ္မမွားႏုိင္ ေၾကာင္း သင္တန္းေက်ာင္းဖြင့္ေနတဲ့သူ တခ်ဳိ႕က ကုိရီးယားဘာသာစကားကုိ အေသးစိတ္ေလ့လာရပါမယ္။ ကုိရီးယား လူမ်ဳိးတုိင္း ကုိရီးယားစာ သင္မေပးႏုိင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ကုိရီးယားစာ သင္ေပး မယ္ဆုိရင္ ကုိရီးယားစာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘြဲ႕ရ ထားရပါမယ္။ ကုိရီးယားဘာသာ စကားသင္ၾကားရာတြင္ သဒၵါအထားအသုိ နဲ႔ အေျခခံမွအစ အေကာင္းဆုံးသင္ၾကား ႏုိင္မွသာ သင္တန္းေက်ာင္းဖြင့္သင့္ပါ တယ္။ စီးပြားေရးအတြက္ပဲၾကည့္ၿပီး သင္ တန္းဖြင့္ေနၾကတဲ့သူေတြ၊ မသင္သင့္တဲ့သူ ေတြ၊ ေလွ်ာက္သင္ေနတာ၊ ေသခ်ာမေလ့ လာဘူးပဲ သင္တန္းေက်ာင္းဖြင့္ေနသူေတြ က Native Speaker ဆုိၿပီး ေလွ်ာက္ သင္ေနတာ အရမ္းအႏၲရာယ္ႀကီးပါတယ္။ ကုိရီးယားဘာသာစကားကုိအမွန္တကယ္ တတ္ခ်င္လုိ႔ လာသင္ၾကတဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိး သင္တန္းသား၊ သင္တန္းသူေတြကုိ မနစ္ နာေစခ်င္ပါဘူး။ ကုိရီးယားဘာသာစကား သင္မယ့္သူေတြကုိ အႀကံေပးခ်င္တာက ေတာ့ ေသခ်ာစုံစမ္းေမးျမန္းၿပီးမွ တက္ေစ ခ်င္ပါတယ္’ ဟု ကုိရီးယား-ျမန္မာ ႏွစ္ ဘာသာဘြဲ႕ရ UFL မွ ကုိရီးယားဘာသာ သင္ဆရာမ Mrs.Eun Yun Hee က ေျပာသည္။

လူငယ္လူရြယ္ႏွင့္က်န္းမာေရး

ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳး၊ ပန္းၾကာရွည္မလန္းျခင္း

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္(ဇီဝကမၼေဗဒ)

M.B.,B.S, D.A Psychology, Dip.Med.Sc.Gp (Family Medicine), MPA: DAE.,

ဆရာခင္ဗ်ာ၊ အမ်ဳိးသားမ်ားနဲ႔ပတ္ သက္တဲ့ကိစၥတစ္ခုကုိ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေမးျမန္းခြင့္ ျပဳေစခ်င္ပါတယ္။

ဘာအေၾကာင္းမ်ားပါလိမ့္၊ ကြၽန္ ေတာ္သိထားတာဆုိရင္ ေျဖၾကားေပး ပါမယ္။

ဒီလုိပါဆရာ။ ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳး ျခင္းဟာ လူငယ္လူရြယ္မွာေရာ ျဖစ္ႏုိင္ ပါသလား။ ကြၽန္ေတာ္ ထင္မိတာ ကေတာ့ လူႀကီးေတြမွာသာ ျဖစ္တာလား လို႔ပါ။

ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳး၊ ပန္းၾကာရွည္ မလန္းတဲ့ျပႆနာဟာ လူႀကီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတာမွန္ေပမဲ့ လူငယ္ေတြမွာ လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားမ်ား အားလုံးရဲ႕ ၁ဝရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၁၅ရာခုိင္ႏႈန္း ထိ ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျပႆနာရွိေနတတ္ ၾကပါတယ္။ အသက္အရြယ္ႀကီးလာရင္ ေတာ့ ျဖစ္ႏႈန္းပုိမ်ားလာတာေပါ့။ အသက္ ၄ဝအရြယ္မွာ ၄ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိၿပီး အသက္ ၇ဝ ေရာက္ရင္ေတာ့ ၇ဝရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ ထိ မ်ားလာတာေတြ႕ရႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ ကမၻာလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ေျပာရရင္ အမ်ဳိးသား သန္း၁ဝဝေလာက္မွာ ပန္း ေသ၊ ပန္းညိႇဳး၊ ပန္းၾကာရွည္မလန္းတဲ့ ျပႆနာရွိေနၾကတယ္။

ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းလည္း သိပါရေစဦးဆရာ။

အဓိကအေၾကာင္းရင္းက ငါးမ်ဳိးပါ။ တစ္မ်ဳိးစီမွာေတာ့ ထပ္ၾကည့္ရင္ အမ်ား ႀကီးေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။ ပထမတစ္မ်ဳိးက ေသြးလႊတ္ေၾကာဆုိင္ရာ ျပႆနာပါ။ အဲဒီ ေသြးလႊတ္ေၾကာဆုိင္ရာျပႆနာျဖစ္ႏုိင္ တာေတြ ေလ့လာၾကည့္ရင္ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီး ခ်ဳိေရာဂါ၊ ေသြးတုိးေရာဂါ၊ ေသြး၌ ကုိ လက္စထေရာမ်ားျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ ျခင္း စတာေတြေတြ႕ရႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကုိ ျပန္ရွင္းျပရရင္ ဥပမာေပါ့ဗ်ာ၊ ေဆးလိပ္ ေသာက္လုိ႔ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြ ယုိယြင္း မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျဖစ္ ႏုိင္တယ္။

ဒုတိယတစ္မ်ဳိးက အာ႐ုံေၾကာနဲ႔ဆုိင္ တဲ့ျပႆနာေတြေပါ့ဗ်ာ။ ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရတာ၊ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါခံစားရတာ၊ အရက္အလြန္အကြၽံေသာက္တာ၊ ဝမ္းဗုိက္ ေအာက္ပုိင္းခြဲစိတ္တာ၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ တာ စတာေတြေၾကာင့္ အာ႐ုံေၾကာထိခုိက္ ယုိယြင္းရင္လည္း ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျဖစ္ႏုိင္ တာပဲေပါ့။

တတိယတစ္မ်ဳိးက စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြပါ။ စိတ္ပူပင္ေသာက ေဝဒနာ(Anxiety disorder)ေပါ့။ ေနာက္ တစ္မ်ဳိးက စိတ္က်ေဝဒနာ(Depres-sion)။ ဒါေတြျဖစ္ရင္လည္း ပန္းေသ၊ ပန္း ညိႇဳး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

စတုတၴတစ္မ်ဳိးကေတာ့ ေဟာ္မုန္း ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ပန္းေသ၊ ပန္း ညိႇဳးပါ။ အဓိကအေနနဲ႔က အမ်ဳိးသားလိင္ ေဟာ္မုန္း(Male Sex hormone)ျဖစ္တဲ့ တက္စတုိစတီ႐ုန္း(Testosterone)နည္း လုိ႔ျဖစ္တာပါ။ အသက္အရြယ္ႀကီးလာရင္ တက္စတုိစတီ႐ုန္း ေလ်ာ့နည္းလာၿပီး ပန္း ေသ၊ ပန္းညိႇဳးေဝဒနာ ပုိမုိျဖစ္လာႏုိင္ပါ တယ္။ ပ႐ုိလက္တင္(Prolactin)ေဟာ္ မုန္းမ်ားရင္လည္း ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျဖစ္ တတ္ပါေသးတယ္။

အမ်ဳိးသားလိင္ေဟာ္မုန္းကေတာ့ ၾကားဖူး၊ သိဖူးပါတယ္ဆရာ။ အခု ဆရာေျပာတဲ့ ပ႐ုိလက္တင္ေဟာ္မုန္း အေၾကာင္း သိခ်င္ပါေသးတယ္။

ပ႐ုိလက္တင္ဆုိတာက ဦးေႏွာက္ရဲ႕ ေအာက္ေျခမွာရွိတဲ့ ပီက်ဴထရီဆုိတဲ့>ပန္မဲ့ ဂလင္းကထြက္တာပါ။ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ ေတာ့ ႏုိ႔ရည္တည္ေဆာက္ထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ ဆုိင္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားေတြမွာ ပ႐ုိလက္ တင္ရဲ႕အာနိသင္ အတိအက်မသိႏုိင္ေသး ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တစ္စုံတစ္ခုေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကုိယ္မွာ ပ႐ုိလက္ တင္ေဟာ္မုန္းမ်ားလာရင္ အမ်ဳိးသားေတြ မွာ ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳး၊ ပန္းၾကာရွည္မလန္း ႏုိင္တဲ့ျပႆနာျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ေနာက္ဆုံးတစ္ခ်က္ကေတာ့ ေဆး ဝါးမွီဝဲျခင္းပါ။ တခ်ဳိ႕ေဆးဝါးေတြကုိ ၾကာ ရွည္မွီဝဲရင္ ပန္းေသ၊ ပန္းညႇိဳး ျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။ ဥပမာ- ေသြးတုိးေရာဂါရွိလုိ႔ ေသြး က်ေဆး ၾကာရွည္ေသာက္တဲ့အခါ ပန္း ေသ၊ ပန္းညိႇဳးျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ စိတ္က် ေဝဒနာအတြက္ ေဆးဝါးမ်ားဟာလည္း ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တစ္ခုသတိျပဳစရာအခ်က္က စိတ္က်ေဝဒနာကိုယ္တုိင္က ပန္းေသ၊ ပန္း ညိႇဳးျဖစ္ႏုိင္သလုိ စိတ္က်ေဝဒနာကုသတဲ့ ေဆးဝါးေတြကလည္း ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳး ျဖစ္ေစႏုိင္တယ္ဆုိျခင္းပါပဲ။

ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျခင္းကုိ ဘယ္လုိ မ်ားကုသႏုိင္ပါသလဲ ဆရာ။

ကုသနည္းကေတာ့ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိတယ္ လုိ႔ ဆုိရမွာပါ။ ပထမဦးဆုံးကေတာ့ ပန္း ေသ၊ ပန္းညိႇဳး၊ ပန္းမလန္းတာ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တာလဲဆုိတဲ့အေၾကာင္း ဇာစ္ျမစ္ကုိ ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဇာစ္ျမစ္ကုိ ဖယ္ရွားပစ္ဖုိ႔က အေရးႀကီးဆုံးပါ။ ပန္း ေသ၊ ပန္းညိႇဳးေဝဒနာကုိျဖစ္ေစတဲ့ဇာစ္ျမစ္ ကို ဖယ္ရွားပစ္ႏုိင္ရင္ အေကာင္းဆုံးဆုိ ေပမဲ့ ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျခင္းကုိ ပုံမွန္ျပန္ လည္လန္းဆန္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ပါ ေသးတယ္။

ေသာက္ေဆးေတြရွိပါတယ္။ ေဆး ဝါးမ်ားကုိ ေဈးကြက္မွာ အလြယ္တကူ ဝယ္ယူရႏုိင္ပါတယ္။ လြယ္လြယ္ရေပမဲ့ မိမိသေဘာ၊ မိမိဆႏၵနဲ႔ေတာ့ မေသာက္ သုံးၾကေစခ်င္ဘူး။ မိမိရဲ႕မိသားစုဆရာဝန္နဲ႔ အရင္တုိင္ပင္သင့္တယ္လုိ႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေဆးပညာမွာေတာ့ MUSE (Medicated Urethral Suppository for Erection)ေခၚတဲ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ထည့္သြင္းတဲ့ေဆးလည္းရွိေသးတယ္။ လိင္တံရဲ႕ကာဗာႏုိဆဲလ္အတြင္း ထုိးသြင္း တဲ့ေဆးေတြလည္းရွိပါတယ္။

အျခားကုသနည္းေတြမ်ား ရွိပါ ေသးသလား သိပါရေစဦး။

လိင္တံထဲကုိ ေသြးဝင္စီးဆင္းမႈမ်ား ေအာင္ ျပဳလုပ္တဲ့ Vacuum Constri-ction Devices ဆုိတာလည္း ရွိပါတယ္။ လိင္တံက ေသြးအထြက္ကုိ ေလ်ာ့နည္း ေစၿပီး ေသြးဝင္စီးဆင္းမႈမ်ားေအာင္ ထိန္း ထားတဲ့နည္းပါ။ ေဟာ္မုန္းအစားထုိးကုသ ျခင္း(Hormone therapy)ဆိုတာလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးျခင္းကုိ ခြဲစိတ္ကုသနည္းနဲ႔လည္း ကုသႏုိင္ပါတယ္။

ဆရာေျပာျပတဲ့ ကုထုံးေတြထဲမွာ ဘယ္ကုထုံးက အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ပါ သလဲ ဆရာ။

ဘယ္ကုုထံုးေကာင္းတယ္ဆုိၿပီး ေျပာ ဖုိ႔ခက္ပါတယ္။ လူတစ္ဦးခ်င္းစီေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ မိမိနဲ႔သင့္ေတာ္ရာ ကုထုံး ကအေကာင္းဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလူတစ္ ေယာက္ဟာ ဒီကုထုံးေကာင္းေပမဲ့ အျခား လူအတြက္ ေကာင္းခ်င္မွ ေကာင္းႏုိင္မွာ ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကုသမႈအပိုင္းနဲ႔ပတ္သက္ ရင္ ဆရာဝန္မ်ားရဲ႕အကူအညီ ရယူဖုိ႔လုိ အပ္ပါတယ္။ ပန္းေသ၊ ပန္းညိႇဳးေဝဒနာ ကုသရာမွာ စိတ္က်န္းမာေရးဆရာဝန္၊ စိတ္ပညာရွင္နဲ႔ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးပညာေပး သူမ်ား(တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံမွာေတာ့ Sex thera-pist) ရဲ႕ အကူအညီလည္း လုိအပ္ႏုိင္ ပါတယ္။

ဒစ္ဂ်စ္တယ္ေခတ္မွာ ႐ုန္းကန္ေနရတဲ့ဂ်ပန္

ဦးလွျမင့္(မားကက္တင္း)

ဂ်ပန္သည္ နည္းပညာဘက္တြင္ အင္ အားႀကီးႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္က ကမၻာ့အီ လက္ထေရာနစ္ပစၥည္းမ်ား သုံးစြဲသူေဈး ကြက္ကုိ စုိးမုိးခဲ့သည္။ ဆန္းသစ္တီထြင္မႈ ဘက္တြင္ ရွည္လ်ားသည့္မွတ္တမ္းသမုိင္း ေၾကာင္းရွိခဲ့သည္။ စရိတ္သက္သာသည့္ ထုတ္လုပ္မႈနည္းနာ(lean manufacturing)၊ ဆီစားသက္သာသည့္ ကားမ်ား၊ တုိယုိတာ Prius မ်ဳိးစပ္ကား စသည္တုိ႔သည္ တစ္စုံတစ္ ရာ အတုိင္းအတာအထိ ေပါက္ေရာက္ေအာင္ ျမင္ခဲ့သည္။ သည့္အျပင္ ဂ်ပန္သည္ ဆုိနီ ရွိရာ ႏုိင္ငံ။ ဆုိနီကုမၸဏီသည္ ယင္း၏ဂႏၳဝင္ တည္ေထာင္သူတုိ႔လက္ထက္တြင္ အင္ဂ်င္ နီယာ အတတ္ပညာႏွင့္မားကက္တင္းတြင္ ပါးနပ္လိမၼာမႈေပါင္းစပ္ထားသည့္ျပယုဂ္ျဖစ္ခဲ့ သည္။ Walkman သည္ ေနာက္ပိတ္ဆုံး အေအာင္ျမင္ဆုံးတီထြင္မႈျဖစ္ခဲ့သည္။

ဒါက ယခင္တုန္းကျဖစ္သည္။ ဒစ္ဂ်စ္ တယ္ေခတ္မတုိင္မီက ဂ်ပန္ျဖစ္သည္။ ဒစ္ ဂ်စ္တယ္ေခတ္တြင္ iPod ႏွင့္ ယင္း၏ ေဆြ မ်ဳိး iPhone က ဆန္းသစ္တီထြင္မႈဘက္တြင္ ထိပ္ေခါင္ျဖစ္လာသည္။ ယင္းတုိ႔ကုိ ဂ်ပန္ ေတြက တီထြင္သူမ်ား ဘာ့ေၾကာင့္မျဖစ္လာ ရသလဲဟူေသာေမးခြန္းမ်ဳိးကုိ ဂ်ပန္ေတြကုိယ္ တုိင္က သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ေမးေနၾကသည္။ iPodသည္ စမတ္က်သည့္အေသးစားကိရိယာ တစ္ခုျဖစ္႐ုံမွ်မက လုပ္ငန္းလုပ္ရာတြင္ နည္း လမ္းသစ္၏ ႀကီးက်ယ္သည့္ေအာင္ျမင္မႈ ျပယုဂ္လည္းျဖစ္သည္။

ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားျဖစ္သည့္ DoCoMo, NEC, Sony စသည္တုိ႔က နည္းနည္းခ်င္းတုိး တက္လာေအာင္ ႀကိဳးပမ္း႐ုန္းကန္ေနစဥ္ ၿပိဳင္ဘက္မ်ားျဖစ္သည့္ Apple, Google စသည့္ကုမၸဏီတုိ႔ကဆန္းသစ္သည့္နည္းပညာ ႏွင့္အားေကာင္းသည့္ မားကက္တင္း၊ ဒီဇုိင္း၊ ျဖန္႔ခ်ိေရးတုိ႔ျဖင့္ေပါင္းစပ္ၿပီး လုံးဝသစ္လြင္ သည့္ထုတ္ကုန္အမ်ဳိးအစားသစ္မ်ားကို ဖန္ တီးေပးလ်က္ရွိသည္။ ယင္းကိစၥက ဂ်ပန္တုိ႔ အား ေခ်ာက္ခ်ားေစသည့္အရာပဲျဖစ္သည္။ Apple၏ ေအာင္ျမင္မႈသည္ တစ္ခ်ိန္က ကမၻာ့အီလက္ထေရာနစ္ပစၥည္းမ်ား သုံးစြဲသူ ေဈးကြက္ကုိ စုိးမုိးဖူးသည့္ဂ်ပန္ကုိ လႈပ္ႏႈိး လုိက္သည့္အခ်က္ေပးသံဟူ၍ ေဝဖန္သူတု႔ိက ေျပာဆုိသည္။

႐ုံးသုံးစက္ကိရိယာထုတ္လုပ္သည့္ Ricoh၏ ဥကၠ႒ႏွင့္ ေရွ႕ေဆာင္စက္မႈလုပ္ ငန္းအသင္းမ်ားထဲမွ တစ္ခု၏အႀကီးအကဲ ျဖစ္သူက သူ႔အုပ္စု၏ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအား မၾကာေသးမီက မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ iPod သည္ ဆန္းသစ္သည့္ အေနာက္တုိင္း ထုတ္ကုန္နမူနာတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ဂ်ပန္က တုပ လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ရန္ ခဲယဥ္းေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမွာ ဂ်ပန္၏ေခတ္ေနာက္က်သည့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈေၾကာင့္ဟူ၍ ေျပာၾကားျခင္းျဖင့္ အထိတ္တလန္႔ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

Apple က ဂ်ပန္တုိ႔အား ေအာင့္သက္ သက္ျဖစ္ေစသည့္အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုမွာ အမ်ားသုံးအီလက္ထေရာနစ္ပစၥည္းတီထြင္မႈ ဘက္တြင္ Appleက ဆုိနီကုိဖယ္ရွားၿပီး ဦး ေဆာင္ေနရာရယူလုိက္ျခင္းပဲျဖစ္သည္။ ဆုိနီ ၏ေနာက္ဆုံးအႀကီးက်ယ္ဆုံး တီထြင္မႈလက္ ရာမွာWalkmanပင္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဂ်ပန္ လူမ်ဳိးမဟုတ္သူတုိ႔က Walkman ရွိေနဆဲဆုိ သည့္အခ်က္ကုိပင္မသိရွိေတာ့ပါ။အေၾကာင္း မွာ ယင္းဒစ္ဂ်စ္တယ္ေတးသံစက္မွာ iPod ႏွင့္ယွဥ္ၿပိဳင္ရာတြင္ အားနည္းလွသည္။ဂ်ပန္ တြင္ Walkman သည္ ေဈးကြက္ေဝစု ၂၃ ရာခုိင္ႏႈန္းရၿပီး iPod က ၅၈ရာခုိင္ႏႈန္းရွိ သည္ဟု ေဈးကြက္သုေတသီ BCNက ဆုိသည္။

တီထြင္မႈပုိင္းဆုိင္ရာ အက်ပ္အတည္း

ဂ်ပန္၏တီထြင္မႈပုိင္းဆုိင္ရာ အက်ပ္ အတည္း(innovation crisis)မွာ ႏုိင္ငံ၏ ထူးျခားသည့္ေကာ္ပုိရိတ္ယဥ္ေက်းမႈ(cor-porate culture)တြင္ အဓိကအားျဖင့္ အျမစ္တြယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံသည္ ေဒါင္လုိက္စုစည္းထားသည့္ ဧရာမကုမၸဏီ ႀကီးမ်ား၏ႀကီးစုိးမႈခံေနရဆဲျဖစ္သည္။ ယင္း တုိ႔က အလွည့္အေျပာင္းနည္းၿပီး တီထြင္မႈႏွင့္ အလွမ္းေဝးေဝးရွိေနၾကသည္။ဆုိနီ၏ CEOကုိ ၂ဝဝ၅ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကမွ ေခၚယူၿပီး ကုမၸဏီကုိ လႈပ္ခါရန္ တာဝန္ေပးခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းအခ်ိန္မွစၿပီး ကုမၸဏီတြင္ ဌာန ခြဲမ်ားအၾကား အရံအတားမ်ားကုိ ၿဖိဳဖ်က္ ရန္ သူကလုံးပမ္းေနရသည္။ ဂ်ပန္ကုမၸဏီ မ်ား၏တင္းက်ပ္သည့္ ရာထူးအဆင့္အတန္း စနစ္က အေျခအျမစ္မွ ေျပာင္းလဲမည့္ သေဘာတရားသစ္မ်ားရွိသူတို႔ကုိ စိတ္ဓာတ္ က်ေစသည္။ ‘ဂ်ပန္ အုိင္တီလုပ္ငန္းက ထူး ခြၽန္သူမ်ားကုိ ဘယ္လုိဖ်က္ဆီးလုိက္သလဲ’ ဆုိသည့္ ေလ့လာမႈစာတမ္းေရးသားသူႏွင့္ တုိက်ဳိေဆာ့ဖ္ဝဲအတုိင္ပင္ခံ ကုမၸဏီတစ္ခုမွ ဂ်ိမ္းေမာ့စ္က ‘အေမရိကမွာက ပေရာဂ်က္ တစ္ခုမွ ထြက္က်လာတဲ့ အက်ဳိးရလဒ္တစ္ခု ကုိ သီးျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုအျဖစ္ လုပ္ရတာ အမ်ားႀကီး ပုိလြယ္ကူတယ္။ စြန္႔ စားရမႈကုိေၾကာက္တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေၾကာင့္ ဂ်ပန္မွာက မလြယ္ဘူး’ဟု ေျပာပါသည္။

Google တည္ေထာင္သူမ်ား ဂ်ပန္တြင္

အခြင့္အလမ္းရရွိမည္မဟုတ္

ဂ်ပန္တြင္ ဟုိးေလးတေၾကာ္ေၾကာ္ ကိစၥ တစ္ရပ္ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ အေၾကာင္းျခင္းရာ မွာ ေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲမႈႀကီးတစ္ရပ္ဟု ဆုိႏုိင္သည့္စြမ္းအင္ေခြၽတာႏုိင္ေသာ blue diode light source ကို တီထြင္ခဲ့သူ ထူး ခြၽန္သည့္ သိပၸံပညာရွင္႐ႈဂ်ိနာခါမူရာဆုိသူမွာ သူ႔တီထြင္မႈမွ အက်ဳိးအျမတ္ရလုိက္သည့္ ကုမၸဏီထံမွ မူပိုင္ခရရွိေရးအတြက္ ႏွစ္မ်ား စြာၾကာေအာင္ တရားတေဘာင္ႏွင့္ရင္ဆုိင္ခဲ့ ရသည္။ ေနာက္ဆုံးမွာ နာခါမူရာက ဂ်ပန္ကုိ စြန္႔ခြာၿပီး ကယ္လီဖုိးနီးယားသုိ႔ ထြက္ခြာသြား ခဲ့သည္။ သူ၏ ထြက္ခြာျခင္းမွာ ဂ်ပန္အတြက္ ထုိးႏွက္ခ်က္တစ္ရပ္မျဖစ္ေပဘူးလားဟု တုိက်ဳိတကၠသုိလ္ရွိ သိပၸံပညာရွင္တုိ႔အား ေမးၾကည့္သည့္အခါ ‘မျဖစ္ပါဘူး။ သူလုိလုိ၊ ကိုယ္လုိလုိ လူမ်ဳိးရွိတာက ပုိၿပီးေကာင္းပါ တယ္’ ဟု ေျဖၾကားေၾကာင္းသိရသည္။ ဆာဂ်ီ ဘရင္းႏွင့္ လာရီေပ့ခ်္တုိ႔ကဲ့သုိ႔ အစဥ္အလာ နည္းလမ္း မက်င့္သုံးသည့္ Googleကုိ ပူးတြဲ တည္ေထာင္သူတုိ႔က ဂ်ပန္တြင္အခြင့္အလမ္း ရရွိမည္ မဟုတ္ေပ။ ထုိ႔အတူ Google ၏ ေနရာစုံ ရလဒ္ေပါင္းစပ္အသုံးျပဳသည့္ ထူး ျခားေသာ ယဥ္ေက်းမႈသည္လည္း ဂ်ပန္တြင္ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏုိင္ဖြယ္ရာမရွိေပ။

ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ဂ်ပန္

ဂ်ပန္၏နည္းပညာစြမ္းပကားသည္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ား သုိ႔မဟုတ္ ယင္းတု႔ိအေပၚ တြင္ သုံးစြဲမည့္ပ႐ုိဂရမ္မ်ားကုိ တုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳး ေအာင္လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ႐ုတ္တရက္ ရပ္ ဆုိင္းပစ္ရျခင္းမ်ဳိးအျဖစ္ႏွင့္ မၾကာခဏ ႀကဳံရတတ္သည္။ ‘ဂ်ပန္က ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ေခတ္မတုိင္မီအခ်ိန္က နည္းပညာဆုိင္ရာ ဘက္မွာ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံပါ။ သုိ႔ေပမဲ့ သူတုိ႔က အထင္ကရကြန္ပ်ဴတာျပဳလုပ္သူ ေတာ့ တစ္ခါမွမျဖစ္ခဲ့ဖူးဘူး။ ယခုအခါ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္အင္တာနက္ခ်ိတ္ဆက္သုံးစြဲ မႈက ယင္းကုိဝန္းရံၿပီး ကမၻာႀကီးက လည္ ပတ္လႈပ္ရွားေနရတဲ့ဗဟုိခ်က္မဒုိင္နမုိျဖစ္ လာေနပါၿပီ’ ဟူ၍ လန္ဒန္ West-hall Capital မွ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ နည္းပညာ မဟာ ဗ်ဴဟာပညာရွင္ကိတ္ဝူးလ္ေကာ့စ္ကဆုိသည္။ ဂ်ပန္တုိ႔၏ operating systems ဟူသည္ မရွိခဲ့ဖူး။ Laptop ကုိ ေရွ႕ေဆာင္တီထြင္ခဲ့သူ တုိရွီဘာမွာ ယခုအခါ တစ္ကုိယ္ေရကြန္ပ်ဴ တာ(PC)ေဈးကြက္တြင္ လႈပ္ကုိင္ကစားႏုိင္သူ တစ္ဦးမဟုတ္ေတာ့။

ယခုကဲ့သုိ႔ျဖစ္ပ်က္မႈ၏ အေၾကာင္းရင္း ခံမ်ားမွာ အလုပ္မျဖစ္သည့္ ေကာ္ပုိရိတ္ ယဥ္ေက်းမႈထက္ ပုိ၍နက္႐ႈိင္းသည္။ ျပႆနာမ်ားထဲတြင္ လုပ္သက္ေပၚမူတည္ၿပီး ရာထူးတုိးျမႇင့္ျခင္းစနစ္(ယင္းအခ်က္ေၾကာင့္ အုိင္တီတြင္ သင္တန္းတက္ေရာက္ျခင္းမရွိ သည့္ အုိင္တီအေၾကာင္း အနည္းငယ္မွ်သာ တတ္သိနားလည္သည့္ မန္ေနဂ်ာမ်ားေပၚ ေပါက္ရသည္)ႏွင့္ေကာ္ပုိရိတ္အပုိင္းႏွင့္ တကၠသိုလ္အၾကား လုံးဝနီးပါး အဆက္ အသြယ္ျပတ္ေတာက္ေနျခင္းတုိ႔ပဲျဖစ္သည္။

အသင္းလုိက္သာေကာင္းသည္ဆုိသည့္ ဂ်ပန္

တုိက်ဳိတကၠသိုလ္မွ စီးပြားေရး ပါေမာကၡက အျခားသီအုိရီတစ္ခုကုိ တင္ျပ သည္။ PC၊ ေဆာ့ဖ္ဝဲႏွင့္ iPod ကဲ့သုိ႔ မ်ဳိးစပ္ ကိရိယာေသးမ်ားမွာ အခန္းလုိက္၊ အပုိင္း လုိက္ပါ ထုတ္ကုန္မ်ား(modular pro-ducts)ျဖစ္ၾကသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ ၎တုိ႔ သည္ လက္ရွိအစိတ္အပုိင္းမ်ားကုိ လူေတြက ဆန္းသစ္တီထြင္သည့္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေရာေႏွာၾကည့္၊ ယွဥ္ၾကည့္ၿပီး ျဖစ္လာသည့္ ပစၥည္းမ်ားျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္လူမ်ဳိးမ်ားက ဒီဇုိင္းဆြဲၿပီး တစ္ဦးခ်င္းစိတ္ႀကိဳက္ အစိတ္ အပုိင္းမ်ားႏွင့္ ရရာေပါင္းစုရသည့္ကားကဲ့သုိ႔ မ်ဳိး ပစၥည္းမ်ားကုိထုတ္လုပ္ရာတြင္ ထူးခြၽန္ သည္။ သည္သုိ႔မ်ဳိး လုပ္ငန္းတစ္ခုအေနႏွင့္ လူေတြက အထပ္တစ္ထပ္တည္းေပၚတြင္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ရတတ္ သည္။ ‘ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က တစ္ဦးေကာင္း၊ တစ္ ေယာက္ေကာင္း ထူးခြၽန္သူပါရမီရွင္မ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ရာမွာ မေတာ္ၾကဘူး။ အသင္းအဖြဲ႕ အေနႏွင့္ေတာ့ေကာင္းတယ္’ ဟုဆုိသည္။ အမ်ားသေဘာတူညီမႈႏွင့္ လုပ္ေဆာင္သည့္ ယင္းနည္းလမ္းသည္ ဆႏၵအေလ်ာက္ လုပ္ ကုိင္ၿပီး လက္ေတြ႕အက်ဳိးရလဒ္ ထြက္ေပၚ လာေစသည့္ Google ကဲ့သု႔ိ ကုမၸဏီမ်ဳိး၏ ‘အစီစဥ္တက်မဟုတ္သည့္ တီထြင္ျခင္း’ (disruptive innovation)မ်ဳိးကုိ ထုတ္ပယ္ ထားပုံရသည္။

ထီးတည္းရပ္တည္မႈ၏အက်ဳိးရလဒ္

ဆန္းသစ္တီထြင္မႈဘက္တြင္ ျပႆနာ မ်ားစြာကုိ မီးေမာင္းထုိးျပထားသည့္ ကုမၸဏီ တစ္ခုခ်င္းက ထီးတည္းရပ္တည္မႈကိစၥ (insularity issue)က ဆူပြက္မွတ္သုိ႔ ေရာက္ လာၿပီဟုေျပာရမည္ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္၏ ထိပ္တန္းစီးပြားေရးသတင္းစာျဖစ္သည့္ The Nikkei က ယခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကုိ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပခဲ့သည္။ Sanyo Electric မွ အႀကီးတန္းအမႈေဆာင္အရာရွိတစ္ဦးက ၁၉၉၇ခုႏွစ္ေလာက္က iPod ႏွင့္ဆင္သည့္ အုိင္ဒီယာတစ္ခုရွိခဲ့သည္။ သူက Apple ႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး သူ႔စိတ္ကူးရသည့္နည္းပညာကုိ စူးစမ္းရန္ႀကိဳးစားသည့္အခါ ကုမၸဏီဥကၠ႒ က သေဘာမတူျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ယခုအခ်ိန္ တြင္ Sanyoမွာ ရပ္တည္ႏုိင္ေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္ေနရသည္။

ဂ်ပန္အတြက္ အသုံးတည့္ေနေသးသည့္ နည္းနာနိႆယတခ်ဳိ႕

ဂ်ပန္၏အ႐ူးအမူးျဖစ္ရသည့္ဆန္း သစ္တီထြင္မႈကုိ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းတက္ လွမ္းရမည္ဆုိသည့္နည္းလမ္းမွာ တခ်ဳိ႕ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အထူးသင့္ေလ်ာ္သည္ ကုိေတြ႕ရသည္။ ယင္းစနစ္ေၾကာင့္ ဂ်ပန္၏ ဘိလပ္ေျမထုတ္လုပ္မႈနည္းပညာကုိ ကုိရီး ယားႏွင့္တ႐ုတ္က လုိက္မမီေသးေခ်။ ထုိ႔အတူ တုိယုိတာ၏ ‘ကုိင္ဇန္’ (kaizen)ဆုိသည့္ စဥ္ ဆက္မျပတ္ တုိးတက္မႈျပဳေနရမည္ဆုိသည့္ ဒႆနမွာလည္း ကုန္ထုတ္လုပ္မႈနည္းစဥ္ကုိ အျပစ္ဆုိဖြယ္မရွိေလာက္သည့္ အဆင့္အေျခ သုိ႔ေရာက္ရွိေစသည္။ သုိ႔ေသာ္ စက္မႈနည္း ပညာကဲ့သုိ႔ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈျမန္ဆန္သည့္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား(growth industries) အတြက္ တေရြ႕ေရြ႕တုိးတက္မႈ(incremental improvement)ျဖင့္မလုံေလာက္ေပ။ ေနာက္ ထပ္ အသစ္သစ္ေသာပစၥည္းမ်ားကုိ ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ရမွာျဖစ္သည့္အတြက္ ႀကီးမား သည့္ေျခလွမ္းလွမ္းဖုိ႔လုိသည္။ ဒီေနရာတြင္ တစ္ခ်ိန္က ဂ်ပန္၏ကမၻာ့အႀကီးဆုံး ႀကိဳးမဲ့ ဖုန္းကုမၸဏီႀကီးမ်ားထဲမွတစ္ခုျဖစ္သည့္ NTT DoCoMo၏ဇာတ္လမ္းကုိ ၾကည့္႐ႈသင့္သည္။ ရာစုႏွစ္ကုန္ခါနီးေလာက္တြင္ DoCoMo၏ အမႈေဆာင္အရာရွိတုိ႔က ၎တုိ႔သည္ ကမၻာ ႀကီးကုိ စုိးမုိးႏုိင္ေတာ့မည္ဟုေၾကညာခဲ့သည့္ DoCoMo သည္ ယခု ဘာျဖစ္သြားပါသလဲ။

DoCoMo ၏ က်ဆုံးခန္း

DoCoMoသည္ ယခုအခါ ျပည္တြင္း ေဈးကြက္၌ပင္ ပိတ္မိေနၿပီး ယင္းထက္အင္ အားေသးသည့္ ၿပိဳင္ဘက္တုိ႔၏ ေဈးကြက္ဖဲ့ ယူမႈကုိ ခံေနရသည္။ ျပည္တြင္း မုိဘုိင္းဖုန္း ေဈးကြက္မွာလည္း ပို၍က်ဳံ႕လာေနသည္။ ယင္း၏ႀကီးထြားမႈအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ ကမၻာ့ေဈးကြက္ထဲသုိ႔ ခုန္ပ်ံေက်ာ္လႊားဝင္ ေရာက္ရန္ပင္ျဖစ္သည္။ သည္သုိ႔လည္း ျဖစ္ မလာခဲ့။ ကုမၸဏီ၏ ယဥ္ေက်းမႈအျမင္ က်ဥ္း ေျမာင္းျခင္းႏွင့္စိတ္ကူးစိတ္သန္း အားနည္း သည့္စီမံကြပ္ကဲေရးေၾကာင့္ဟုဆုိသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၃ႏွစ္က ႏုိကီယာ(Nokia)ထက္ ရွယ္ယာတန္ဖုိး ဆယ္ဆခန္႔ရွိခဲ့သည္။ ယခု အခါ ဖင္လန္အေျခစုိက္(ဖင္လန္လူဦးေရ ၅သန္း၊ ဂ်ပန္လူဦးေရ ၁၂၇သန္း)ႏုိကီယာ၏ ေဈးကြက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမွာ DoCoMoထက္ ႏွစ္ဆေက်ာ္ရွိေနသည္။ ဒါက ႏုိကီယာကုိ Apple, Google, Vodafone ကဲ့သုိ႔ကမၻာ့ ဧရာမကုမၸဏီႀကီးမ်ားစာရင္းဝင္ျဖစ္ေစသည္။

လာမည့္ရာစုႏွစ္တြင္ အစီစဥ္တက် မဟုတ္သည့္တီထြင္မႈမွာ USကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံမ်ား မွသာ လာႏုိင္သည္မဟုတ္။ ႏႈိးထလာေန သည့္ အျခားစီးပြားေရးႏုိင္ငံမ်ားကပါ ပါဝင္ လာမည္ျဖစ္ရာ ဂ်ပန္က ယင္း ‘ကလပ္’ ထဲ ပါဝင္လုိပါက နည္းပညာအေပၚ ၎တုိ႔ ဘယ္လုိ႐ႈျမင္သည္သာမက ၎တုိ႔အေပၚ ၎တုိ႔ ဘယ္လုိ႐ႈျမင္စဥ္းစားသည့္အခ်က္ ကုိပါျပင္ဆင္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ကြၽမ္းက်င္သူ တုိ႔က ေထာက္ျပပါသည္။

Ref:Newsweek,Dec 10,2007.

အိပ္မက္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သူတစ္ဦး

သူရထုိက္

လူတုိင္းမွာ အိပ္မက္ေတြရွိခဲ့ၾကပါ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔တစ္ေတြ ငယ္ရြယ္စဥ္ ကေလးဘဝမွာလည္း အိပ္မက္ေတြ ရွိခဲ့ မွာပါ။ ဆရာဝန္ႀကီးျဖစ္ဖုိ႔၊ အင္ဂ်င္နီယာ ႀကီးျဖစ္ဖို႔ စသျဖင့္ တစ္ခုခုေပါ့။

အိပ္မက္ဆုိတာက အမ်ဳိးမ်ဳိးပါ။ ေသြးေလေခ်ာက္ခ်ားလုိ႔မက္တဲ့အိပ္မက္၊ ေဆာင္းတြင္းအိပ္မက္ ကေယာက္ကယက္ စတဲ့ အိပ္မက္မ်ဳိးေတြလည္းရွိတတ္ပါေသး တယ္။ အခု ကြၽန္ေတာ္ဆုိလုိခ်င္တဲ့ အိပ္ မက္က ကေပါက္တိကေပါက္ခ်ာမက္တဲ့ အိပ္မက္မ်ဳိးကုိ ဆုိလုိတာမဟုတ္ပါဘူး။ ျဖစ္ကုိျဖစ္လာမယ့္ နိမိတ္ျပအိပ္မက္မ်ဳိးကုိ ဆုိလုိတာပါ။

ဒီကမၻာေပၚမွာရွိတဲ့လူတုိင္းဆီမွာ အိပ္မက္ေတြရွိၾကပါတယ္။ အဲဒီအိပ္မက္ ထဲမွာ သူတုိ႔ရဲ႕အနာဂတ္အတြက္ စီမံကိန္း ေတြလည္း ရွိေကာင္းရွိႏုိင္ပါတယ္။

ကုိယ့္ရဲ႕အိပ္မက္ကုိ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ခဲ့တဲ့ဆရာဝန္တစ္ဦးရဲ႕ အေၾကာင္းကို တစ္ဆင့္တင္ျပပါရေစ။ အဲဒီဆရာဝန္က စင္ကာပူႏုိင္ငံမွာ စြန္႔ဦး တီထြင္သူဆုကုိ ေပးအပ္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီဆရာဝန္ရဲ႕အိပ္မက္ကေတာ့ သား သမီးေမြးဖြားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးလူနာေတြ အတြက္ သက္ေသာင့္သက္သာျဖစ္ေစတဲ့ ေဆး႐ုံတစ္ခုျဖစ္ေပၚေစျခင္းပါပဲ။

သားဖြားမီးယပ္ဆရာဝန္တစ္ဦးျဖစ္ တဲ့ ေဒါက္တာခ်န္ေဝခ်န္းဟာ ၁၉၆ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ားဆီက ေဆး႐ုံအမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ စင္ကာပူအမ်ဳိးသမီးေတြမီးဖြားတဲ့အခါ ေတြ႕ႀကဳံရပုံေတြကုိ မ်က္ဝါးထင္ထင္ေတြ႕ခဲ့ ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ရရွိခဲ့တဲ့အေတြ႕ အႀကဳံေတြကုိ အေျခခံၿပီး ေဒါက္တာခ်န္ ေဝခ်န္းဟာ မီးဖြားမယ့္လူနာေတြအတြက္ သက္ေသာင့္သက္သာရွိတဲ့၊ အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႕ေစတဲ့ေနရာဝန္းက်င္ကုိ ဖန္တီး ေပးဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစိတ္ ကူးအႀကံဉာဏ္ယူဆခ်က္ေၾကာင့္Thom-son ေဆးဝါးကုသမႈဌာနကုိ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ မွာ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့တယ္။ တုိေတာင္းတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့တယ္ လုိ႔ ေဒါက္တာခ်န္ေဝခ်န္းက ဆုိပါတယ္။ အသက္ ၇၆ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာခ်န္ ေဝခ်န္းဟာ အဲဒီေဆး႐ုံမွာ အလုပ္အမႈ ေဆာင္ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကုိင္ ေနတုန္းပါပဲ။

‘KK ေဆး႐ုံမွာ ကြၽန္ေတာ္ ကေလး ၁ဝဝကုိ တစ္ေန႔တည္း ေမြးေပးခဲ့ရတယ္’ လုိ႔ ေဒါက္တာခ်န္ေဝခ်န္းက သူ႔ရဲ႕အေတြ႕ အႀကဳံကုိ ေျပာျပပါတယ္။

အဲဒီမွာ လူနာေတြအေနနဲ႔ မလုိအပ္ တာေတြ ခံစားရတာကုိလည္း သိခဲ့ရ တယ္။ မီးဖြားတဲ့ကေလးမိခင္ေတြအေနနဲ႔ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြ၊ မိသားစုမဆန္တဲ့ပတ္ ဝန္းက်င္ေတြကုိ ႀကဳံေတြ႕ၾကရတယ္။

သူတုိ႔တစ္ေတြအေနနဲ႔ သက္ေသာင့္ သက္သာရွိမယ့္ ကေလးေမြးရတာကုိ ႏွစ္ သက္ေစမယ့္ အေနအထားမ်ဳိးကုိ ကြၽန္ ေတာ္ေထာက္ပံ့ေပးခ်င္တယ္။ အခန္းေတြ ကုိ ေဆး႐ုံတစ္႐ုံက အခန္းေတြလုိ အေန အထားမ်ဳိး ဖြဲ႕စည္းျပင္ဆင္မထားခ်င္ဘူး၊ ဟုိတယ္တစ္ခုလုိ ျဖစ္ရမယ္။

ဘယ္ေနရာမွာမ်ား ကေလးေမြးတဲ့ မိခင္ေတြက သူတုိ႔ရဲ႕အခန္းထဲကေန လုိ ခ်င္တာ မွာၿပီး ေသာက္ႏုိင္မလဲ’

ဒီေန႔မွာေတာ့ ကုတင္ေျခာက္ဆယ္ ဆန္႔တဲ့ ေဒၚလာ ၄၆ဒသမ၅သန္းတန္ စီး ပြားေရးလုပ္ငန္းေတြျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါၿပီ။ ဗီ ယက္နမ္၊ မေလးရွားနဲ႔အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံေတြ မွာလည္း ေဆး႐ုံေတြ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ ေရွာက္မႈစီမံကိန္းေတြ ရွိလာခဲ့ပါၿပီ။ ဒါက ေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မႈနဲ႔ လူ မႈေရးတာဝန္ကုိ ေရာစပ္ေပါင္းစည္းထား တဲ့ သူ႔ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြပါ။ဒါေၾကာင့္ သူ႔ကုိ ‘စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္’ ဆု ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာခ်န္ေဝခ်န္းကုိ ဆုခ်ီးျမႇင့္ တဲ့အခမ္းအနားမွာ စင္ကာပူအမ်ဳိးသား တကၠသုိလ္က အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ တျခား ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး တက္ေရာက္သူ ၈ဝဝေက်ာ္ရွိပါတယ္။

‘grand entrepreneur’ ဆု ဆုိတဲ့ အဲဒီစြန္႔ဦးတီထြင္သူဆုကုိ ေအာင္ျမင္သူ ေတြအထဲကမွ အထင္ရွား အေက်ာ္ၾကား ဆုံးသူေတြကုိ ေပးအပ္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာခ်န္ေဝခ်န္းဟာ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္မွာ Malaya တကၠသုိလ္ကေန မီး ယပ္သားဖြားခြဲစိတ္ကုေဆးပညာဘြဲ႕ ရရွိခဲ့ သူျဖစ္တယ္။ စြန္႔ဦးတီထြင္ေအာင္ျမင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူေျပာဆုိခဲ့တာကေတာ့ ဒီလုိပါ။

‘႐ုိးသားမႈနဲ႔အိပ္မက္တစ္ခုရွိရမယ္၊ ၿပီးေတာ့ အဲဒီအိပ္မက္ကုိ မေျပာင္းလဲပစ္ ရပါဘူး၊ ကုိယ္သြားမယ့္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ မွာ ေတြ႕ရတဲ့အခက္အခဲေတြ၊ က်ဆုံးမႈေတြ ကုိ ပမာမထားဘဲ အလုပ္လုပ္ရပါမယ္’

ေဒါက္တာခ်န္ေဝခ်န္းဟာ သူ႔ရဲ႕ ေသနဂၤဗ်ဴဟာအရ ေသးငယ္မႈကုိ ဆက္ လက္သိမ္းဆည္းထားဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲ ႀကီးထြားတုိးတက္လာခဲ့ေပမဲ့ လည္း ေမြးဖြားတဲ့ဌာနတစ္ခုမွာ ကုတင္ ၁၃ဝခန္႔ပဲရွိပါတယ္။

ဝန္ထမ္းေတြထဲက ၁၅ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ သူလုပ္ငန္းစတင္လုပ္ေဆာင္ကတည္းက ရွိေနခဲ့တဲ့သူေတြလုိ႔ ေဒါက္တာခ်န္ေဝခ်န္း ကဆုိပါတယ္။ သူတို႔တစ္ေတြဟာ သူနဲ႔ အတူတူ ဟုိးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ကေလးေတြ ေမြးဖြားေပးခဲ့ၾကတယ္တဲ့။

အဲဒါကေတာ့ အိပ္မက္ကုိအေကာင္ အထည္ေဖာ္ခဲ့တဲ့ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေၾကာင္းပါပဲ။

အၫႊန္း-The Straits Times Wednesday, September 5, 2007.

လူငယ္လူရြယ္ႏွင့္က်န္းမာေရး

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိႏွင့္ မ်က္စိျပႆနာ

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္(ဇီဝကမၼေဗဒ)

M.B.,B.S, D.A Psychology, Dip.Med.Sc.Gp (Family Medicine), MPA: DAE.,

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါဟာ ေကာင္း စြာထိန္းခ်ဳပ္မႈမျပဳႏုိင္ရင္ ေနာက္ဆက္ တြဲ ဆုိးက်ဳိးေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔သိ ထားရပါတယ္။ ဘယ္လုိဆုိးက်ဳိးေတြ မ်ားပါလဲဆရာ။

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါျဖစ္လာရင္ ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္မွန္ကန္မႈရွိေအာင္ ထိန္းဖုိ႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါကုိ ဂ႐ုမစိုက္မိရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ အ႐ႈပ္ အေထြးျပႆနာ တသီတတန္းႀကီး ေပၚ လာႏုိင္ပါတယ္။ ဇီဝဓာတုလကၡဏာစု (Metabolic syndrome) ေခၚ Syn-drome X ဆုိတာျဖစ္ႏုိင္တယ္။ မ်က္စိ ျပႆနာေတြ ႀကဳံလာႏုိင္တယ္။ ေက်ာက္ ကပ္ပ်က္စီးသြားႏုိင္ပါေသးတယ္။ ေျခ ေထာက္ျပႆနာ(Diabetic Foot) ကလည္း မေသးဘူး။ ေျခေထာက္ျဖတ္ ေတာက္ပစ္ရတာမ်ဳိးထိျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အာ႐ုံေၾကာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ျပႆနာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိျဖစ္ခဲ့ရင္ လည္း အႏၲရာယ္ေတြျဖစ္လာႏုိင္တယ္ဗ်ာ။

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ အ႐ႈပ္အေထြးျပႆနာေတြက မ်ားလွ သားဗ်ာ။ အဲဒီအထဲက မ်က္စိနဲ႔ပတ္ သက္တာေလး ေျပာျပေပးႏုိင္မလား ခင္ဗ်ာ။

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိကုိ ေကာင္းေကာင္း မကုရင္၊ ေကာင္းေကာင္းမထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ရင္ မ်က္စိကြယ္သြားသည္အထိ အႏၲရာယ္ရွိ တယ္။ မ်က္စိမွာ အျမင္အာ႐ုံခံလႊာ ရက္တီနာ(Retina)ဆုိတာရွိတယ္။ အာ႐ုံေၾကာကလာပ္စည္းေတြ အမ်ား အျပားရွိတယ္။ အျမင္အာ႐ုံကုိသိႏုိင္တဲ့ လက္ခံပစၥည္း(photoreceptors)ဆုိတာ ေတြလည္းပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ အျမင္အာ႐ုံခံလႊာ ယုိယြင္းပ်က္စီးသြားႏုိင္ ပါတယ္။ Diabetic Retinopathy လုိ႔ ေခၚၾကပါတယ္။

မ်က္စိရဲ႕ အျမင္အာ႐ုံခံလႊာမွာ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ပါသလဲ ဆရာ။

တခ်ဳိ႕ ေဝါဟာရေတြကေတာ့ ျမန္မာ လုိ အဓိပၸာယ္ျပန္ရာမွာ နည္းနည္းခက္ တယ္ဗ်ာ။ ကြၽန္ေတာ္သိနားလည္ သေလာက္ေျပာျပေပးပါမယ္။ ေသြးေၾကာ ေတြမွာ အေဖာင္းငယ္ေလးေတြျဖစ္လာ တယ္။ Microareurysms လို႔ေခၚပါ တယ္။ မ်က္စိအျမင္အာ႐ုံခံလႊာမွ ေသြးယို စီးတာ၊ ေသြးထြက္တာ Haemorrh-ages ေတြ ေတြ႕ရႏိုင္တယ္။ Exudates လို႔ေခၚတဲ့ပစၥည္းေတြလည္းေပၚလာတယ္။ ေသြးေၾကာငယ္ေလးေတြဟာ ပုံမွန္မဟုတ္ ၾကေတာ့ဘူး။ ေသြးေၾကာအသစ္ေတြ လည္း ျဖစ္ေပၚလာတာ ေတြ႕ရႏိုင္ပါေသး တယ္။ ေသြးျပန္ေၾကာေတြက်ယ္လာတာ၊ တြန္႔ေခါက္လာတာေတြလည္းရွိလာႏိုင္ပါ တယ္။ ေဆးပညာရွင္ေတြကေတာ့ အဲဒီ ေျပာင္းလဲမႈေတြရဲ႕အေျခအေနကို ေသ ေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ၾကရ ပါတယ္။

အဲဒီေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ ဘယ္လုိေဝဒနာလကၡဏာေတြျဖစ္ေပၚ လာႏုိင္ပါသလဲ သိပါရေစ။

အဓိကကေတာ့ အျမင္အာ႐ုံခ်ဳိ႕ယြင္း လာမယ္။ သိပ္ၿပီး ဆုိးဝါးလာရင္ေတာ့ မ်က္စိကြယ္သြားႏုိင္တယ္။

အဲဒီလုိမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ႏုိင္ ပါသလားဆရာ။

ရပါတယ္။ ေရာဂါကုိ မျဖစ္ခင္က ႀကိဳတင္ကာကြယ္တာဟာ အေကာင္းဆုံး ပါ။ အဓိက အေရးႀကီးဆုံးက ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္ မွန္ကန္ေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ ေပးဖို႔ပါပဲ။ အစားအစာနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ေဆးဝါး နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ အေရးႀကီးဆုံးက ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္ မလြန္ကဲဖုိ႔၊ အလြန္အကြၽံ မတက္ဖုိ႔။ ဒါကုိ ထိန္းႏုိင္ရင္ မ်က္စိ ျပႆနာကုိ ကာကြယ္တာနဲ႔အတူတူပါပဲ။

ေနာက္ၿပီး အေရးႀကီးတာတစ္ခုက မိမိမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိၿပီဆုိရင္ ေဆးပညာရွင္နဲ႔မွန္မွန္ေတြ႕ဖို႔၊ ၫႊန္ၾကား တာေတြ အတိအက်လုိက္နာေဆာင္ရြက္ ဖုိ႔၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲေပါ့ဗ်ာ မ်က္စိ ဆရာဝန္နဲ႔ျပသၿပီး မ်က္စိကုိမွန္မွန္ စစ္ ေဆးခံယူဖုိ႔၊ ေရာဂါကုိ ႏုစဥ္မွာ အခ်ိန္မီ သိၿပီး ကုသဖုိ႔ လုိအပ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မၾကာခဏ မ်က္စိစမ္းသပ္စစ္ေဆးသင့္ တယ္။ လူတစ္ေယာက္မွာ အျမင္အာ႐ုံ ဟာ သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ မ်က္စိကြယ္ သြားၿပီဆုိရင္ လူျဖစ္႐ံႈးသြားရသလုိပဲ။ ဒါေၾကာင့္မ်က္စိျပႆနာကုိ အထူးဂ႐ုစုိက္ သင့္တယ္ဗ်ာ။

မ်က္စိမွာေပါ့ဆရာ၊ မ်က္စိနဲ႔ အျမင္အာ႐ုံခံလႊာဟာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိ ေၾကာင့္ ပ်က္စီးယုိယြင္းသြားႏုိင္တယ္။ မ်က္စိကြယ္သည္အထိ အႏၲရာယ္ရွိ တယ္။ ဒါ့အျပင္ မ်က္စိမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီး ခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ ဘာေတြျဖစ္ႏုိင္ပါ ေသးလဲဆရာ။

မ်က္စိမွာ Cataract လုိ႔ေခၚတဲ့ တိမ္ ေရာဂါရွိတယ္။ အဲဒီတိမ္ေရာဂါဟာလည္း ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေသြး ခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွင္ေတြရဲ႕ ၃ဝရာခုိင္ႏႈန္း မွာ မ်က္စိတိမ္စြဲတာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ဆုိၾက ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္း မ်က္စိတိမ္စြဲေပမဲ့ အျမင္ကြယ္ေလာက္ေအာင္ မျဖစ္ၾက ေတာ့ သတိမျပဳမိဘဲလည္း ေနတတ္ၾကပါ တယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါမွာ ဇီဝဓာတု ျဖစ္စဥ္ေတြ ေျပာင္းလဲယုိယြင္းမႈေၾကာင့္ တိမ္စြဲလာရတာလို႔ သုေတသနပညာရွင္ ေတြကေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါကလည္းရွိ၊ အသက္ကလည္းႀကီး ဆုိရင္ေတာ့ မ်က္စိတိမ္စြဲတာ ပုိျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။ အျမင္အာ႐ုံထိခုိက္လာရင္ေတာ့ လူနာကလည္း သတိထားမိမယ္ဆုိရင္ ဆရာဝန္ကုိ လာေရာက္ျပသၾကမွာပါ။ ေလဆာကုထုံးနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ခဲြစိတ္လုိ႔ပဲျဖစ္ ျဖစ္ ကုသလုိ႔ရပါတယ္။

မ်က္စိျပႆနာမ်ား မျဖစ္ရ ေအာင္ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ေလးမ်ား လည္း လမ္းၫႊန္ေပးပါဦးဆရာ။

ဒါကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ေျပာခဲ့တဲ့ အထဲမွာလည္း ပါသြားပါၿပီ။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီး ခ်ဳိျဖစ္လာရင္ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓာတ္ မွ်တေအာင္ အဓိကထိန္း၊ အစား အေသာက္ဆင္ျခင္စား၊ ေသြးနဲ႔ဆီး မွန္မွန္ စစ္၊ ဆရာဝန္ၫႊန္ၾကားတဲ့ေဆးေတြ မွန္ မွန္မွီဝဲသုံးစြဲ၊ လမ္းၫႊန္မႈကုိ အတိအက် လိုက္နာ၊ ဒါဆုိရင္ ရပါၿပီဗ်ာ။

လတ္တေလာျဖစ္ေပၚေနသည့္ ကမၻာ့စီးပြားေရး ဝ႐ုန္းသုန္းကားျဖစ္ေနမႈအေပၚ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္တုိ႔၏အျမင္မ်ား

ဦးလွျမင့္(မားကက္တင္း)

ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ မုိက္မဲမႈ Financial Folly)ကက္နက္႐ုိေဂါ့ဖ္၊ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္၊

စီးပြားေရးပညာပါေမာကၡ။

အခုျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြက အထူး အဆန္းေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ အတိတ္ ကာလက နင္းလာခဲ့တဲ့ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ မုိက္မဲမႈလမ္းေၾကာင္းေနာက္လုိက္ျခင္းသာ ျဖစ္တယ္။ မာရီလင္တကၠသုိလ္မွ ကာမင္ ရိန္းဟတ္ထ္ႏွင့္ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ေရးသား ခ်က္က ျပသသလုိပဲ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ဒါမွ မဟုတ္ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ အက်ပ္ အတည္း(financial crisis)တစ္ခုရဲ႕ အတိမ္အနက္ကုိတုိင္းတာရာမွာ အေရး အႀကီးဆုံးအခ်က္က စနစ္အေပၚ ကနဦး ႐ုိက္ခတ္မိတဲ့အရြယ္ပမာဏပဲျဖစ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ယင္းအခ်က္ကုိ မသိရွိရ ေသးပါဘူး။ အကယ္၍ ယင္းက sub-prime အေပၚ ဆုံး႐ႈံးတဲ့ေငြေၾကးမွ်သာ ျဖစ္မယ္ဆုိရင္(ဆုံး႐ႈံးမႈမွာ ေဒၚလာ ၃ဝဝဘီလ်ံမွ ၄ဝဝဘီလ်ံျဖစ္ႏုိင္)ဒါက အလယ္အလတ္အဆင့္ရွိတဲ့ အက်ပ္ အတည္းေလာက္သာရွိမယ္။ ေမာ္ကြန္း တင္ေလာက္ေအာင္ႀကီးမားတဲ့အက်ပ္ အတည္းေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါက ၁၉၈ဝျပည့္လြန္ႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ S&L အက်ပ္အတည္းႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္ႏုိင္ပါ လိမ့္မယ္။ သုိ႔ေပမဲ့ စီးပြားေရးေႏွးေကြးမႈက ပုိၿပီးနက္႐ႈိင္းလာမယ္။ ဆုံး႐ံႈးမႈမ်ားက အေႂကြးဝယ္ကတ္မ်ား၊ ထုတ္လုပ္မႈျမင့္မား တဲ့ေကာ္ပုိေရးရွင္းမ်ားႏွင့္အျခားအေပါင္ စာခ်ဳပ္မ်ား သုိ႔မဟုတ္ ေပါင္ႏွံျခင္းမ်ား (mortgages)ဆီသုိ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားမယ္ဆုိရင္ အေျခအေနက အမ်ားႀကီး ပုိဆုိးႏုိင္ ပါတယ္။

အခုဟာက ေစာေစာပုိင္းကာလ ေလာက္သာရွိေနပါေသးတယ္။ US စီး ပြားေရးက အားေပ်ာ့တဲ့အႏုတ္လကၡဏာ ေဆာင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကုိ ခံစားပုံရပါတယ္။ အကယ္၍ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရးေႏွး ေကြးသြားတဲ့ ဒါမွမဟုတ္ အေရွ႕အလယ္ ပုိင္းေဒသမွာ ပထဝီႏုိင္ငံေရးျပႆနာ သတင္းဆုိးမ်ဳိးမရွိဘူးဆုိရင္ USမွာ အား ေပ်ာ့တဲ့စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ(mild rece-ssion)ေလာက္သာရွိမွာျဖစ္ၿပီး ယခုႏွစ္ ကုန္မွာ ျပန္လည္နာလန္ထမယ့္ အေန အထားမွာရွိေနပါတယ္။

ကမၻာ့က်န္အစိတ္အပုိင္းေတြက ထိခုိက္နစ္နာမႈတခ်ဳိ႕ရွိပါလိမ့္မယ္။ သုိ႔ေပမဲ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးကေတာ့ စီးပြားေရးကပ္ ငယ္(recession)အတြင္း က်ေရာက္လိမ့္ မယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဆုိရင္ ပူပန္စရာမလုိ ဘူးဆုိတဲ့အဓိပၸာယ္လား။ ကြၽန္ေတာ္ ကေတာ့ ဒီလုိမထင္ပါဘူး။ ျပႆနာက US စီးပြားေရးက အလြန္အထိခုိက္လြယ္ တဲ့အေနအထားပါ။ အေအးမိထားသူတစ္ ေယာက္က ရက္သတၱပတ္ေလာက္ အိပ္ ေရးပ်က္တာနဲ႔သဏၭာန္တူပါတယ္။ US စီးပြားေရးရဲ႕ ဒူေပနာေပခံႏုိင္မႈက က် ဆင္းေနၿပီး ဘာမွျဖစ္လာႏုိင္စရာမရွိတဲ့ တစ္ႏွစ္ဆုိတဲ့ကာလက အေတာ္ရွည္ၾကာ တာပဲျဖစ္တယ္။ အိမ္ရာပူေဖာင္းတြင္ အေထြေထြေဈးႏႈန္းက်ဆင္းမႈ(deflation) ျပႆနာရွိေနျခင္းႏွင့္ထုတ္ကုန္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အပုိင္းတြင္ က်ဆင္းသေယာင္ရွိေနျခင္းက ေပၚလစီေရးဆြဲသူတုိ႔ ဘာမွ မ်ားမ်ားစား စားလုပ္ႏုိင္စရာမရွိပါ။

စေတာ့ေဈးကြက္ထုိးစုိက္က်ဆင္းျခင္း

(A Meltdown)

ႏုိရီယယ္႐ူဘီနီ။နယူးေယာက္တကၠသုိလ္၊ စတန္းဘိဇနက္ေက်ာင္းမွ စီးပြားေရး ပညာႏွင့္ႏုိင္ငံတကာ ဘိဇနက္ဘာသာ ပါေမာကၡ။

စီးပြားေရးစန္းပြင့္ခ်ိန္မ်ားႏွင့္စီးပြား ေရးပ်က္ျပားခ်ိန္မ်ား(Booms and busts)ဟာ အရင္းရွင္စီးပြားေရးစနစ္ရဲ႕ အဂၤါရပ္မ်ားပဲဆုိတာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔သိၾက ပါတယ္။ သမုိင္းအရလည္း ဒီလုိျဖစ္ပ်က္ ခဲ့တာပါ။ ယင္းတုိ႔ထဲမွ အမ်ားအျပားက နည္းပညာဆန္းသစ္တီထြင္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ လာရတာပါ။ မီးရထားလမ္း ဒါမွမဟုတ္ အင္တာနက္လုိမ်ဳိး ဆန္းသစ္တီထြင္မႈကို ဆုိလုိတာျဖစ္တယ္။ ယင္းတုိ႔က ပူေဖာင္း မ်ား၊ လိမ္လည္မႈမ်ားႏွင့္ေနာက္ဆုံးမွာ ဆုံး ႐ႈံးမႈမ်ားကုိ ဖန္တီးေပးႏုိင္တယ္။ တကယ့္ တီထြင္မႈေၾကာင့္ စီးပြားေရးကုိ ေမာင္းႏွင္ ေပးတာမ်ဳိးလည္းရွိျပန္ပါတယ္။ ယခု ေနာက္ဆုံး အက်ပ္အတည္းကေတာ့ သမုိင္းေၾကာင္းက ဥပမာမ်ားႏွင့္အေရးႀကီး တဲ့အဂၤါရပ္ႏွစ္ရပ္မွာ ျခားနားကြဲျပားေနပါ တယ္။ ပထမအခ်က္ကေတာ့ အိမ္ရာ (housing)ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး နည္းပညာ ဆုိင္ရာေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲမႈမ်ဳိးမရွိခဲ့ပါ ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္၅ဝ ေလာက္ကလုိ နည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ ယခုတုိင္ အိမ္မ်ားကိုတည္ေဆာက္ေနဆဲပါ။ ဒီေန ရာမွာ ဆန္းသစ္တီထြင္မႈက ေငြေၾကးဆုိင္ ရာပဲျဖစ္တယ္။ ဘဏ္္ေတြက အေပါင္စာ ခ်ဳပ္မ်ားကုိ သူတုိ႔စာအုပ္မ်ားမွာ ေရးမွတ္ တဲ့စနစ္ကေန ဘဏ္မ်ားက အေပါင္စာ ခ်ဳပ္မ်ားကုိ အစျပဳထုတ္လုပ္ၿပီး၊ အာမခံ ခ်က္ရွိေအာင္လုပ္ၿပီး အေပါင္စာခ်ဳပ္မ်ား ကုိ ျဖန႔္ခ်ိတဲ့စနစ္ဆီ ကူးေျပာင္းလာတယ္။ အုိင္ဒီယာကေတာ့ စြန္႔စားရမႈကိုေလွ်ာ့ခ် ဖုိ႔ပဲျဖစ္တယ္။ အေပါင္စာခ်ဳပ္မ်ားကို ဘဏ္ အျပင္ဘက္ အရင္းအႏွီးေဈးကြက္ထဲ ေရာက္ရွိျခင္းအႏၲရာယ္ႏွင့္ US အျပင္ ဘက္ ကမၻာ့စီးပြားေရးထဲေရာက္မယ့္ အႏၲရာယ္ကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ျခင္းပဲျဖစ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ယခု subprime မွာ ေတြ႕ ျမင္ေနရသလုိ ေငြေၾကးေဈးကြက္မ်ားမွာ ႀကီးမားတဲ့ကူးစက္မႈမ်ား သယ္ယူလာၿပီး တကယ့္စီးပြားေရးကုိ ထိခုိက္ေစတယ္။

ကြၽန္ေတာ္ထင္တာကေတာ့ အခုဟာ က ၁၉၈၇ခုႏွစ္၊ စေတာ့ေဈးကြက္ ၿပိဳ ဆင္းတာထက္ ပိုဆုိးမယ္။ ၁၉၈ဝျပည့္လြန္ ႏွစ္မ်ားက စုေဆာင္းေငြမ်ားႏွင့္ေခ်းေငြ အက်ပ္အတည္း(savings and loan crisis)ထက္လည္း ပိုဆုိးပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ အဲဒီတုန္းက ကူးစက္ မႈက ေငြစုေငြေခ်းအသင္းမ်ားႏွင့္အိမ္ေျမ က႑မ်ားႏွင့္သာ ပတ္သက္ခဲ့တာပါ။ ဒါ့ အျပင္ ၁၉၉၈ခုႏွစ္ ကာလရွည္အရင္းအႏွီး စီမံကြပ္ကဲမႈအက်ပ္အတည္းထက္လည္း ပိုဆုိးတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေငြေပၚလြယ္မႈ ျပႆနာ(liquidity problem)တစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္။ ယေန႔ကာလမွာက ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔မွာ ေဒဝါလီခံျခင္းျပႆနာမ်ား၊ လုပ္ ငန္းဖ်က္သိမ္းျခင္းျပႆနာမ်ား(insol-vency problems)ရွိေနတယ္။ ဒါက ၂ဝဝဝျပည့္ႏွစ္ႏွင့္ ၂ဝဝ၁ခုႏွစ္က နည္း ပညာကုမၸဏီမ်ား ရပ္ဆုိင္းရျခင္းထက္ အမ်ားႀကီး ပုိဆုိးတယ္။ ယင္းအခ်ိန္က ျပႆနာေတြက နည္းပညာက႑ႏွင့္သာ သက္ဆုိင္ေနပါတယ္။ အားေပ်ာ့တဲ့စီးပြား ေရးပ်က္ကပ္ငယ္ေလးေလာက္သာ ရွိခဲ့ တာပါ။ တစ္စုံတစ္ရာ ႏႈိင္းယွဥ္ႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္ ‘စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ႀကီး’ (Great Depression)ဆီကုိ ျပန္သြားၾကည့္ရ လိမ့္မယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က စီးပြားေရးပ်က္ ကပ္ႀကီးႏွင့္ အလွမ္းေဝးေနေသးတယ္ဆုိ တာကေတာ့ မွန္ပါတယ္။ သုိ႔ေပမဲ့ က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ရွိေနတဲ့ စြန္႔စားရမႈမ်ားႏွင့္ ဘ႑ာေရးေဈးကြက္ ထုိးစုိက္က်ဆင္းမႈ အေရးမ်ားေၾကာင့္ ႏႈိင္းယွဥ္မႈေကာင္း တစ္ခုရွာေတြ႕ဖို႔ အဲဒီအထိသြားဖုိ႔ လုိ ေကာင္းလိုပါလိမ့္မယ္။

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏွင့္စီးပြားေရးတန္႔ေန မႈ အလားအလာ

(The Prospect of Stagflation)

ရွရီမူလီယန္နီ အင္ဒရာဝတီ

အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ၊ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး

သမုိင္းမွ သင္ခန္းစာမ်ားအေပၚ အာရွေငြေၾကးအက်ပ္အတည္းကရတဲ့ သင္ခန္းစာကေတာ့ ကုစားျပင္ဆင္ဖုိ႔ ဆုံး ျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ခ်မွတ္ မယ္၊ ေပၚလစီခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ က အစြမ္းထက္ျမက္မယ္ဆုိရင္ ျပင္းထန္ တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ အခ်ိန္ၾကာရွည္မယ့္ အက်ပ္အတည္းတစ္ရပ္မျဖစ္ရေအာင္ ကာကြယ္ႏုိင္ပါတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ပါ။ ေတာင္ကုိရီးယားမွာျဖစ္ပ်က္တာကိုၾကည့္ ျခင္းျဖင့္ စီးပြားေရးက အလ်င္အျမန္ ျပန္ လည္နာလန္ထႏုိင္တာကုိ ေတြ႕ရပါမယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ျပင္းျပင္းထန္ထန္လုပ္ခဲ့ရတဲ့ ခ်ိန္ ညိႇမႈေတြက အခ်ိန္တစ္ႏွစ္ေလာက္ပဲၾကာ ပါတယ္။ သုိ႔ေပမဲ့ အင္ဒုိနီးရွားစီးပြားေရးက ၅ႏွစ္မွ ၇ႏွစ္အထိ ေႏွးေကြးေနခဲ့တယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ကုစားမႈေပၚလစီေတြ ကုိ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ရတာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ သလုိ အားလည္းေပ်ာ့တာေၾကာင့္ပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ကမၻာမွာ အႀကီးမားဆုံး စီးပြားေရးျဖစ္ၿပီး ထုိင္း၊ ေတာင္ကုိရီးယား၊ အင္ဒိုနီးရွားတုိ႔ထက္ ပိုၿပီး႐ႈပ္ေထြးပါတယ္။ သုိ႔ေပမဲ့ သင္ခန္းစာ ေတြကေတာ့ အတူတူပါပဲ။ ဆုံးျဖတ္လုပ္ ေဆာင္ခ်က္ေတြ မေႏွာင့္ေႏွးေအာင္ ေမွ်ာ္ လင့္ပါတယ္။ ဒါမွ ကမၻာ့စီးပြားေရးကုိ ထိ ခုိက္မႈအနည္းဆုံးျဖစ္ေစမွာပါ။ ဘ႑ာေငြ ေၾကးဆုိင္ရာအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအေၾကာင္း ျဖစ္ေစ၊ US စီးပြားေရးတစ္ခုလုံးကုိ ေျပာ တာျဖစ္ေစ ေပၚလစီေရးဆြဲခ်မွတ္သူတုိ႔က ျမန္ျမန္ထက္ထက္ လုပ္ေဆာင္ရမွာပဲ ျဖစ္တယ္။

အာရွစီးပြားေရးမ်ားက အေမရိကန္ စားသုံးသူမ်ားႏွင့္ ကင္းကင္းရွိေနတယ္ ဆုိတဲ့ သီအုိရီအေပၚ ကုန္သြယ္ေရးအျမင္ ဘက္ကၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ကင္းကင္းကြာ ကြာ တကယ့္ကုိ ရွိေနတယ္လုိ႔ ကြၽန္ေတာ္ မထင္ပါဘူး။ အရင္းအႏွီးစီးဆင္းမႈမ်ား (capital flows)ကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ အာရွေဒသမ်ားက လုံးဝကုိ ကင္းကင္းကြာ ကြာရွိေနၾကတာမဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ပုိၿပီးေတာ့ေတာင္ ဆက္စပ္မႈရွိေန ၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အစိုးရ ‘ဘြန္း မ်ား’ ကုိ ဇန္နဝါရီလ ေစာေစာပုိင္းမွာ ထုတ္လုိက္တဲ့အခါ US မွ ဝယ္ယူသူမ်ား က အေတာ္ႀကီးကုိ မ်ားျပားလႊမ္းမုိးေန တာျဖစ္တယ္။ USက ယင္းရဲ႕လုိေငြကို အာရွမွ ရန္ပုံေငြမ်ားႏွင့္ ျဖည့္တင္းတဲ့နည္း လမ္းအျပင္ အျခားနည္းလမ္းကို ကြၽန္ ေတာ္မျမင္ပါဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ USႏွင့္ ကင္းကင္းကြာကြာျဖစ္ေစမယ့္ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ရဲ႕အရန္ေငြေတြကို တျခားတစ္ေနရာ မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖုိ႔ အာရွက တုိးတက္လုပ္ ေဆာင္ႏုိင္စြမ္းလည္း ရွိပုံမရပါဘူး။ ေငြ ေၾကးဆက္ႏႊယ္ေနမႈေတြက အလြန္အား ေကာင္းၿပီး အလြန္လည္း နီးနီးစပ္စပ္ ရွိေနပါတယ္လုိ႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။

စီးပြားေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စုိးရိမ္မႈမ်ား

ဒီေနရာမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စုအတြင္း ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏွင့္စီးပြားေရး တန္႔ေနမႈ(stagflation)အလားအလာပဲ ျဖစ္တယ္။ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈႏွင့္ျမင့္မား တဲ့ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ေပါင္းစပ္ျဖစ္ေပၚ မႈက အလြန္ခက္ခဲတဲ့ေပၚလစီစိန္ေခၚမႈ မ်ားကုိ ဖန္တီးျဖစ္ေပၚေစမွာျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ US ဘတ္ဂ်က္အေနအထား က သိပ္မေကာင္းတဲ့အေျခအေန အခ်ိန္ အခါမ်ဳိးမွာ ပုိၿပီးျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိတယ္။ အား ေပ်ာ့တဲ့စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈတစ္ရပ္ကုိျပင္ ရဖို႔လြယ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ စီးပြားေရးတန္႔ျခင္း ႏွင့္ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ(stagflation)ဆုိရင္ ေတာ့ အလွည့္အေျပာင္းလုပ္ဖုိ႔ေနရာက သိပ္ကုိ ကန္႔သတ္လြန္းသလို ျဖစ္ေနႏုိင္ ပါတယ္။

Ref:Newsweek, Feb 4, 2008. 'Goodbye to the Bulls'.