လူငယ္လူရြယ္ႏွင့္က်န္းမာေရး

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိႏွင့္ မ်က္စိျပႆနာ

ေဒါက္တာေအးေက်ာ္(ဇီဝကမၼေဗဒ)

M.B.,B.S, D.A Psychology, Dip.Med.Sc.Gp (Family Medicine), MPA: DAE.,

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါဟာ ေကာင္း စြာထိန္းခ်ဳပ္မႈမျပဳႏုိင္ရင္ ေနာက္ဆက္ တြဲ ဆုိးက်ဳိးေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔သိ ထားရပါတယ္။ ဘယ္လုိဆုိးက်ဳိးေတြ မ်ားပါလဲဆရာ။

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါျဖစ္လာရင္ ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္မွန္ကန္မႈရွိေအာင္ ထိန္းဖုိ႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါကုိ ဂ႐ုမစိုက္မိရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ အ႐ႈပ္ အေထြးျပႆနာ တသီတတန္းႀကီး ေပၚ လာႏုိင္ပါတယ္။ ဇီဝဓာတုလကၡဏာစု (Metabolic syndrome) ေခၚ Syn-drome X ဆုိတာျဖစ္ႏုိင္တယ္။ မ်က္စိ ျပႆနာေတြ ႀကဳံလာႏုိင္တယ္။ ေက်ာက္ ကပ္ပ်က္စီးသြားႏုိင္ပါေသးတယ္။ ေျခ ေထာက္ျပႆနာ(Diabetic Foot) ကလည္း မေသးဘူး။ ေျခေထာက္ျဖတ္ ေတာက္ပစ္ရတာမ်ဳိးထိျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အာ႐ုံေၾကာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ျပႆနာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္။ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိျဖစ္ခဲ့ရင္ လည္း အႏၲရာယ္ေတြျဖစ္လာႏုိင္တယ္ဗ်ာ။

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ အ႐ႈပ္အေထြးျပႆနာေတြက မ်ားလွ သားဗ်ာ။ အဲဒီအထဲက မ်က္စိနဲ႔ပတ္ သက္တာေလး ေျပာျပေပးႏုိင္မလား ခင္ဗ်ာ။

ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိကုိ ေကာင္းေကာင္း မကုရင္၊ ေကာင္းေကာင္းမထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ရင္ မ်က္စိကြယ္သြားသည္အထိ အႏၲရာယ္ရွိ တယ္။ မ်က္စိမွာ အျမင္အာ႐ုံခံလႊာ ရက္တီနာ(Retina)ဆုိတာရွိတယ္။ အာ႐ုံေၾကာကလာပ္စည္းေတြ အမ်ား အျပားရွိတယ္။ အျမင္အာ႐ုံကုိသိႏုိင္တဲ့ လက္ခံပစၥည္း(photoreceptors)ဆုိတာ ေတြလည္းပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ အျမင္အာ႐ုံခံလႊာ ယုိယြင္းပ်က္စီးသြားႏုိင္ ပါတယ္။ Diabetic Retinopathy လုိ႔ ေခၚၾကပါတယ္။

မ်က္စိရဲ႕ အျမင္အာ႐ုံခံလႊာမွာ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ပါသလဲ ဆရာ။

တခ်ဳိ႕ ေဝါဟာရေတြကေတာ့ ျမန္မာ လုိ အဓိပၸာယ္ျပန္ရာမွာ နည္းနည္းခက္ တယ္ဗ်ာ။ ကြၽန္ေတာ္သိနားလည္ သေလာက္ေျပာျပေပးပါမယ္။ ေသြးေၾကာ ေတြမွာ အေဖာင္းငယ္ေလးေတြျဖစ္လာ တယ္။ Microareurysms လို႔ေခၚပါ တယ္။ မ်က္စိအျမင္အာ႐ုံခံလႊာမွ ေသြးယို စီးတာ၊ ေသြးထြက္တာ Haemorrh-ages ေတြ ေတြ႕ရႏိုင္တယ္။ Exudates လို႔ေခၚတဲ့ပစၥည္းေတြလည္းေပၚလာတယ္။ ေသြးေၾကာငယ္ေလးေတြဟာ ပုံမွန္မဟုတ္ ၾကေတာ့ဘူး။ ေသြးေၾကာအသစ္ေတြ လည္း ျဖစ္ေပၚလာတာ ေတြ႕ရႏိုင္ပါေသး တယ္။ ေသြးျပန္ေၾကာေတြက်ယ္လာတာ၊ တြန္႔ေခါက္လာတာေတြလည္းရွိလာႏိုင္ပါ တယ္။ ေဆးပညာရွင္ေတြကေတာ့ အဲဒီ ေျပာင္းလဲမႈေတြရဲ႕အေျခအေနကို ေသ ေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ၾကရ ပါတယ္။

အဲဒီေျပာင္းလဲမႈေတြေၾကာင့္ ဘယ္လုိေဝဒနာလကၡဏာေတြျဖစ္ေပၚ လာႏုိင္ပါသလဲ သိပါရေစ။

အဓိကကေတာ့ အျမင္အာ႐ုံခ်ဳိ႕ယြင္း လာမယ္။ သိပ္ၿပီး ဆုိးဝါးလာရင္ေတာ့ မ်က္စိကြယ္သြားႏုိင္တယ္။

အဲဒီလုိမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ႏုိင္ ပါသလားဆရာ။

ရပါတယ္။ ေရာဂါကုိ မျဖစ္ခင္က ႀကိဳတင္ကာကြယ္တာဟာ အေကာင္းဆုံး ပါ။ အဓိက အေရးႀကီးဆုံးက ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္ မွန္ကန္ေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္ ေပးဖို႔ပါပဲ။ အစားအစာနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ေဆးဝါး နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ အေရးႀကီးဆုံးက ေသြးမွာ သၾကားဓာတ္ မလြန္ကဲဖုိ႔၊ အလြန္အကြၽံ မတက္ဖုိ႔။ ဒါကုိ ထိန္းႏုိင္ရင္ မ်က္စိ ျပႆနာကုိ ကာကြယ္တာနဲ႔အတူတူပါပဲ။

ေနာက္ၿပီး အေရးႀကီးတာတစ္ခုက မိမိမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိၿပီဆုိရင္ ေဆးပညာရွင္နဲ႔မွန္မွန္ေတြ႕ဖို႔၊ ၫႊန္ၾကား တာေတြ အတိအက်လုိက္နာေဆာင္ရြက္ ဖုိ႔၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲေပါ့ဗ်ာ မ်က္စိ ဆရာဝန္နဲ႔ျပသၿပီး မ်က္စိကုိမွန္မွန္ စစ္ ေဆးခံယူဖုိ႔၊ ေရာဂါကုိ ႏုစဥ္မွာ အခ်ိန္မီ သိၿပီး ကုသဖုိ႔ လုိအပ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မၾကာခဏ မ်က္စိစမ္းသပ္စစ္ေဆးသင့္ တယ္။ လူတစ္ေယာက္မွာ အျမင္အာ႐ုံ ဟာ သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ မ်က္စိကြယ္ သြားၿပီဆုိရင္ လူျဖစ္႐ံႈးသြားရသလုိပဲ။ ဒါေၾကာင့္မ်က္စိျပႆနာကုိ အထူးဂ႐ုစုိက္ သင့္တယ္ဗ်ာ။

မ်က္စိမွာေပါ့ဆရာ၊ မ်က္စိနဲ႔ အျမင္အာ႐ုံခံလႊာဟာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိ ေၾကာင့္ ပ်က္စီးယုိယြင္းသြားႏုိင္တယ္။ မ်က္စိကြယ္သည္အထိ အႏၲရာယ္ရွိ တယ္။ ဒါ့အျပင္ မ်က္စိမွာ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီး ခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ ဘာေတြျဖစ္ႏုိင္ပါ ေသးလဲဆရာ။

မ်က္စိမွာ Cataract လုိ႔ေခၚတဲ့ တိမ္ ေရာဂါရွိတယ္။ အဲဒီတိမ္ေရာဂါဟာလည္း ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေၾကာင့္ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေသြး ခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွင္ေတြရဲ႕ ၃ဝရာခုိင္ႏႈန္း မွာ မ်က္စိတိမ္စြဲတာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ဆုိၾက ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္း မ်က္စိတိမ္စြဲေပမဲ့ အျမင္ကြယ္ေလာက္ေအာင္ မျဖစ္ၾက ေတာ့ သတိမျပဳမိဘဲလည္း ေနတတ္ၾကပါ တယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါမွာ ဇီဝဓာတု ျဖစ္စဥ္ေတြ ေျပာင္းလဲယုိယြင္းမႈေၾကာင့္ တိမ္စြဲလာရတာလို႔ သုေတသနပညာရွင္ ေတြကေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါကလည္းရွိ၊ အသက္ကလည္းႀကီး ဆုိရင္ေတာ့ မ်က္စိတိမ္စြဲတာ ပုိျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။ အျမင္အာ႐ုံထိခုိက္လာရင္ေတာ့ လူနာကလည္း သတိထားမိမယ္ဆုိရင္ ဆရာဝန္ကုိ လာေရာက္ျပသၾကမွာပါ။ ေလဆာကုထုံးနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ခဲြစိတ္လုိ႔ပဲျဖစ္ ျဖစ္ ကုသလုိ႔ရပါတယ္။

မ်က္စိျပႆနာမ်ား မျဖစ္ရ ေအာင္ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ေလးမ်ား လည္း လမ္းၫႊန္ေပးပါဦးဆရာ။

ဒါကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ေျပာခဲ့တဲ့ အထဲမွာလည္း ပါသြားပါၿပီ။ ေသြးခ်ဳိ၊ ဆီး ခ်ဳိျဖစ္လာရင္ ေသြးထဲမွာ သၾကားဓာတ္ မွ်တေအာင္ အဓိကထိန္း၊ အစား အေသာက္ဆင္ျခင္စား၊ ေသြးနဲ႔ဆီး မွန္မွန္ စစ္၊ ဆရာဝန္ၫႊန္ၾကားတဲ့ေဆးေတြ မွန္ မွန္မွီဝဲသုံးစြဲ၊ လမ္းၫႊန္မႈကုိ အတိအက် လိုက္နာ၊ ဒါဆုိရင္ ရပါၿပီဗ်ာ။