ကုမၸဏီေဘာ့စ္မ်ားကုိ သင္ၾကားေပးေနသည့္ တ႐ုတ္ EMBA သင္တန္းမ်ား

ဦးလွျမင့္(မားကက္တင္း)

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ MBA ကုိ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၃ခုႏွစ္တြင္ Business School of Chicago University မွ ပထမဆုံးစတင္ခဲ့သည့္ EMBA ကုိမူ MBA ေနာက္ ၁ဝႏွစ္ၾကာကာလမွ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္ တရားဝင္စတင္ႏုိင္ခဲ့ သည္။ EMBA အစီအစဥ္မ်ားကုိကုိင္တြယ္ ရန္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးအဖြဲ႕အစည္း၃ဝ အား ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။

‘တ႐ုတ္ရဲ႕ EMBA အစီအစဥ္ မ်ားကုိ အေမရိကမွ တုိက္႐ုိက္ကူးယူလုိ႔မရႏုိင္ပါ ဘူး။ ဘာေၾကာင့္ဆုိေတာ့ အဲဒီမွာက EMBA ပညာေရးစနစ္က MBA ႏွင့္ အမ်ားအားျဖင့္တူေနလုိ႔ျဖစ္ပါတယ္’ ဟု ဆင္ဟြာတကၠသုိလ္စီးပြားေရးႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲ ေရးပညာသင္ေက်ာင္းမွ EMBA အစီအစဥ္ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ပါေမာကၡေလာင္လီက ေျပာပါသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ EMBA အစီအစဥ္ကုိ အဆင့္ျမင့္ျမင့္မွစတင္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းမဟုတ္။ သုိ႔ေသာ္ မူရင္းပညာရပ္မ်ားကုိ ငွားယူ လာၿပီး ႏုိင္ငံႏွင့္လုိက္ဖက္ေအာင္ ျပဳျပင္ သင္ၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ ‘အစပထမမွာ ေတာ့ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲဆုိတာ ဘာမွ မသိဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္ အေတာ္ၾကာအထိ အျခားဆီကေန အတု ယူ နည္းနာခံယူရတယ္’ ဟူ၍ ဆင္ဟြာ တကၠသုိလ္၊ စီးပြားေရးႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲေရး ပညာသင္ေက်ာင္းမွ EMBA အစီအစဥ္ လက္ေထာက္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဒီ႐ူပင္က ဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ EMBA အစီအစဥ္ မ်ားကုိ စီစဥ္ေရးဆြဲရာမွာႏွင့္သင္ၾကားရာ မွာ အတုိးတက္ဆုံးႏုိင္ငံတကာEMBA ပညာေရးေနာက္သုိ႔ တစ္ခ်ိန္လုံးလုိက္ေန ရသည္ဟု ဒီ႐ူပင္ကရွင္းျပသည္။

ဆင္ဟြာတကၠသုိလ္မွEMBA သင္ ၾကားေရးဆရာအဖြဲ႕က ႏုိင္ငံျခားမွ ပညာ သင္ယူလာသူမ်ားျဖစ္၍ ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္မီေၾကာင္း၊ EMBA ပညာသင္ၾကား ေရးကုိကုမၸဏီတစ္ခုအား စီမံကြပ္ကဲ သကဲ့သုိ႔ေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံ တကာစံခ်ိန္မ်ားႏွင့္အညီ သင္ၾကားႏုိင္ ေၾကာင္း ဒီ႐ူပင္က ေျပာပါသည္။

သင္တန္းေက်ာင္းဘက္မွအျမင္

EMBA သင္တန္းကုိ ႏုိင္ငံ့အေျခ အေနႏွင့္လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိေစရန္ လုိအပ္ပုံႏွင့္ပတ္သက္၍ ဒီ႐ူပင္က သည္သုိ႔ေျပာၾကားသည္။ ‘ႏုိင္ငံျခားမွ အေတြ႕အႀကဳံမ်ားကုိရယူၿပီး သင္တန္းကုိ ႏုိင္ငံ့အေျခအေနႏွင့္အံဝင္ခြင္က် ျဖစ္ ေအာင္ ျပဳျပင္သင္ၾကားမေပးႏုိင္ရင္ ႏုိင္ငံ တြင္းရွိ တကယ့္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအေျခ အေနႏွင့္အံေခ်ာ္ေနမွာပဲျဖစ္တယ္’။ သူက ပင္ဆက္ၿပီး တျခားဆီကေန နည္းနာခံယူ ျခင္းကေကာင္းပါ၏။ သုိ႔ေသာ္ တျခားမွ ရရွိသည့္အေတြ႕အႀကဳံႏွင့္သင္တန္းစာ မ်ားမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္းရွိ ပကတိအရွိ တရားႏွင့္အလွမ္းကြာေနတတ္ပါသည္။အေၾကာင္းမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး အသြင္ ကူးေျပာင္းကာလအတြင္း ေရာက္ ရွိေန၍ ျပႆနာအမ်ားအျပားမွာ တစ္မူ ထူးျခားမႈရွိႏုိင္ပါသည္။ ယင္းအခ်က္ ေၾကာင့္ သင္တန္းဆရာမ်ားအားႏုိင္ငံ တြင္းျပႆနာမ်ားႏွင့္သင္တန္းသားမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ားမွ အေတြ႕အႀကဳံမ်ားကုိ ထုတ္ႏုတ္ေလ့လာ ရန္တုိက္တြန္းသည္။ သင္တန္းဆရာမ်ား ကလည္း ႏုိင္ငံျခားအေတြ႕အႀကဳံႏွင့္ျပည္ တြင္းျဖစ္ရပ္အၾကား တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ခ်ိန္ညိႇလာႏုိင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဒီ႐ူပင္က မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

အေမရိကတြင္ EMBAသင္တန္းသား မ်ားမွာအမ်ားအားျဖင့္ အလယ္အလတ္ အဆင့္ရွိ မန္ေနဂ်ာမ်ားျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံတြင္ EMBA သင္တန္းသားအမ်ားစု မွာကုမၸဏီဦးေဆာင္သူမ်ားႏွင့္ ဆုံးျဖတ္ ခ်က္ခ်ႏုိင္သူမ်ားျဖစ္သည္။ တစ္နည္း အားျဖင့္ ထုိကုမၸဏီ ‘ေဘာ့စ္’မ်ားဟုေျပာ ႏုိင္သည္။ ယင္းအခ်က္ေၾကာင့္ သင္တန္း သားမ်ားက မဟာဗ်ဴဟာ(strategy) အပုိင္းကုိ ပုိၿပီးဂ႐ုစုိက္သည္။ သင္႐ုိး ၫႊန္းတမ္းမ်ားကုိလည္း ေခါင္းေဆာင္မႈ အရည္အေသြးႏွင့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ သည့္စြမ္းရည္မ်ား ပုိမုိျမင့္မားေရးသင္ခန္း စာမ်ား ပုိ႔ခ်ႏုိင္ေရးဘက္သုိ႔ဦးတည္ေရး ဆြဲထားတတ္ၾကသည္။

သင္တန္းသားမ်ားဘက္မွအျမင္

EMBA သင္တန္းသုိ႔တက္ေရာက္ လာၾကသူမ်ားမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘိဇနက္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားျဖစ္ၾကရာ ရည္ ရြယ္ခ်က္အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည္ကုိေတြ႕ရသည္။သင္တန္းသားတစ္ဦးက ‘ကြၽန္ေတာ့္ဘိဇ နက္ ဘာေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္သလဲဆုိ တာ ကြၽန္ေတာ္သိခ်င္လုိ႔ပါ’ ဟုအသက္ ၄၇ႏွစ္အရြယ္သင္တန္းသားတစ္ဦးကဆုိ သည္။ ေနာက္တစ္ဦးက ‘ကြၽန္ေတာ့္ ကုမၸဏီကုိ စီမံကြပ္ကဲရတာ ျပႆနာႀကီး ထြားလာေနမွန္းခံစားမိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ EMBA သင္တန္းတက္ဖုိ႔ဆုံးျဖတ္ရတာပါ’ ဟုဆုိသည္။

‘EMBA သင္တန္းမ်ားကေနၿပီး ကြၽန္ေတာ္ကဗ်ဴဟာေျမာက္စီမံကြပ္ကဲ မႈစဥ္းစားေတြးေခၚပုံႏွင့္ကမၻာအျမင္ အသိ ရလုိတာပါ’ ဟု အတြင္းမြန္ဂုိးလီးယားမွ ကုမၸဏီတစ္ခု၏ဒုတိယအမႈေဆာင္ဥကၠ႒ တစ္ဦးျဖစ္သူ သင္တန္းသားက ေျပာ သည္။ ‘ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကုမၸဏီကုိ ကမၻာ့ ေဈးကြက္စစ္သလင္းထဲ ေရာက္လုိတယ္ ဆုိရင္ ကုမၸဏီရဲ႕အေတြ႕အႀကဳံေဟာင္း ေတြအေပၚမွာခ်ည္း အမွီသဟဲမျပဳဘဲ ေကာင္းစြာသင္ယူေလ့က်င့္မႈရရွိထားတဲ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ႏုိင္ငံတကာမွ ၿပိဳင္ဘက္ မ်ားကုိရင္ဆုိင္ရာမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တစ္ေတြက ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္မ်ား ျဖစ္ရ ပါမယ္’။ ဒါက အားကစားပစၥည္းဘက္ တြင္ေရွ႕ေဆာင္အမွတ္တံဆိပ္ျဖစ္လာ သည့္ အားကစားပစၥည္းကုမၸဏီ၏ ပုိင္ရွင္၊ ကြၽမ္းဘားအားကစားသမားတစ္ျဖစ္လဲ လီနင္းကေျပာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကုမၸဏီ၏ ေခါင္းေဆာင္ဟူသည္ ဦးစြာသင္ယူသူျဖစ္ ရပါမည္ဟု သူကေျပာသည္။

EMBAသင္တန္းမ်ား ေပၚျပဴလာျဖစ္

ႏုိင္ငံတစ္ဝန္းရွိ EMBA သင္တန္း ေက်ာင္းမ်ား၏သင္တန္းေၾကးမွာ ယြမ္ေငြ ၂ဝဝဝဝဝ နီးပါးရွိသည္။ ယင္းသင္တန္း ေက်ာင္းမ်ားအားလုံးလုိလုိသည္ ဗဟုသုတ ရွာႀကံလိုသည့္ ဘိဇနက္လုပ္ငန္းရွင္ သင္တန္းသားမ်ားႏွင့္ျပည့္ႏွက္ေနသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏စြန္႔ဦးတီထြင္လုပ္ငန္းရွင္ အမ်ားအျပားမွာ စီမံကိန္းစီးပြားေရးစနစ္ ကာလအတြင္း ႀကီးျပင္းလာသူမ်ားျဖစ္ သည္။ ၎တုိ႔တြင္ ေဈးကြက္စီးပြားေရး စနစ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ဆန္ဆန္ စီမံကြပ္ကဲျခင္းပညာရပ္မ်ဳိးကုိ သင္ယူဖူးျခင္းမရွိခဲ့ေခ်။ ယင္းလုပ္ငန္းရွင္ တို႔၏ေအာင္ျမင္မႈမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အခြင့္အလမ္းရရွိမႈႏွင့္ေဈးကြက္အေပၚ ၎တုိ႔၏ဝမ္းတြင္းသိ မွန္ကန္သည့္ဆုံး ျဖတ္ခ်က္ခ်ႏုိင္သည့္အတြက္ျဖစ္သည္။ သူတုိ႔ တြင္ သီအုိရီသေဘာတရားႏွင့္ပေရာ္ ဖက္ရွင္နယ္မ်ဳိးကြၽမ္းက်င္မႈလုိအပ္သည္။

ထုိ႔ျပင္ သင္တန္းသားမ်ားက တ႐ုတ္ စီးပြားေရး၊ ကုမၸဏီစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ႏုိင္ငံ တကာေဈးကြက္တြင္ ကြၽမ္းက်င္လိမၼာလုိ သည္။ သတိၱရွိ႐ုံ၊ အျမင္စူးရွထက္ျမက္႐ုံ ႏွင့္မလုံေလာက္ေတာ့မွန္း ကုမၸဏီေဘာ့စ္ မ်ားကသိလာၾကသည့္အတြက္ ၎တုိ႔၏ အသိပညာအဆင့္အတန္းကုိ အေဆာ တလ်င္ ျမႇင့္တင္လုိၾကသည္။

ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္ EMBA စတင္ သည့္အခ်ိန္မွစၿပီး အေမရိကန္မွလုပ္ငန္း တူပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္လာခဲ့သည္။ ေဘဂ်င္းအေျခ စုိက္ ဆင္ဟြာတကၠသုိလ္သည္ ဘိဇနက္ စီမံကြပ္ကဲမႈသိပၸံကုိေလ့လာရန္ အေစာဆုံး ေက်ာင္းမ်ားထဲမွ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း အေနႏွင့္အေမရိကန္မွနာမည္ႀကီးမက္ဆာ ခ်ဴးဆက္နည္းပညာတကၠသုိလ္(MIT)ႏွင့္ ဟားဗတ္ဘိဇနက္ေက်ာင္းတုိ႔ႏွင့္ပူးတြဲၿပီး သင္ခန္းစာမ်ားေရးဆြဲခဲ့သည္။ ယခုႏွစ္ ဇြန္လမွစၿပီး ဆင္ဟြာသည္ ႏုိင္ငံတကာ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳမႈရရွိထားသည့္ INSEAD ႏွင့္ပူးေပါင္းမွာျဖစ္ၿပီး EMBA အစီအစဥ္ သစ္တစ္ရပ္ကုိစတင္မွာျဖစ္သည္။ INSE-AD ဟူသည္ ကမၻာ့ေရွ႕ေဆာင္ ဘိဇနက္ ေက်ာင္းမ်ားမွေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရၿပီး ၎ကုိ ၁၉၅၇ခုႏွစ္ တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။

ယင္းEMBA အစီအစဥ္သစ္သည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ အျခားႏုိင္ငံတစ္ခုပူးတြဲၿပီး ပထမ ဆုံးစတင္သည့္အစီအစဥ္ပဲျဖစ္သည္။ သင္တန္းဆရာမ်ားမွ သင္တန္းသင္ခန္းစာ ေရးဆြဲေရးအထိ ႏွစ္ႏုိင္ငံမွ ညီတူမွ်တူပါဝင္ မွာျဖစ္သည္။ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ သင္တန္း သားမ်ားလာေရာက္သင္ယူႏုိင္မည္။ ေဘ ဂ်င္း၊ ရွန္ဟုိင္း၊ စင္ကာပူႏွင့္ Fontaine-bleau တုိ႔တြင္ သင္တန္းေက်ာင္းမ်ားထား ရွိမွာျဖစ္သည္။ ေအာင္ျမင္သူ သင္တန္း သားမ်ားကုိ ေက်ာင္းႏွစ္ေက်ာင္းစလုံးက အသိအမွတ္ျပဳသည့္ EMBA ဘြဲ႕အပ္ႏွင္း မွာျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ EMBA အစီအစဥ္၏ ေနာက္တစ္ဆင့္မွာ ပုိၿပီးတစ္ေျပးညီျဖစ္ ေအာင္ စံသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ပုိၿပီးႏုိင္ငံ တကာအဆင့္ေရာက္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေရး ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္EMBA ပညာေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေအာင္လုပ္ရန္မွာ အခ်ိန္ယူ ရမွာျဖစ္ၿပီး မွန္မွန္ႀကိဳးစားသြားရမွာျဖစ္ ေၾကာင္း၊ အလားအလာမွာေကာင္းေသာ္ လည္း ေရွ႕ေလွ်ာက္ရမည့္လမ္းမွာ အစဥ္ ေခ်ာေမြ႕သည္ေတာ့မဟုတ္ေၾကာင္း ဒီ႐ူ ပင္က ေျပာပါသည္။